+998 (65) 221 29 14

+998 (65) 221 27 64

Rus adabiyotshunosligi kafedrasi

  1. Bosh sahifa  
  2. Rus adabiyotshunosligi kafedrasi  
  3. Rus adabiyotshunosligi kafedrasi
buxdu.uz-Buxoro Davlat Universiteti

Kafedra mudiri

Nigmatova Lolaxon Xamidovna

Filologiya fanlari doktori (DSс)

har kuni 9.00-17.00 (shanbadan tashqari)

-

Buxoro shahar M.iqbol ko'chasi 11 uy

l.x.nigmatova@buxdu.uz

91-449-33-99

Rus adabiyotshunosligi kafedrasi

19.03.2024

Rus filologiyasi kafedrasining ham mazkur universitetda o’ziga xos tarixi bor. Buxoro davlat universiteti (pedinstitut)da rus tili va adabiyoti o’qituvchilarini tayyorlash 1935 yildan boshlangan edi. 1945 yilda tarix-filologiya fakulteti huzurida rus tili va adabiyoti bo’limi shakllana boshladi.  O’sha vaqtlardayoq rus tili va adabiyoti kafedrasi birlashtirilib, uni dostent K.P.Xramstova boshqardi. 1949 yilda esa universitet tizimida o’zgarishlar ro’y berdi va ushbu kafedra yana ikkiga: rus tili kafedrasi hamda rus va chet el adabiyoti kafedrasiga ajraldi. Mazkur kafedralarda o’qitiladigan fanlarning sifat darajasi, usuliyoti hamda moddiy texnika bazasi bilan ta’minlanishiga alohida e’tibor qaratildi.
1967 yilda esa kafedralarning qayta tashkil qilinishi natijasida rus tili kafedrasi uchga bo’lindi:
1. Rus tilshunosligi.
2. Rus tili va adabiyoti o’qitish metodikasi.
3. Fakultetlararo rus tili kafedrasi.
Mazkur kafedrada turli yillar davomida mashhur rus tilshunosligi mutaxassislari (rahmatli bo’lib ketganlar) faoliyat ko’rsatdilar.Ular kafedra salohiyatini har tomonlama ko’tarishda o’zlarining benazir xizmatlarini ayamadilar.Jamoada professor N.D.Rusinov, professor S.N.Ivanov, professor O.M.Kim, professor S.I.Jovtobryux, S.A.Gurevich, B.N.Nekrasova, N.N.Rogacheva, A.I.Kuramshina, V.V.Osminskiy, S.S.Slobodinskiy, L.P.Grexova, T.U.Etkin, O.I.Labunko, V.M.Pasek, V.L.Amitin, L.V.Abdullaeva, R.R.Muxamedjanov, V.V.Nikitin, M.A.Maskaev, F.K.Eroshkin, N.B.Bayburina, O.M.Korolkova, T.K.Nasыrov, R.Sh.Maminova, V.A.Kiselyova, Yu.L.Xon kabi olimu olimalarning faoliyat ko’rsatganlari kafedraning respublikada obro’-e’tiborga erishuvida alohida ahamiyat kasb etdi.
A.G.Belanyuk (Ukraina), K.R.Babaev, A.S.Niyazbaev, L.I.Savchenko (Izrail), E.V.Shlyonskiy (SShA), N.A.Jadanova (Rossiya), N.V.Xayitova, L.I. Egorova, M.R.Saidova, B.Ya.Axmedov, Z.Sh.Xasanova (nafaqadagilar, Buxoro shahri) kabi o’z fanining fidoyi mutaxassislari rus filologiyasi kafedrasi tarixida  o’chmas iz qoldirishdi.
1999 yilda qabul rejasining qisqarishi hamda o’quv soatlarining keskin kamayganligi tufayli ikki kafedra – rus tilshunosligi va jahon adabiyoti (rus va chet el adabiyoti kafedralari birlashtirildi. Shu muddatdan boshlab kafedra rus filologiyasi nomi ostida faoliyat ko’rsata boshladi.  2007 yildan boshlab fakultetlararo rus tili kafedrasi rus filologiyasi kafedrasi tarkibiga birlashtirildi.
Keyingi yillarda kafedrada mashhur rus adiblari L.N.Tolstoy, A.P.Chexov, M.A.Bulgakov, M.I.Цvetaeva, M.Yu.Lermontov  ijodiga bag`ishlangan 2 ta Xalqaro (2001, 2004) va 5 ta respublika miqyosida ilmiy-amaliy anjumanlar o’tkazilib (2008 - 2014 yy.), anjuman materiallari chop etilgan. Rus tili va adabiyoti  kafedrasi Rossiya davlatidagi L.N.Tolstoy nomidagi Tula davlat pedagogika universitetining shu yo’nalishdagi kafedralari bilan doimiy hamkorlikda faoliyat olib bormoqda.
2017 yildan boshlab kafedrani O.T.Nosirov boshqargan. Rus tili va adabiyotiga bo’lgan qiziqish keyingi yillarda ancha ortdi. So’nggi besh yilda ta’lim yo’nalishlarida qabul kvotalari sezilarli darajada oshganligini ko’ramiz. Professor-o’qituvchilarga bo’lgan ehtiyoj tufayli qator iqtidorli yoshlar va maktablarning tajribali o’qituvchilari kafedraga jalb qilindi. Ayniqsa, filologiya fanlari doktori professor F.A.Mo’minovning kafedra professori sifatidagi faoliyati kafedraning ilmiy ishlarga bo’lgan e’tiborini yanada oshirish uchun zamin hozirlayotir. S.Sharipov, K.Baxramova, N.Shermuxammedova, M.Boltaeva, I.Kozieva, S.Avezov, D.Charakulova, kabi malakali mutaxassislar   o’quv jarayoniga jalb qilindilar.
2022-yildan boshlab Rus tili va adabiyoti kafedrasi ikkita kafedraga bo’lindi.
1.Rus tilshunosligi kafedrasi
2.Rus adabiyotshunosligi kafedrasi 
Bugungi kunda mazkur jamoada quyidagi mutaxassislar faoliyat olib bormoqdalar:
Nigmatova Lolaxon Xamidovna (kafedra mudiri), Aripova Xalima Aripovna, Murtazayeva Feruza Rashitovna, Temirova Djamila Xasanovna (dotsent v.b.),  Isaeva Gulnora Abdukadirovna (katta o’qituvchi), Bokareva Marina Aleksandrovna (katta o’qituvchi), Rozikova Natalya Nikolayevna (katta o’qituvchi), Zubov Igor Nikolayevich (katta o’qituvchi), Avezov Suxrob Sobirovich (o’qituvchi), Axmedjanova Sitora Djuraxodjayevna (o’qituvchi), Maxmudova Yulduz Askarovna (o’qituvchi).  Kafedraning ilmiy salohiyati 35%ni tashkil etadi. Kafedra zamon bilan hamnafas holda o’quv, ma’naviy-ma’rifiy va ilmiy-tadqiqot ishlarini yuqori darajada tashkil etish, ta’lim tizimida yangi pedagogik texnologiyalarni joriy etish borasida hamisha ilg`orlar qatorida bo’ldi. Kafedrada erishilgan bugungi yutuqlarda shu kafedrada uzoq yillar mehnat qilgan ustoz professor-o’qituvchilarning roli katta bo’lgan.    Mazkur kafedra a’zolari o’tgan davr mobaynida mutaxassislikka oid 8 dan ortiq elektron qo’llanmalar, hammualliflikda darsliklar, o’quv qo’llanmalar, monografiyalar nashr ettirdilar,  240 dan ortiq ilmiy maqolalarni xalqaro va respublika ilmiy jurnallari va to’plamlarida chop ettirdilar.
L.X.Nigmatova filologiya fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun tadqiqotini yakunlab, yilning 23 dekabr  kuni dissertastiya ishini  muvaqiyatli himoya qildi. F.R.Murtazaeva  2021 yilning 11 sentyabr  kuni dissertastiya ishini  muvaqiyatli himoya qildi. Kafedra katta o’qituvchisi Temirova Djamila Xasanovna 2022- yilning dekabr oyida  dissertastiya ishini  muvaqiyatli himoya qildi. 
Hozirgi kunda kafedraning yosh o’qituvchilaridan Avezov Suxrob Sobirovich qisqa kunlarda L.X.Nigmatova ilmiy rahbarligida PhD dissertatsiyasini himoya qilish arafasida. Shuningdek, yosh o’qituvchilardan Axmedjanova Sitora Djuraxodjayevna va Maxmudova Yulduz Askarovnalar ilmiy rahbarlaridan mavzu olib, mavzularini kafedra va fakultet yig’ilishlarida muhokama qilishdi. Hozirda bulletenga berilgan.
Kafedrada tayyorlanayotgan ta’lim yo‘nalishlari, mutaxassisliklar va ixtisosliklar:
60230100–Filologiya va tillarni o’qitish (rus tili)
5112500-O’zga tilli guruhlarda rus tili
5120102-Filologiya tillarni o’qitish (rus tili) IM kechki
70230104-Adabiyotshunoslik: rus adabiyoti)
Kafedraning ilmiy-tadqiqot faoliyati
Kafedrada asosan, rus adabiyotshunosligi yo‘nalishlarida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Keyingi 2 yil davomida kafedra a’zolari 80 dan ortiq ilmiy maqolalarni xalqaro va respublika ilmiy jurnallarda chop etdilar. Kafedrada 20 dan ortiq iqtidorli talabalar ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb qilingan.  Keyingi 2 yil davomida talabalarning 23 dan ortiq ilmiy maqolalari ilmiy to‘plamlarda chop etildi.
Ilmiy hamkorlik
Kafedra Qozon Federal universiteti (Rossiya), V.I.Lenin nomidagi Nijniy Novgorod federal universiteti (Rossiya) bilan o‘zaro hamkorlikni yaxshi yo‘lga qo‘ygan.
Kafedra ilmiy yo’nalishlari:
10.00.11- Til nazariyasi. Amaliy va komputer lingvistikasi
10.00.06-Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog’ishtirma tilshunoslik, tarjimashunoslik
Kafedra fanlari:
60230100–Filologiya va tillarni o’qitish (rus tili)
1. Adabiyotshunoslikka kirish
2. Folklorshunoslik
3. Jahon adabiyoti tarixi
4. Rus adabiyoti tarixi
5. O’zbek adabiyoti jahon kontekstida
6. Rus adabiyoti o’qitish metodikasi
7. Adabiyot nazariyasi va adabiy tanqid tarixi
8. Tilshunoslik asoslari
9. Hozirgi adabiy jarayon