I. Umumiy qoidalar
II.Malakaviy imtihonlar
III.Dissertatsiyalarga qoʼyiladigan talablar
IV. Dissertatsiya natijalari boʼyicha eʼlon qilingan ilmiy ishlarga
qoʼyiladigan talablar
V. Dissertatsiyani ish bajarilgan tashkilotda dastlabki koʼrib chiqish
VI. Dissertatsiyani himoyaga taqdim etish
VII. Dissertatsiyani kengashda dastlabki koʼrib chiqish
VIII. Dissertatsiya ishining himoyasini tashkil etish
IX. Dissertatsiyani himoya qilish
X. Аttestatsiya ishini OАKga taqdim etish
XI. Dissertatsiyani qayta himoya qilish
XII. OАKda dissertatsiyani koʼrib chiqish
XIII. Ilmiy darajalar haqidagi hujjatlarni nostrifikatsiya qilish
XIV. Diplomlarni rasmiylashtirish va berish
XV.Ilmiy darajadan mahrum etish
XVI. Аpellyatsiyalar (shikoyat arizalari)ni koʼrib chiqish
XVII. Yakuniy qoidalar
Mazkur Nizom Oʼzbekiston Respublikasi «Taʼlim toʼgʼrisida»gi (Oʼzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Аxborotnomasi, 1997 y., 9-son, 225-modda) va «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi toʼgʼrisida»gi Qonunlariga (Oʼzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Аxborotnomasi, 1997 y., 11-12-son, 295-modda) hamda Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 2 noyabrdagi PK-1426-son «Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni tayyorlash tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida»gi qaroriga (Oʼzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʼplami, 2010 y., 44-45-son, 376-modda) va 2012 yil 24 iyuldagi PF-4456-son «Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar tayyorlash va attestatsiyadan oʼtkazish tizimini yanada takomillashtirish toʼgʼrisida»gi Farmoniga (Oʼzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʼplami, 2012 y., 30-son, 346-modda), shuningdek, Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1992 yil 9 sentyabrdagi 421-son qaroriga (Oʼzbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari toʼplami, 1992 y., 9-son, 28-modda) muvofiq fan, texnika, taʼlim, sogʼliqni saqlash va madaniyat yoʼnalishlari boʼyicha ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni davlat attestatsiyasidan oʼtkazish, ilmiy daraja berish, undan mahrum etish va apellyatsiyalarni koʼrib chiqish tartibini belgilaydi.
I. UMUMIY QOIDАLАR
1. Mazkur fan doktori ilmiy darajasini berish tartibi toʼgʼrisidagi Nizomda quyidagi qisqartma va asosiy tushunchalar qoʼllaniladi:
OАK – Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi;
attestatsiya – oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni tayyorlash jarayoni bosqichlarida tegishli chora-tadbirlarni oʼtkazish, yaʼni tashkilotlarda malakaviy imtihonlarni topshirish, ilmiy seminarlarda dissertatsiya ishini aprobatsiyadan oʼtkazish, fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengashda dissertatsiya himoyasini oʼtkazish va OАKda dissertatsiyani ekspertiza qilish asosida talabgorlarning ilmiy saviyasini hamda dissertatsiya natijalarining yangiligini va sifatini baholash;
attestatsiya ishi - talabgorning attestatsiyasiga oid hujjatlar toʼplami;
dissertatsiya ishi - talabgorning eʼlon qilgan ilmiy ishlari asosida tayyorlangan qoʼlyozma shaklidagi ilmiy asar;
ekspertiza – dissertatsiya ilmiy natijalarini nechogʼlik toʼgʼriligi va yangiligini, dissertatsiyaning nazariya va amaliyot uchun ahamiyatini, dissertatsiya ishlarini baholash mezonlariga mos kelishini hamda OАK Nizomlari talablariga muvofiqligini baholash;
dastlabki koʼrib chiqish (dastlabki ekspertiza) – dissertatsiya ishining himoyadan oldin oʼtkaziladigan ekspertizasi;
ilmiy daraja - oliy taʼlimdan keyingi taʼlim negizida attestatsiya natijalari asosida beriladigan fan doktori darajasi;
malakaviy imtihonlar – oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan oʼtkazishning muhim tarkibiy qismi boʼlib, talabgorning nazariy va kasbiy tayyorgarligi darajasini aniqlash boʼyicha sinovlar;
ilmiy daraja olganlik toʼgʼrisidagi hujjatlarni nostrifikatsiya qilish – xorijiy davlatlarda ilmiy daraja olganlik toʼgʼrisidagi hujjatlarni tan olish va ekvivalentligini qayd etish (qayta attestatsiyadan oʼtkazish asosida tenglashtirish);
ilmiy darajadan mahrum etish – yetarlicha asos boʼlgan hollarda ilmiy darajaga ega boʼlgan shaxslarning diplomlarini bekor qilish;
apellyatsiyani koʼrib chiqish – ilmiy daraja berish (undan maxrum etish) masalasiga oid qabul qilingan qarorlar yuzasidan berilgan norozilik arizalarini nechogʼlik asosli ekanligini eʼtiborga olib, koʼrib chiqish.
2. Ushbu Nizom fan doktori ilmiy darajasini berish tartibini belgilaydi. Ilmiy daraja ilmiy yoki ilmiy-pedagogik faoliyat olib borayotgan, fanning muayyan sohasida chuqur kasbiy bilimlarga va ilmiy yutuqlarga hamda magistr darajasiga yoki bakalavr va magistr darajalari joriy etilgunga qadar olingan oliy maʼlumotga, yoxud oliy harbiy taʼlim diplomiga, shuningdek, fan nomzodi, xorijiy davlatlarda berilgan falsafa doktori (Ph.D) yoki unga tenglashtirilgan boshqa ilmiy darajalarga ega boʼlgan yuksak maʼnaviyatli shaxslarga beriladi.
Shuningdek, bakalavr darajasiga, oliy maʼlumotli harbiy mutaxassis diplomiga yoki mutaxassis diplomiga yoxud klinik ordinaturani bitirganligi toʼgʼrisidagi mutaxassis guvohnomasiga, 5 yildan kam boʼlmagan amaliy ish stajiga ega boʼlib, ilmiy izlanishlarga layoqati mavjud boʼlib, belgilangan talablarga mos keladigan maʼlum bir ilmiy yutuqlarga (intellektual mulk obʼektiga boʼlgan muhofaza (egalik) hujjatlari, ilmiy maqolalar, ilmiy-texnologik ishlanmalarda qatnashish va boshqalar) erishgan boʼlib, oʼrnatilgan tartibda mustaqil tadqiqotchi sifatida rasmiylashtirilgan shaxslarga dissertatsiya himoya qilish ruxsat etiladi.
Tibbiyot fanlari boʼyicha dissertatsiya himoya qilish tibbiyot sohasi boʼyicha magistr darajasiga yoki bakalavr va magistr darajalari joriy etilgunga qadar olingan oliy maʼlumotga ega yoxud klinik ordinaturani bitirgan shaxslarga, veterinariya fanlari boʼyicha dissertatsiya himoya qilish - veterinariya sohasi boʼyicha oliy maʼlumotga ega shaxslarga, yuridik fanlar boʼyicha dissertatsiya himoya qilish - amaldagi huquq (yurisprudentsiya) sohasi boʼyicha oliy maʼlumotga ega shaxslarga ruxsat etiladi.
3. OАK tegishli ekspert kengashning tavsiyasini inobatga olgan holda fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengashning (keyingi oʼrinlarda – kengash deb yuritiladi) ilmiy daraja talabgori oʼz dissertatsiyasini ilmiy jamoatchilik oldida himoya qilgandan keyin qabul qilgan fan doktori ilmiy darajacini berish toʼgʼrisidagi qarorini tasdiqlaydi.
4. Ilmiy daraja olish uchun yozilgan dissertatsiya ishi talabgorning eʼlon qilgan ilmiy ishlari asosida tayyorlanadi.
Dissertatsiyani tayyorlash, uni himoya qilish, OАKga taqdim etish uchun rasmiylashtirish qaysi tilda boʼlishi lozimligi Oʼzbekiston Respublikasining “Davlat tili haqida”gi Qonuniga muvofiq belgilanadi. Talabgor dissertatsiyani oʼz xohishiga qarab uch tilning birida: oʼzbek, rus yoki ingliz tilida yozishi mumkin.
Qoraqalpoq adabiyotshunosligi va tilshunosligi boʼyicha dissertatsiyalar talabgorlarning xohishiga qarab qoraqalpoq tilida yozilishi mumkin.
Tadqiqotning maqsad va vazifalarini aniq belgilash, dissertatsiya ishi va uning avtoreferati sifati va mazmuniga ilmiy maslahatchi va talabgor masʼuldirlar.
5. OAK fan va texnologiyalarni rivojlantirishga xamda iqtisodiyot tarmoqlarini modernizatsiya qilishga ulkan hissa qoʼshgan eng katta ixtiro muallifiga, istisno tariqasida, dissertatsiya himoyasisiz fan doktori ilmiy darajasini berishi mumkin. Bu holda talabgorga ilmiy daraja berish tartibini OAK belgilaydi.
Yopiq mavzular boʼyicha dissertatsiya himoya qilishni tashkil etish va fan doktori ilmiy darajasini berish tartibi OАKning maxsus Nizomida belgilanadi.
6. Fan doktori ilmiy darajaciga ega boʼlganlarga belgilangan namunadagi diplom beriladi.
II. MАLАKАVIY IMTIHONLАR
7. Fan doktori ilmiy darajasiga talabgor tegishli malakaviy imtihonlarni topshirishi kerak.
8. Oʼzbekiston Respublikasi fuqarolari uchun malakaviy imtihonlar «Oʼzbekiston eng yangi tarixi», «Chet tili» hamda dissertatsiya mavzusiga muvofiq ixtisoslik fanidan oʼtkaziladi.
Ijtimoiy-gumanitar va iqtisodiyot fanlari sohalaridagi ilmiy darajaga talabgor Oʼzbekiston Respublikasi fuqarolari “Mustaqillik mafkurasi va demokratik jamiyat qurishning iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, maʼnaviy negizlari va ilmiy asoslari” boʼyicha maxsus imtihonni ham topshirishlari kerak.
Chet el fuqarolari uchun malakaviy imtihonlar dissertatsiya mavzusiga muvofiq ixtisoslik fanidan oʼtkaziladi.
9. Bakalavr darajasiga, oliy maʼlomotli mutaxassis diplomiga ega boʼlgan (klinik ordinaturani bitirgan mutaxassislar) fan doktori ilmiy darajasiga talabgorlar malakaviy imtixonlardan tashqari ushbu fan yoʼnalishining asosiy mazmuni hamda umummetodologik va nazariy muammolarini yetarlicha keng qamrab oladigan mutaxassislik boʼyicha qoʼshimcha magistrlik imtihonini topshirishlari shart. Magistrlik imtihoni talabgorning ixtisosligi boʼyicha magistratura mavjud boʼlgan oliy taʼlim muassasalarida topshiriladi.
Oliy maʼlomotli harbiy mutaxassis diplomiga ega boʼlgan harbiy fanlar doktori ilmiy darajasini olish uchun talabgorlar tegishli oliy harbiy taʼlim oʼquv dasturlari boʼyicha qoʼshimcha imtihonlarni topshirishlari shart.
10. Imtihon qabul qiladigan muassasa malakaviy imtihonini qabul qilinishidan besh kun oldin talabgorlar roʼyxatini, imtihon qabul qilish vaqti, joyi va komissiyaning tarkibiga doir maʼlumotlarni kuzatuv xati bilan birga OАKga yuborishi zarur.
OАKni xabardor qilmasdan malakaviy imtihonlarni olish man etiladi.
11. OАK malakaviy imtihonlarda qatnashish va uni nazorat qilish uchun oʼz vakillarini yuborishi mumkin.
12. Malakaviy imtihonlarning mazmunini va ularni topshirish tartibini OAK Rayosati belgilaydi.
III. DISSERTАTsIYaLАRGА QOʼYILАDIGАN TАLАBLАR
13. Fan doktori ilmiy darajasini olish uchun taqdim etilgan dissertatsiya muallif oʼtkazgan tadqiqotlar va u yaratgan ishlanmalar asosida muhim ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatga molik dolzarb ilmiy yoki amaliy muammo hal qilingan yoki tegishli fan sohasining istiqbolli yoʼnalishini rivojlantirishda maʼlum bir yutuq deb baholash mumkin boʼlgan yangi nazariy qoidalar majmui ishlab chiqilgan yoxud joriy etilishi fan, texnikani rivojlantirishga hamda ijtimoiy-siyosiy sohani va iqtisodiyot tarmoqlarini modernizatsiya qilishga hissa qoʼshadigan ilmiy asoslangan yechimlar oʼz ifodasini topgan yuqori malakaviy ilmiy asar boʼlishi kerak.
14. Dissertatsiya shaxsan tayyorlangan boʼlishi, muallif oshkora himoya uchun ilmiy jamoatchilik muhokamasiga taqdim etayotgan yangi ilmiy holatlar va amaliy natijalarning majmuini oʼz ichiga olishi, mohiyat jihatidan ichki birlikka ega mazmunan yaxlit, tugallangan boʼlishi va muallifning shaxsan fanga qoʼshgan hissasini aks ettirishi lozim.
15. Аmaliy ahamiyatga molik dissertatsiyada iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohann dolzarb muammolarining yechimi va muallif erishgan ilmiy natijalardan amaliyotda foydalanilganligi toʼgʼrisida maʼlumotlar, nazariy ahamiyatga molik dissertatsiyada esa ilmiy xulosalardan foydalanishga doir tavsiyalar berilishi lozim.
Dissertatsiya ishi natijalarini amaliyotga tatbiq etilganligi yoki iqtisodiyot tarmoqlarining tegishli korxonalari, vazirliklar, idoralar yoki boshqa tegishli tashkilotlar tomonidan joriy qilish uchun qabul qilinganligi yuzasidan asosli hujjatlar kengashda muhokama etilib, attestatsiya ishiga ilova qilinadi. Ushbu hujjatlar vazirlik, idora, tashkilot, muassasa yoki korxona ilmiy-texnikaviy kengashlari tomonidan koʼrib chiqilgan, maʼqullangan va uning rahbariyati tomonidan tasdiqlangan boʼlishi kerak.
16. Ilmiy maʼruza shaklidagi dissertatsiya talabgor muntazam bajargan va uning asarlarida eʼlon qilingan, ushbu fan sohasining mutaxassislariga keng maʼlum boʼlgan fan va amaliyot uchun katta ahamiyatga molik natijalarning qisqacha umumlashtirilgan bayonidan iborat boʼladi.
Talabgor ilmiy ishining ahamiyati hamda ilmiy maʼruza shaklida dissertatsiya himoya qilishning maqsadga muvofiqligi toʼgʼrisidagi xulosani uning asosiy tadqiqotlari oʼtkazilgan va ishlanmalari bajarilgan tashkilot beradi. Ilmiy maʼruza shaklidagi dissertatsiyani himoya qilish uchun OAK Rayosatining ruxsati boʼlishi zarur. Ilmiy maʼruza shaklidagi dissertatsiyani taqdim etish va himoya qilish tartibini OAK belgilaydi.
17. Dissertatsiya mavzusi dolzarb va respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining asosiy ustuvor yoʼnalishlari bilan bogʼliq boʼlishi shart. Dissertatsiya ishi mavzusi oliy taʼlim muassasasi yoki ilmiy-tadqiqot muassasasi ilmiy kengashi tomonidan tasdiqlanadi.
Dissertatsiya mavzusi ushbu fan yoʼnalishi boʼyicha tuzilgan Muvofiqlashtiruvchi kengashda koʼrib chiqilgandan, maʼqullangandan soʼng, «OAK Byulleteni» jurnalida eʼlon qilinishi shart.
Dissertatsiya ishi mavzusini toʼgʼri tanlanganligi va dolzarbligiga ilmiy kengash hamda talabgor masʼuldir. Dissertatsiyani ximoyaga qabul qilingunga qadar oʼrnatilgan tartibda uning mavzusiga juzʼiy oʼzgartirishlar kiritish mumkin.
18. Dissertatsiya ishi kirish qismi, kamida toʼrtta boʼlim, asosiy xulosalar va foydalanilgan adabiyotlar roʼyxatidan iborat boʼlib, oʼrnatilgan tartibda rasmiylashtiriladi.
Dissertatsiyaning matni 200 sahifadan oshmasligi kerak. Gumanitar va ijtimoiy fanlar sohasidagi dissertatsiya hajmi koʼpi bilan 30 foizga oshirilishi mumkin.
Dissertatsiyaning titul varagʼi va avtoreferat muqovasining orqa tomonida faqat bitta ilmiy maslahatchi koʼrsatilishi mumkin.
Zarur hollarda, OAK ruxsati bilan dissertatsiyaning titul varagʼi va avtoreferat muqovasining orqa tomonida ikkinchi ilmiy maslahatchi koʼrsatilishi mumkin. Ixtisosliklar tutashligida bajarilgan dissertatsiyalar bundan mustasno.
Kengash tomonidan dissertatsiya himoyaga qabul qilinganidan soʼng, dissertatsiyaga va uning avtoreferatiga oʼzgartirishlar kiritish mumkin emas.
19. Dissertatsiya mavzusi boʼyicha foydalanilgan adabiyotlar asosan oxirgi oʼn besh yil ichida nashr etilgan boʼlishi tavsiya etiladi.
Dissertatsiyada foydalanilgan adabiyotlar roʼyxati talabgorning xohishiga koʼra alifbo, sistematik yoki matnda havola ketma-ketligi tartibida keltiriladi. Dissertatsiyada foydalanilmagan, havola berilmagan adabiyotlarni roʼyxatga kiritish mumkin emas.
20. Talabgor oʼz dissertatsiyasida foydalangan materiallar yoki ayrim natijalar manbaini, ularning muallifi va nomini toʼla koʼrsatishi zarur. Ilmiy ish yozishda qatnashgan hammualliflarning gʼoya yoki ishlanmalaridan dissertatsiyada foydalanganda talabgor buni dissertatsiya va avtoreferatda qayd etishi shart.
Xammualliflikdagi ilmiy ish natijalari faqat birgina muallifning dissertatsiyasiga toʼla-toʼkis kiritilishi mumkin.
Oʼzganing materialidan uning muallifi va manbaini koʼrsatmasdan foydalanilgan taqdirda, dissertatsiya, u qaysi bosqichda koʼrilayotgan boʼlishidan qatʼiy nazar, muhokamadan olib tashlanadi va qayta himoya qilish huquqidan mahrum etiladi.
IV. DISSERTАTsIYa NАTIJАLАRI BOʼYIChА EЪLON QILINGАN
ILMIY IShLАRGА QOʼYILАDIGАN TАLАBLАR
21. Fan doktori ilmiy darajasiga talabgorlarning nashr etgan ilmiy ishlari dissertatsiyaning himoya qilinayotgan asosiy natijalarini aks ettirishi kerak. Dissertatsiya natijalari xalqaro ilmiy konferentsiya, seminarlarda va respublikada oʼtkaziladigan davra suhbatlarida muhokamadan oʼtkazilishi (aprobatsiya qilinishi) shart.
Dissertatsiyaning asosiy ilmiy natijalari xorijda va respublikada chop etiladigan OAK roʼyxatidagi ilmiy jurnallarda, davriy ilmiy nashrlarda eʼlon qilinishi lozim. Dissertatsiya boʼyicha talabgorning nashr qilingan ilmiy ishlari umumiy soni 15 tadan kam boʼlmasligi va ulardan kamida oʼntasi OAK roʼyxatidagi davriy ilmiy jurnallarda nashr qilingan boʼlishi kerak.
Ijtimoiy-gumanitar va iqtisodiyot sohalari boʼyicha dissertatsiya natijalari yuzasidan monografiya nashr etilgan boʼlishi kerak.
22. Fan doktori ilmiy darajasiga talabgorning dissertatsiya ishi natijalari yuzasidan uning kamida ikkita maqolasi OАK roʼyxatidagi dissertatsiya himoya qilinayotgan fan sohasi yuqori darajada rivojlangan xorijiy mamlakatlarning nufuzli ixtisoslashgan ilmiy jurnallarida, shuningdek ikkita maqolasi xalqaro ilmiy konferentsiya materiallarida, jumladan bittasi xorijiy mamlakatlarda oʼtkazilgan konferentsiya materiallarida nashr etilgan boʼlishi shart.
23. Talabgorning chop etilgan maqolalari OАK talablariga javob bermagan, lekin dissertatsiya ishi yuksak ilmiy yoki amaliy ahamiyatga ega boʼlgan hollarda, dissertatsiyaning himoyasi masalasini istisno tariqasida OAK Rayosati hal qiladi.
24. Intellektual mulk obʼektlariga boʼlgan muhofaza (egalik) hujjatlari, preprintlar, ilmiy xaritalar, ilmiy anjuman, konferentsiya, simpozium va seminarlarda qilingan maʼruzalarning bosilib chiqqan tezislari, korxonalar qurish, ularni kengaytirish, modernizatsiya qilish hamda texnik va texnologik qayta jihozlash loyihalarining texnologik qismlari, davlat maʼlumotlar bankiga qoʼshilgan yangi materiallarning axborot kartalari xam dissertatsiyaning ilmiy natijalarini aks ettiruvchi eʼlon qilingan ishlar jumlasiga kiradi.
Intellektual mulk obʼektlariga boʼlgan muhofaza (egalik) hujjatlari shu fan sohasi yuqori darajada rivojlangan xorijiy mamlakatlarning nufuzli ixtisoslashgan ilmiy jurnallarida chop etilgan maqolalarga tenglashtiriladi.
Ilmiy kengash qarori bilan chop etilgan monografiya (kamida 6 bosma taboq xajmda) nufuzli ixtisoslashgan ilmiy jurnallarda chop etilgan maqolaga tenglashtiriladi.
Darsliklar, oʼquv qoʼllanmalari, uslubiy koʼrsatmalar, oʼquv-uslubiy ishlar dissertatsiyaning natijalarini aks ettiruvchi eʼlon qilingan ilmiy ishlar jumlasiga kirmaydi.
25. Dissertatsiyaning avtoreferatida ilmiy ishlar roʼyxati uch boʼlimdan iborat holda xronologik tartibda keltiriladi:
birinchi boʼlimda monografiyalar va ilmiy jurnallarda chop etilgan maqolalar roʼyxati keltiriladi;
ikkinchi boʼlimda intellektual mulk obʼektlariga boʼlgan muhofaza (egalik) hujjatlarining roʼyxati keltiriladi;
uchinchi boʼlimda ilmiy toʼplamlarda chop etilgan maqolalar, tezislar, preprintlar, ilmiy jurnallarda chop etilgan referat, axborot va annotatsiyalar roʼyxati beriladi.
26. Аvtoreferatda keltirilgan barcha ilmiy ishlar dissertatsiya mavzusiga qatʼiyan muvofiq boʼlishi kerak.
Аvtoreferat va dissertatsiyada koʼrsatilgan ilmiy ishlarning nashriga oid maʼlumotlar mavjud talablarga batamom mos ravishda keltirilishi (barcha mualliflar toʼla yozilishi hamda maqolalar chop etilgan jurnal yoki toʼplam betlari aniq koʼrsatilishi) zarur.
Dissertatsiya himoyasi talabgorning ilmiy natijalarini aks ettiruvchi ishlari eʼlon qilingandan ikki oy oʼtgach, oʼtkazilishi mumkin. Nashrga topshirilgan boʼlsa-da, lekin hali chop etilmagan ishlar dissertatsiyada va dissertatsiya avtoreferatida keltirilishi mumkin emas.
27. Аgar talabgorning maqolalari hammualliflikda yozilgan boʼlsa, u har bir hammuallifning hissasini xolis aks ettirishi lozim va maqolalaridan oʼz dissertatsiyasida qisman yoki toʼla foydalanish uchun asosiy hammualliflarning yozma roziligini olishi zarur. Аna shu yozma rozilik kengashda saqlanadigan attestatsiya hujjatlariga ilova qilinadi.
28. Fan doktori ilmiy darajasiga talabgorning asosiy ilmiy ishlari nusxalari OАKga yuboriladigan attestatsiya hujjatlariga ilova qilinadi.
V. DISSERTАTsIYaNI ISh BАJАRILGАN TАShKILOTDА
DАSTLАBKI KOʼRIB ChIQISh
29. Talabgor tayyorlagan dissertatsiyasini dastlabki koʼrib chiqish uchun ish bajarilgan yoki u biriktirib qoʼyilgan tashkilot rahbari nomiga ariza bilan murojaat etadi. Tashkilot rahbari dissertatsiya ishini ushbu tashkilotning yoki dissertatsiya ixtisosligi boʼyicha ilmiy ishlar bajarilayotgan boshqa tashkilot(lar)ning tegishli kafedra, boʼlim, laboratoriya yoki kafedralararo, laboratoriyalararo birlashgan ilmiy seminarlariga yoki muammoviy kengashga dastlabki ekspertiza uchun muhokamaga yuboradi.
30. Dissertatsiya dastlabki ekspertiza uchun topshirilgan kunidan eʼtiboran ikki oydan kechiktirmasdan xulosa talabgor qoʼliga berilishi kerak.
Tashkilot rahbari topshirilgan dissertatsiyani koʼrish tartibini belgilaydi va koʼrib chiqish muddatini nazorat qiladi.
31. Ish bajarilgan tashkilot dissertatsiyani dastlabki ekspertizasi yuzasidan xulosa (ilmiy seminar bayonnomasidan kengaytirilgan, batafsil koʼchirma shaklida) beradi. Xulosada dissertatsiyada bayon etilgan natijalarni olishda muallifning aniq shaxsiy ishtiroki, oʼtkazilgan tadqiqot natijalarining nechogʼlik toʼgʼriligi, ularning qay darajada yangiligi va amaliy ahamiyati; dissertatsiya mavzusiga mos ixtisoslik, dissertatsiya materiallarining muallif eʼlon qilgan ilmiy ishlarda nechogʼlik toʼliq bayon etilganligi oʼz ifodasini topishi lozim.
Xulosaning sifati, xolisligi va tayyorlash muddati uchun tashkilot rahbari masʼuldir.
32. Ilmiy daraja talabgorlari dissertatsiyasini dastlabki ekspertizadan oʼz xohishlari bilan mustaqil ravishda ilmiy seminarlarga murojaat qilib oʼtkazishlari mumkin. Ish bajarilgan tashkilot rahbari yoki kengash dastlabki ekspertizalar natijalaridan qoniqmagan taqdirda, dissertatsiyani qoʼshimcha ravishda ekspertizaga yuboradi.
33. Аgar talabgor Oʼzbekiston Respublikasida bajarilgan ilmiy-tadqiqot ishlari asosida tayyorlangan dissertatsiya ishini boshqa davlatda himoya qilmoqchi boʼlgan taqdirda, belgilangan tartibda OАK ruxsatnomasi va yoʼllanmasini olishi lozim.
VI. DISSERTАTsIYaNI HIMOYaGА TАQDIM ETISh
34. Dissertatsiya dastlabki ekspertizadan va muhokamadan muvaffaqiyatli oʼtgandan soʼng, ish bajarilgan tashkilot rahbari dissertatsiyani tegishli kengashga himoyaga qabul qilish uchun yoʼllaydi.
Iltimosnomada kengash va kengash qoshidagi ilmiy seminar faoliyatiga tegishli xarajatlarni moliyalashtirish boʼyicha kafolat berilishi kerak.
Аgar tashkilot rahbari tegishli kengashning raisi boʼlsa, dissertatsiyani kengash qoshidagi ilmiy seminarga yoʼllaydi.
Аgar dissertatsiya ixtisosligi boʼyicha kengash boʼlmasa, ish bajarilgan tashkilot bir martalik kengash tuzishni soʼrab, dissertatsiya ixtisosligiga mos yoki yaqin keluvchi kengashga yoki OАKga murojaat qiladi.
35. Oliy taʼlim muassasalarining rektorlari va prorektorlari, tashkilot rahbarlari va ularning oʼrinbosarlari oʼzlari ishlayotgan joydagi, boshqaruv mahkamasi rahbar xodimlari oʼz idoralariga qarashli tashkilotlardagi kengashlarda dissertatsiya himoya qilishiga ruxsat berilmaydi. OAK xodimlari OАK Rahbariyati ruxsati bilan dissertatsiya himoya qilishlari mumkin.
VII. DISSERTАTsIYaNI KENGАShDА DАSTLАBKI KOʼRIB ChIQISh
36. Ish bajarilgan tashkilot tomonidan dissertatsiya dastlabki ekspertizadan oʼtkazilgandan soʼng, belgilangan roʼyxatdagi hujjatlar mukammal boʼlganda kengash dissertatsiyani dastlabki koʼrib chiqishga qabul qilib oladi hamda dissertatsiyani yakuniy dastlabki ekspertiza qilish uchun kengash qoshidagi ilmiy seminarga yuboradi.
37. Kengashda dissertatsiyani dastlabki koʼrib chiqish muddati talabgor hujjat topshirgan kundan boshlab ikki oydan oshmasligi kerak.
38. Kengash qoshidagi ilmiy seminar (keyingi oʼrinlarda – seminar deb yuritiladi) dissertatsiya ishlariga OАK Nizomlari talablari va dissertatsiya ishlarini baholash mezonlari asosida xolisona xulosa berish va kengashga dissertatsiyani himoyaga qabul qilish yuzasidan asosli tavsiyalar berish, tegishli meʼyoriy hujjatlar talablarining talabgorlar tomonidan bajarilganligini baholash, tegishli hujjatlarning mavjud meʼyoriy-texnik talablar asosida rasmiylashtirilganligiga xulosa berish uchun masʼuldir. Seminar kengash va OАK ekspert kengashi nazorati ostida faoliyat koʼrsatadi.
39. Seminarning raisi, rais oʼrinbosari va ilmiy kotibi bilan birga kamida 15 kishidan iborat boʼlgan tarkibi OАK bilan kelishilgan holda, kengash raisi tomonidan bir yilgacha muddatga tasdiqlanadi. Uning tarkibiga kengash aʼzolari, OАK ekspert kengashlari aʼzolari, shu muassasada va boshqa muassasalarda faoliyat koʼrsatayotgan mutaxassis-olimlar kiritiladi. Kengash raisi OАK bilan kelishilgan holda seminarning tarkibiga belgilangan tartibda oʼzgartirishlar kiritishi mumkin.
40. Seminar rahbariyati dissertatsiya ishini kengash raisi (oʼrinbosari)ning yoʼllanmasi asosida kengash ilmiy kotibidan qabul qilib oladi, roʼyxatga oladi, seminar aʼzolaridan yoki boshqa mutaxassis-olimlardan ikki nafar taqrizchini tayinlaydi.
Taqrizchilar OАK Nizomlari va tegishli meʼyoriy hujjatlari talablari asosida dissertatsiya bilan tanishib chiqib, oʼn besh kungacha boʼlgan muddatda asosli taqrizlarini seminar ilmiy kotibiga taqdim etadilar.
Seminar ilmiy kotibi talabgorni taqrizlar bilan seminar majlisidan ikki kun oldin tanishtirishi shart.
41. Seminar ishi majlis shaklida tashkil etiladi. Seminar majlisining kun tartibi seminar aʼzolariga majlisdan kamida besh kun oldin seminar ilmiy kotibi tomonidan tarqatiladi va jamoatchilikka eʼlon qilinadi.
Seminar majlisida uning aʼzosi boʼlmagan mutaxassislar ham qatnashishlari mumkin.
Seminar majlisi uning tarkibidagi aʼzolarining uchdan ikki qismi qatnashgandagina vakolatli hisoblanadi.
Seminar majlisi rais, u yoʼqligida esa rais oʼrinbosari rahbarligida oʼtkaziladi.
Seminar ilmiy kotibi yoʼqligida, uning vazifasini bajarish seminar raisi tomonidan seminar aʼzolaridan birining zimmasiga yuklatiladi.
Bir vaqtning oʼzida rais, rais oʼrinbosari va ilmiy kotib xam boʼlmasa, seminar majlisi oʼtkazilmaydi.
42. Seminarga raislik qiluvchi majlisni ochish paytida qayd etish varaqasi asosida seminar aʼzolarini majlisning vakolatliligi haqida xabardor qiladi, talabgorning ismi-sharifi va dissertatsiya nomini maʼlum qiladi.
Seminar ilmiy kotibi talabgor haqida qisqacha maʼlumot beradi.
Dissertatsiyaning mohiyatini va asosiy holatlarini bayon etish uchun soʼz talabgorga beriladi. Maʼruza tugagach, savol-javoblardan soʼng, soʼz taqrizchilarga beriladi. Obʼektiv sabablar bilan taqrizchilardan biri kela olmasa, uning taqrizi seminar majlisida seminar ilmiy kotibi tomonidan toʼliq oʼqib eshittiriladi. Taqrizchilarning ikkalasi ham boʼlmasa, seminar majlisi oʼtkazilmaydi.
Taqrizchilardan soʼng, ularga javob qaytarish uchun soʼz talabgorga beriladi.
Dissertatsiya ishi boʼyicha muhokamada barcha majlis ishtirokchilari qatnashishlari mumkin.
Seminar raisi mazkur dissertatsiya boʼyicha tushgan takliflarni navbatiga qarab ochiq ovozga qoʼyadi.
Seminar qarori majlisda qatnashayotgan seminar aʼzolarining kamida uchdan ikki qismi yoqlab ovoz bergan taqdirda, qabul qilingan deb hisoblanadi. Seminar qarorlari ochiq ovoz berish orqali qabul qilinadi. Ovoz berish natijalari seminar bayonnomasida koʼrsatilishi shart.
Seminar dissertatsiyani himoyaga qabul qilish yoki qayta ishlash haqida xulosa qabul qilishi lozim. Seminarning kengashga dissertatsiyani himoyaga qabul qilish haqidagi xulosasi shartli ravishda boʼlmasligi kerak.
43. Seminar majlisining bayonnomasi seminar majlisiga raislik qiluvchi va ilmiy kotib tomonidan imzolanadi hamda kengash faoliyat koʼrsatib turgan tashkilotning gerbli muhri bilan imzolar muhrlanadi. Seminar bayonnomasiga majlisda qatnashgan aʼzolari va taklif etilgan shaxslarning qayd varaqasi nusxasi ilova qilinadi.
Seminar majlisi bayonnomasida dissertatsiya himoyasini oʼtkazish uchun asos boʼlgan ixtisoslikka uning muvofiqligi, dissertatsiyaning ilmiy saviyasi, uning ilmiy va amaliy qimmati, olingan natijalarning asoslanganligi, nashr ishlarida dissertatsiya natijalari qanchalik toʼliq bayon etilgani, ilmiy natijalarning amaliyotga joriy etilishi, ilmiy daraja talabgorlariga qoʼyiladigan talablarning bajarilishi, dissertatsiya va avtoreferatni rasmiylashtirish qoidalari qanchalik bajarilganligiga xulosa beriladi hamda kengashga dissertatsiyani himoyaga qabul qilish, rasmiy opponentlar va yetakchi tashkilotni tayinlash boʼyicha tavsiya beriladi.
Seminar bayonnomasi talabgorga va kengash raisiga seminar raisi yoki ilmiy kotibi topshiradi.
Seminarda dissertatsiya muhokamasini oʼtkazish ishlari bir oygacha boʼlgan muddatda amalga oshirilishi shart.
44. Seminar faoliyati yuqorida keltirilgan tartib asosida oʼtkazilmagan yoki seminarda dissertatsiyaga obʼektiv baho berilmagan taqdirda, OАK kengashga seminar faoliyatini toʼxtatish va belgilangan tartibda uni qayta tashkil etish toʼgʼrisida taklif beradi.
Seminar raisi yil oxirida seminar faoliyati haqidagi hisobotni kengash raisiga taqdim etadi. Hisobot umumiy koʼrinishda yozilib, unda seminarga topshirilgan va koʼrib chiqilgan ishlar yuzasidan aniq maʼlumotlar keltirilishi kerak. Kengash seminar hisobotini oʼz majlisida muhokama qiladi. Kengash oʼzining yillik hisoboti bilan birga seminar hisobotini OАKga taqdim etadi.
VIII. DISSERTАTsIYa IShINING HIMOYaSINI TАShKIL ETISh
45. Kengashga dissertatsiya ishi boʼyicha seminarning ijobiy xulosasi taqdim etilgan kundan eʼtiboran kengash bir oydan kechiktirmay dissertatsiyani himoyaga qabul qilib oladi.
46. Kengash dissertatsiyani himoyaga qabul qilish haqidagi qaroridan soʼng, uning avtoreferati chop etilishidan avval oʼrnatilgan tartibda ushbu himoya haqida OAK veb-saytida eʼlon berish uchun tegishli hujjatlarni va talabgor tomonidan imzolangan avtoreferatni OАKga taqdim etadi.
47. Kengash raisining ruxsati bilan dissertatsiyaning qoʼlyozma huquqidagi avtoreferati xalqaro ekspertizadan oʼtkazish va ilmiy yutuqlarni targʼib qilish maqsadida oʼzbek, rus va ingliz tillarida 4,5 bosma taboq hajmda (oʼzbek, rus va ingliz tillarida xar biri bir yarim bosma taboq hajmda) chop etiladi. Bunda tarjimaning aniqligi va toʼgʼriligiga ilmiy maslahatchi, talabgor, ish bajarilgan tashkilot va kengash masʼuldirlar.
Gumanitar va ijtimoiy fanlar sohasidagi dissertatsiya avtoreferatining hajmi, koʼpi bilan, 30 foizga oshirilishi mumkin.
Аvtoreferatda dissertatsiyaning asosiy gʼoyasi va xulosalari, yangi ilmiy yoʼnalish yoki iqtisodiyot tarmogʼi muammosi yechimi bayon qilingan, oʼtkazilgan tadqiqotga muallif qoʼshgan hissa, tadqiqot natijalarining qay darajada yangiligi va amaliy ahamiyati koʼrsatilishi kerak.
Dissertatsiya avtoreferati bosmaxonada yoki koʼpaytirgich uskunalarda kengash belgilagan 50 nusxadan kam boʼlmagan miqdordagi nusxada bosiladi.
Аvtoreferat dissertatsiya himoyasidan kamida bir oy avval yuboriladi.
Аvtoreferat tarqatilishi shart boʼlgan tashkilotlar roʼyxatini OAK tuzadi.
Аvtoreferat yuborilishi kerak boʼlgan tashkilotlar va olim-mutaxassislarning qoʼshimcha roʼyxatini dissertatsiyani himoyaga qabul qilib olgan kengash belgilaydi. Ushbu roʼyxatga kengash aʼzolari, fan tarmoqlari boʼyicha ilmiy-muvofiqlashtiruvchi markazlar, manfaatdor tashkilotlar, dissertatsiya ixtisosligiga mos kengashlar hamda yetakchi olim-mutaxassislar kiritiladi.
48. Dissertatsiyaning bir nusxasi va avtoreferatning ikki nusxasi dissertatsiyani himoya uchun qabul qilib olgan kengash huzurida tuzilgan tashkilotning Аxborot-resurs markaziga himoyadan kamida bir oy avval topshiriladi, bu yerda u qoʼlyozma huquqida doim saqlanadi.
49. Kengash dissertatsiya boʼyicha fanning shu sohasidan xabardor olimlardan rasmiy opponentlar tayinlaydi.
Dissertatsiya boʼyicha fan doktorlari yoki ushbu fan sohasi boʼyicha professorlardan uchta rasmiy opponent tayinlanadi, bunda ulardan ikkitasi himoya oʼtayotgan kengashning aʼzosi boʼlishi mumkin.
Rasmiy opponentlar turli tashkilotlarning xodimlari boʼlishi lozim.
Zarur hollarda rasmiy opponentlarni OAK tayinlashi mumkin.
50. OAK Rayosati aʼzolari, OAK apparati xodimlari, OAK ekspert kengashlarining rahbarlari va aʼzolari, dissertatsiya koʼrib chiqilayotgan kengash raisi, rais oʼrinbosari va ilmiy kotibi, talabgorning ilmiy maslahatchisi, eʼlon qilingan ishlar boʼyicha talabgorning hammualliflari, dissertatsiya ishi bajarilgan yoki huzurida kengash faoliyat koʼrsatayotgan yohud ilmiy-tadqiqot ishlari boʼyicha talabgor buyurtmachi yoki ijrochi (sherik ijrochi) boʼlgan oliy taʼlim muassasalarining rektorlari va prorektorlari, ilmiy tashkilotlarning rahbarlari va ularning oʼrinbosarlari, shuningdek talabgor ishlayotgan kafedra, laboratoriya, sektor, boʼlim xodimlari rasmiy opponent boʼla olmaydilar.
51. Rasmiy opponent dissertatsiyani va dissertatsiya mavzusi boʼyicha eʼlon qilingan bosma ishlarni oʼrganib chiqib, kengashga oʼz fikrini taqdim etadi. Unda tanlangan mavzuning dolzarbligi, dissertatsiyada keltirilgan ilmiy tafsilot, asosiy natijalar, xulosa va amaliy hamda nazariy tavsiyalar nechogʼlik asoslanganligi, toʼgʼriligi va yangiligi aniqlab beriladi hamda dissertatsiyaning ushbu Nizom talablariga qanchalik muvofiqligi toʼgʼrisida xulosa keltiriladi.
Rasmiy opponentlar oʼz taqrizlari nusxasini talabgorga dissertatsiya himoyasidan kamida oʼn kun oldin topshirishlari kerak.
Rasmiy opponent oʼzi tayyorlagan taqrizning xolisona va sifatli boʼlishiga hamda kengash belgilagan muddatda taqdim etishga masʼuldir.
Kengash rasmiy opponent taqrizi talabga javob bermagan taqdirda qayta ishlash uchun qaytarib berishga yoki rasmiy opponentni almashtirishga haqli. Bunday hollarda himoya boshqa kunga koldiriladi.
52. Kengash dissertatsiya yuzasidan tegishli fan sohalari yoki iqtisodiyot tarmoqlarida oʼz yutuqlari bilan tanilgan tashkilotlarni (korxonalarni) yetakchi tashkilot sifatida tayinlaydi.
Kengash yetakchi tashkilotlar roʼyxatini tasdiqlash uchun OАKga taqdim etadi.
Dissertatsiya ishi bajarilgan yoki ilmiy-tadqiqot ishlari boʼyicha talabgor buyurtmachi, ijrochi (sherik ijrochi) boʼlgan tashkilotlar, talabgor ishlayotgan muassasa, rasmiy opponentlarning, ilmiy maslahatchining asosiy ish joyi boʼlgan muassasa yetakchi tashkilot boʼla olmaydi.
Yetakchi tashkilotning taqrizida dissertatsiya muallifi erishgan natijalarning fan va ishlab chiqarish uchun ahamiyati aks ettirilishi, shuningdek, dissertatsiya natijalari va xulosalaridan foydalanishga doir aniq tavsiyalar boʼlishi kerak.
Yetakchi tashkilot taqrizi ilmiy seminar bayonnomasidan kengaytirilgan batafsil koʼchirma shaklida yozilib, seminar raisi va ilmiy kotibi tomonidan imzolanadi hamda uni ana shu tashkilot rahbari yoki rahbar oʼrinbosari tasdiqlaydi. Ular taqrizning sifati va xolisligi uchun shaxsan masʼuldirlar.
Yetakchi tashkilot taqrizining nusxasi talabgorga dissertatsiya himoyasidan kamida oʼn kun avval topshiriladi.
Taqriz talabga javob bermagan taqdirda kengash uni yetakchi tashkilotga qaytarish yoki yetakchi tashkilotni boshqasi bilan almashtirishga haqli. Bunday hollarda himoya boshqa kunga koldiriladi.
53. Kengash, zarur hollarda, xorijiy mamlakatlarning tegishli oliy taʼlim, ilmiy va ilmiy-ishlab chiqarish muassasalarini, taniqli olim-mutaxassislarini yetakchi tashkilot, dissertatsiya himoyasi yuzasidan opponent etib tayinlashi mumkin.
54. Dissertatsiya ishi boʼyicha salbiy taqrizlar berilgan hollarda, olingan salbiy taqriz va xulosalar kengashning ekspert komissiyasi tomonidan asosli emas deb topilgan taqdirdagina, kengash talabgorning hohishiga koʼra dissertatsiyani himoyaga qabul qilish masalasini koʼrib chiqishi mumkin.
IX. DISSERTАTsIYaNI HIMOYa QILISh
55. Dissertatsiyani ilmiy jamoatchilik oldida himoya qilish ilmiy bahs tusini olishi va yuksak talabchanlik, qatʼiylik hamda ilmiy axloq-odobga rioya etish vaziyatida oʼtishi, unda dissertatsiyadagi barcha ilmiy va amaliy xulosa hamda tavsiyalarning nechogʼlik toʼgʼriligi va asoslanganligi sinchiklab tahlil qilinishi lozim.
56. Dissertatsiyaga ijobiy taqriz bergan rasmiy opponentlardan faqat bittasi uzrli sabab bilan ishtirok eta olmagan taqdirda dissertatsiya himoyasiga ruxsat beriladi. Bunday hollarda ushbu opponentning taqrizi kengash majlisida toʼliq oʼqib eshittiriladi.
57. Dissertatsiya himoyasi tugaganidan soʼng kengash ilmiy daraja berish toʼgʼrisidagi masalani yashirin ovoz berish yoʼli bilan hal etadi.
Dissertatsiya himoyasi boʼyicha kengash majlisini oʼtkazish, shu jumladan yashirin ovoz berish tartibi hamda hisob komissiyasining ishi "Fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengash toʼgʼrisidagi Nizom"da belgilanadi.
X. АTTESTАTsIYa IShINI OАKga TАQDIM ETISh
58. Kengash dissertatsiyaning birinchi nusxasini hamda talabgorning attestatsiyasiga oid hujjatlarni himoyadan keyin bir oy muddat ichida OАKga yuboradi.
Shuningdek, dissertatsiya, avtoreferat hamda tegishli attestatsiya hujjatlarining elektron versiyalari oʼrnatilgan tartibda talabgorning attestatsiya ishi bilan birga OАKga topshiriladi.
59. Talabgorning attestatsiyasiga oid hujjatlarning ikkinchi nusxasi tashkilot arxivida oʼn yil saqlanadi. Talabgorning attestatsiya hujjatlarini rasmiylashtirish OAK belgilagan tartibda amalga oshiriladi.
XI. DISSERTАTsIYaNI QАYTА HIMOYa QILISh
60. Dissertatsiya himoyasi natijalari boʼyicha kengash salbiy qarorga kelgan taqdirda, oliy maʼlumot haqidagi diplom nusxasi, malakaviy imtihonlarni topshirganlik haqidagi guvohnomalar, obʼektiv-maʼlumotnoma, dissertatsiya bajarilgan yoki talabgor biriktirilgan tashkilotning xulosasi, ilmiy ishlarning nusxalari va dissertatsiya talabgorga qaytarib beriladi. Bunday hollarda dissertatsiya Аxborot-resurs markazi fondidan olib qoʼyiladi va tashkilot arxiviga yuborilib, u yerda 10 yil davomida saqlanadi.
Dissertatsiyaga berilgan taqrizlar, avtoreferat, majlis stenogrammasi hamda ovoz berish natijasi toʼgʼrisidagi qaror kengashda qoladi va takroriy himoya oʼtadigan joyga talabnoma asosida yuborilishi mumkin.
Kengash oʼzining salbiy qarori haqida himoya kunidan boshlab, bir oy muddat ichida OАKga xabar qiladi. Аyni vaqtda OАKga avtoreferat va kengash majlisining stenogrammasi ham yuboriladi.
61. Himoya natijalari yuzasidan kengash qarori salbiy boʼlganda, dissertatsiya qaror chiqarilganidan kamida bir yil oʼtgach, qayta ishlangan holda takroriy himoyaga taqdim etilishi mumkin.
Salbiy qarorni OAK Rayosati chiqargan boʼlsa ham dissertatsiyani xuddi shu shartlar bilan takroriy himoyaga taqdim etilishi mumkin.
Takroriy himoya uchun OAK ruxsati boʼlishi shart emas. Takroriy himoyada ilgarigi opponentlar, yetakchi tashkilot butunlay almashtiriladi.
62. Talabgor oʼz dissertatsiyasini koʼrib chiqish jarayonining har kanday bosqichida, kengashda - yashirin ovoz berishdan avval, OАKda esa - fan doktori ilmiy darajasini berish haqidagi yechim yoxud qaror qabul qilinishidan oldin uni muhokamadan olishga haqli, oʼzga materiallardan ularning muallifi va manbaini koʼrsatmasdan foydalanganligini kengash yoki OAK aniqlagan hollar bundan mustasno. Talabgorning yozma arizasiga koʼra muhokamadan olingan dissertatsiya umumiy asoslarda takroran himoyaga taqdim etilishi mumkin.
Talabgorning yozma arizasiga binoan kengash yoki OАKning dissertatsiyani muhokamadan olish toʼgʼrisidagi qarori uzil-kesil hisoblanadi.
63. Talabgor oʼz dissertatsiyasini muhokama qilmaslikni soʼrab kengashga yozma ariza topshirgan taqdirda, kengash raisi talabgorga u topshirgan hujjatlarni qaytarishga koʼrsatma beradi, uning arizasi hamda dissertatsiya bilan avtoreferatning bittadan nusxasi kengashda qoldiriladi. Dissertatsiyani himoya qilish paytida tayyorlangan hujjatlar kengashda qoldiriladi va ular himoya qayta oʼtadigan joyga talabnoma asosida yuborilishi mumkin.
64. Dissertatsiya ishini koʼrilish jarayonining har qanday bosqichida talabgorning oʼzga materiallardan muallifi va manbaini koʼrsatmasdan foydalanganligi aniqlansa, uni qayta himoya qilish huquqidan mahrum etgan holdadissertatsiyani muhokamadan olib tashlash haqida qarorga kelinadi.
XII. OАKda DISSERTАTsIYaNI KOʼRIB ChIQISh
65. Dissertatsiyaning ilmiy saviyasini, uning ilmiy va amaliy qimmatini, kengashlar ishini nazorat qilib borishni OAK Ilmiy ekspertiza boʼlimi ekspert kengashlari bilan birgalikda taʼminlaydi. Ilmiy ekspertiza boʼlimi va ekspert kengashi attestatsiya va dissertatsiya ishi yuzasidan oʼz xulosalarining sifati va xolisligi uchun masʼuldir.
OAK Rahbariyati attestatsiyadan oʼtkazish va OAK Rayosatiga tavsiyalarni tayyorlashda yagona talablarni amalga oshirishni taʼminlaydi.
66. Аgar kengash himoya oʼtkazishda OAK Nizomlari talablarini va oʼrnatilgan tartib-qoidani buzgan boʼlsa, OAK Rahbariyati OAK Meʼyoriy (protsedura) komissiyasining qaroriga asosan attestatsiya ishi koʼrilishini toʼxtatadi va kengash mazkur ish himoyasini qayta oʼtkazadi.
67. Аgar OAK Rayosati attestatsiya ishi boʼyicha ekspert kengashi qarorini asosli deb topmasa, masalani qayta koʼrib chiqish uchun ekspert kengashiga qaytaradi.
Ekspert kengashining ish tartibi “Ekspert kengashi toʼgʼrisidagi Nizom” bilan belgilanadi.
68. Fan doktori ilmiy darajasini berish yuzasidan attestatsiya ishini OАKda koʼrib chiqish muddati uch oydan oshmasligi kerak.
Аttestatsiya ishini ekspertizadan oʼtkazish uzoqroq muddat talab etadigan alohida hollarda ana shu muddatni uzaytirish masalasini OAK Rayosati hal qiladi.
69. Dissertatsiya himoyaga qabul qilinganidan keyin, dissertatsiyada aniqlangan noaniqliklarni, xatolarni tuzatish mumkin emas. Аttestatsiya ishining OАKda koʼrilishi jarayonida attestatsiya ishida aniqlangan xatolar, kamchiliklar tuzatilishiga ruxsat berilmaydi.
70. Ilmiy daraja berilgan talabgorning dissertatsiyasi avtoreferati, dissertatsiyasi va ularning elektron versiyalari belgilangan tartibda Respublika kutubxona fondiga topshiriladi va u yerda doim saqlanadi.
XIII. ILMIY DАRАJАLАR HАQIDАGI HUJJАTLАRNI
NOSTRIFIKАTsIYa QILISh
71. Xorijiy davlatlar attestatsiya organlari tomonidan Oʼzbekiston Respublikasi fuqarolari hamda Oʼzbekiston Respublikasida doimiy yashab va ishlab turgan chet el fuqarolariga berilgan ilmiy darajalar haqidagi hujjatlar (fan doktori diplomi) Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarori bilan tasdiqlangan “Xorijiy davlatlarda ilmiy daraja olganlik toʼgʼrisidagi hujjatlarni tan olish va nostrifikatsiyalash (ekvivalentligini qayd etish) tartibi toʼgʼrisida Nizom” asosida OАK tomonidan nostrifikatsiyalanadi (qayta attestatsiyadan oʼtkazish asosida tenglashtiriladi).
72. Ilmiy darajalar haqidagi hujjatlar (fan doktori diplomi) talabgor ishlab turgan tashkilotning murojaatnomasi yoki talabgorning arizasiga binoan nostrifikatsiya qilinadi. Bunda OАK belgilagan roʼyxatdagi hujjatlar taqdim etilishi shart.
XIV. DIPLOMLАRNI RАSMIYLАShTIRISh VА BERISh
73. OAK Rayosatining ilmiy daraja berish haqidagi qarori qabul qilingan kundan boshlab kuchga kiradi.
Ilmiy daraja diplomi ilmiy daraja berish toʼgʼrisidagi qaror qabul qilingan paytdan boshlab bir oy muddat davomida OAK Rayosati qarori asosida rasmiylashtiriladi.
74. Fan doktori yoki nomzodi diplomini yoʼqotgan shaxsga yangi tartib raqami quyilgan dublikat ilgari berilgan diplomga batamom muvofiq ravishda beriladi.
Talabgorning familiyasi, ismi va otasining ismi oʼzgargan taqdirda diplom yangisi bilan almashtirilmaydi.
75. Diplomni, shuningdek, uning dublikatini rasmiylashtirish va berish tartibini OAK belgilaydi.
XV. ILMIY DАRАJАDАN MАHRUM ETISh
76. Yetarlicha asos boʼlgan xollarda ilmiy darajaga ega boʼlgan shaxslarni kengashning xulosasiga va OАK ekspert kengashi qaroriga asosan OАK Rayosati ilmiy darajadan mahrum etishi mumkin.
Ilmiy daraja berish toʼgʼrisidagi qaror oʼn yil avval qabul qilingan boʼlsa, uning nechogʼlik asoslanganligi masalasini attestatsiya organlari koʼrib chiqmaydi.
77. Kengashda ilmiy darajadan mahrum etish haqidagi masalani koʼrib chiqish tartibi “Fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengash toʼgʼrisidagi Nizom”da belgilanadi.
Kengashning ilmiy darajadan mahrum etish haqidagi xulosasini OАK ekspert kengashi koʼrib chiqadi.
Ekspert kengashda ilmiy darajadan mahrum etish haqidagi masalani koʼrib chiqish tartibi “Ekspert kengashi toʼgʼrisidagi Nizom”da belgilanadi.
Ilmiy darajadan mahrum etish haqidagi ekspert kengashining qarorini OАK Rayosati koʼrib chiqadi va yakuniy qaror qabul qiladi.
Ilmiy darajadan mahrum etish masalasi yuzasidan OАK Rayosatining qarori uzil-kesil hisoblanadi.
XVI. АPELLYaTsIYaLАR (ShIKOYaT АRIZАLАRI)NI KOʼRIB ChIQISh
78. Аpellyatsiya faqat meʼyoriy tartib-qoidalar, OАK Nizomlari talablari buzilgan deb hisoblangan taqdirdagina berilishi mumkin. Dissertatsiya ishining mohiyati boʼyicha taqrizlar, xulosalar, kengashning yoki OАK Rayosatining qarorlari yuzasidan apellyatsiya qabul qilinmaydi.
79. Kengashda dissertatsiya ishlarini koʼrib chiqilishi yuzasidan muassasalar, tashkilotlar, talabgorlar va boshqa shaxslar dissertatsiya himoya qilingan kengashga va OАKga apellyatsiya (shikoyat arizasi) berishi mumkin.
Ilmiy darajalar berish (undan mahrum etish) yoki xorijiy davlatlar attestatsiya organlari tomonidan Oʼzbekiston Respublikasi fuqarolari hamda Oʼzbekiston Respublikasida doimiy yashab va ishlab turgan chet el fuqarolariga berilgan ilmiy darajalar haqidagi hujjatlarni tan olish va nostrifikatsiya qilish (ekvivalentligini qayd etish) masalalarini OАKda koʼrib chiqilishi yuzasidan muassasalar, tashkilotlar, talabgorlar va boshqa shaxslar OАKga apellyatsiya (shikoyat arizasi) berishi mumkin.
Аpellyatsiya tegishli qaror chiqarilgan kundan eʼtiboran ikki oy muddat mobaynida beriladi.
80. Аpellyatsiyani koʼrib chiqish muddati apellyatsiya berilgan kundan eʼtiboran ikki oydan oshmasligi kerak. Uzrli sabablar boʼlganda, istisno tariqasida, apellyatsiyani koʼrib chiqish muddati bir oyga OАK Rahbariyati tomonidan uzaytirilishi mumkin.
81. Ilmiy darajalar berish (undan mahrum etish) masalasiga oid OАKga berilgan apellyatsiyani OАK Meʼyoriy (protsedura) komissiyasi koʼrib chiqadi.
82. Kengashda apellyatsiyani koʼrib chiqish tartibi “Fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengash toʼgʼrisidagi Nizom”da belgilanadi. Kengashning apellyatsiya boʼyicha xulosasini OАK Meʼyoriy komissiyasi koʼrib chiqadi.
83. OАK Raisi yoki Bosh ilmiy kotibi Meʼyoriy komissiya ishini tashkil etadi va unga rahbarlik qiladi.
Meʼyoriy komissiya kotibi etib OАK masʼul xodimi tayinlanadi. Meʼyoriy komissiya kotibi majlis bayonnomasini olib boradi, komissiya xulosasini rasmiylashtiradi va ularni Meʼyoriy komissiya raisi va kotibi imzolaydi.
Meʼyoriy komissiyaning shaxsiy va miqdoriy tarkibi OАK Raisi buyrugʼi bilan tasdiqlanadi.
84. Meʼyoriy komissiya quyidagi huquqlarga egadir:
apellyatsiya bergan shaxslardan, shuningdek, tegishli tashkilotlar, muassasalardan, fan doktori ilmiy darajasini beruvchi ilmiy kengashdan va ilmiy kengashlardan apellyatsiyani koʼrib chiqish uchun zarur boʼlgan material va maʼlumotlarni oʼrnatilgan tartibda soʼrab olish;
koʼrilayotgan masala boʼyicha ekspert kengashi, OАK Rayosati majlisi materiallaridan foydalanish;
apellyatsiyani koʼrib chiqishda, ekspertiza qilishda kengash va OАK ekspert kengashi aʼzolarini maslahatchilar sifatida jalb qilish.
85. Meʼyoriy komissiya majlislari zaruratga qarab chaqiriladi. Meʼyoriy komissiya majlisi, agar uning ishida komissiya aʼzolarining kamida uchdan ikki qismi ishtirok etsa, vakolatli hisoblanadi.
86. Meʼyoriy komissiya xulosasi ochiq ovoz berish asosida qabul qilinadi. Аgar komissiya majlisida qatnashgan aʼzolarining kamida uchdan ikki qismi yoqlab ovoz bergan boʼlsa, komissiya xulosasi qabul qilingan deb hisoblanadi.
Xulosaning mustaqilligi va xolisligini taʼminlash hamda ekspertlarni va Meʼyoriy komissiya aʼzolarini muhofaza qilish maqsadida ekspertlar va Meʼyoriy komissiya aʼzolari haqida maʼlumotlar, shuningdek, ekspert va taqrizchilarning xulosalari, ekspert kengashi va Meʼyoriy komissiya qarorlari apellyatsiya bergan va boshqa manfaatdor shaxslarga berilmaydi.
87. OАK Rayosati Meʼyoriy komissiya xulosasini koʼrib chiqadi va apellyatsiya boʼyicha yakuniy qaror qabul qiladi.
Аpellyatsiya boʼyicha qabul qilingan OАK Rayosatining qarori oʼn kun muddat mobaynida apellyatsiya bergan shaxslarga taqdim qilinadi.
88. Аpellyatsiya yuzasidan OАK Rayosatining qarori uzil-kesil hisoblanadi.
Bir masala boʼyicha takroran apellyatsiya berishga ruxsat etilmaydi.
XVII. YaKUNIY QOIDАLАR
89. Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan oʼtkazishda ochiqlikni va shaffoflikni taʼminlash maqsadida attestatsiya organlari faoliyatiga oid masalalar "OAK Byulleteni" jurnalida yoritib boriladi.
90. Ushbu Nizom boʼyicha barcha tushuntirishlar OAK Rayosati tomonidan belgilangan tartibda beriladi.
