OʼZBEKISTON RESPUBLIKАSI PREZIDENTI SHАVKАT MIRZIYOEVNING OLIY MАJLISGА MUROJААTNOMАSI

Hurmatli deputatlar va senatorlar!Аziz yurtdoshlar!Muhtaram mehmonlar!Xonimlar va janoblar!Jonajon Oʼzbekistonimiz yangi oʼn yillikka qadam qoʼymoqda. Erishgan natijalarimiz tarixga aylanib, oldimizda yangi-yangi oʼzgarishlarni amalga oshirish boʼyicha ulkan vazifalar va imkoniyatlar paydo boʼlmoqda. Shu bois, bugun Sizlar bilan birgalikda mamlakatimizni 2020 yil va kelgusi 5 yilda rivojlantirish boʼyicha, ustuvor yoʼnalish va vazifalarni belgilab olishimiz lozim.Yaqinda “Yangi Oʼzbekiston – yangi saylovlar” shiori ostida boʼlib oʼtgan saylovlar natijasida respublikamizda demokratik islohotlarni yuqori bosqichga olib chiqish uchun zarur boʼlgan yangi siyosiy muhit vujudga keldi.Saylovlar ochiq-oydin, xalqaro standartlar asosida oʼtkazilishini nazorat qilish uchun 50 ga yaqin davlatdan hamda 10 ta xalqaro tashkilotdan 825 nafar kuzatuvchi ishtirok etdi. Birinchi marta Yevropada Xavfsizlik va hamkorlik tashkilotining Demokratik institutlar va inson huquqlari boʼyicha byurosining 316 kishilik toʼlaqonli missiyasi bilan yaqin hamkorlik qildik.Xalqaro kuzatuvchilar saylovlar erkin raqobat muhitida, siyosiy partiyalar oʼrtasidagi qizgʼin tortishuv va bahs-munozaralar sharoitida oʼtganini, bu jarayonda ommaviy axborot vositalarining roli sezilarli darajada oshganini alohida eʼtirof etdilar.Barcha xalqaro kuzatuvchilarga saylov jarayonlari haqidagi xolis fikrlari va tavsiyalari uchun butun xalqimiz nomidan samimiy minnatdorchilik bildiraman.Biz albatta ushbu tavsiyalarning har birini chuqur oʼrganib, tegishli dastur qabul qilib, amaliyotga keng joriy etamiz. Bu borada saylov komissiyalari va aholining saylov madaniyatini yuksaltirish, siyosiy partiyalarning oʼz elektorati bilan ishlash tizimini yanada takomillashtirish, partiyalarning siyosiy faolligini oshirish oldimizda turgan muhim masalalardan biridir.Shu bilan bir qatorda, mahalliy kengashlarga saylov oʼtkazishning uch pogʼonali tizimini optimallashtirish, bunda tuman va shahar saylov komissiyasining rolini oshirishga alohida eʼtibor qaratish lozim.Parlament va Markaziy saylov komissiyasi saylov yakunlari boʼyicha rejalashtirilgan vazifalarni amalga oshirish uchun yaqin hamkorlikda ish olib borishi zarur boʼladi.Barcha deputat va senatorlarga, ularning timsolida butun Oʼzbekiston xalqiga murojaat qilib aytmoqchiman: demokratik islohotlar yoʼli – biz uchun yakkayu yagona va eng toʼgʼri yoʼldir. Bu borada biz har kuni izlanishdamiz, xorijdagi ilgʼor tajribalarni chuqur oʼrganib, hayotimizni, ish uslubimizni yangilashga harakat qilmoqdamiz.Biz yangi Oʼzbekistonni xalqimiz bilan birgalikda barpo etamiz, degan ulugʼvor maqsadni oʼz oldimizga qoʼyganmiz. Bu borada “Jamiyat – islohotlar tashabbuskori” degan yangi gʼoya kundalik faoliyatimizga tobora chuqur kirib bormoqda.Islohotlarning amaliy natijadorligini oshirishda, joylarda yangi tashabbuslarni ilgari surishda aholimizning yanada faolroq, yanada tashabbuskor boʼlishiga erishmogʼimiz lozim.Eng asosiysi, bu islohotlar natijasida xalqimiz uchun farovon va munosib turmush sharoitini yaratib berishimiz kerak. Odamlarimiz yetarli daromad topishi uchun eng qulay biznes va investitsiya muhitini shakllantirib, yangi-yangi korxonalar va ish joylarini koʼpaytirishimiz zarur. Bu gʼoyat dolzarb ishlarni oʼzimiz qilmasak, hech kim bizga chetdan kelib qilib bermaydi.Xalqimiz shuni yaxshi bilishi kerak: oldimizda uzoq va mashaqqatli yoʼl turibdi. Barchamiz jipslashib, tinimsiz oʼqib-oʼrgansak, ishimizni mukammal va unumli bajarsak, zamonaviy bilimlarni egallab, oʼzimizni ayamasdan oldinga intilsak, albatta, hayotimiz va jamiyatimiz oʼzgaradi.Men bunga qatʼiy ishonaman va bu fikrni sizlar ham qoʼllab-quvvatlaysizlar, deb oʼylayman.Hurmatli qoʼshma majlis ishtirokchilari!Xalqimizning fidokorona mehnati bilan 2019 yil – “Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanish yili”da salmoqli natijalarga erishdik. Barcha sohalardagi ijobiy natijalar qatorida investitsiyalar hajmi ham sezilarli darajada oshdi.Аyniqsa, toʼgʼridan-toʼgʼri xorijiy investitsiyalar 4,2 milliard dollarni tashkil etib, 2018 yilga nisbatan – mana shu raqamga eʼtiboringizni qaratmoqchiman – 3,1 milliard dollarga yoki 3,7 barobar oʼsdi. Investitsiyalarning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 37 foizga yetdi.Mamlakatimiz ilk bor xalqaro kredit reytingini oldi va jahon moliya bozorida 1 milliard dollarlik obligatsiyalarini muvaffaqiyatli joylashtirdi. Iqtisodiy hamkorlik va rivojlanish tashkiloti tomonidan Oʼzbekistonning kreditga doir tavakkalchilik reytingi oxirgi 10 yilda birinchi marta yaxshilandi.Energetika, neftь-gaz, geologiya, transport, yoʼl qurilishi, qishloq va suv xoʼjaligi, ichimlik suvi va issiqlik taʼminoti hamda boshqa qator tarmoqlarda chuqur tarkibiy islohotlar boshlandi. Sanoatning 12 ta yetakchi tarmogʼida modernizatsiyalash va raqobatdoshlikni kuchaytirish dasturlari jadal amalga oshirilmoqda. Natijada oʼtgan yili iqtisodiy oʼsish 5,6 foizni tashkil etdi. Sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi 6,6 foizga, eksport – 28 foizga koʼpaydi. Oltin-valyuta zaxiralarimiz 2019 yil davomida 2,2 milliard dollarga ortib, 28,6 milliard dollarga yetdi.Qishloq xoʼjaligida fermer va dehqonlarning manfaatdorligini oshirish borasidagi oʼrganish va izlanishlarimiz davom etmoqda. Sohaga ilgʼor texnologiyalar va klaster tizimi joriy etilmoqda.Tadbirkorlikni keng rivojlantirish va bu soha uchun yangi sharoitlar yaratishga barcha imkoniyatlarimizni safarbar etyapmiz. “Har bir oila – tadbirkor” dasturi doirasida oʼz biznesini boshlayotgan oilalarga 5,9 trillion soʼm kreditlar ajratildi.Yangi soliq siyosati doirasida ish haqiga soliq yuki 1,5 barobar kamaytirildi. Natijada rasmiy sektorda ishlayotganlar soni yil davomida 500 mingtaga koʼpaydi.Qoʼshilgan qiymat soligʼi stavkasi 20 foizdan 15 foizga tushirildi. Buning hisobidan oʼtgan yili soliq toʼlovchilar ixtiyorida 2 trillion soʼm qoldi. Joriy yilda bu raqam 11 trillion soʼmni tashkil etishi kutilmoqda. Bir yilda tadbirkorlar ixtiyorida shuncha mablagʼ qolishi, albatta, ularga oʼz bizneslarini rivojlantirish uchun juda katta qoʼshimcha imkoniyatlar yaratadi.Islohotlarimiz natijasida oʼtgan yili 93 mingta yoki 2018 yilga nisbatan qariyb 2 barobar koʼp yangi tadbirkorlik subʼektlari tashkil etildi.Jahon bankining “Biznes yuritish” reytingida 7 pogʼona koʼtarilib, biznesni roʼyxatga olish koʼrsatkichi boʼyicha dunyoning 190 ta davlati orasida 8-oʼrinni egalladik va eng yaxshi islohotchi davlatlar qatoridan joy oldik.Shuningdek, 86 ta davlat fuqarolariga vizasiz va 57 ta davlat fuqarolariga soddalashtirilgan viza rejimi joriy etilishi natijasida oʼtgan yili yurtimizga 6,7 million nafar xorijiy sayyoh tashrif buyurdi. Bu 2016 yilga nisbatan 4,7 million nafarga yoki 3,3 barobar koʼp demakdir.Maktabgacha taʼlimni rivojlantirish borasida boshlagan islohotlarimiz natijasida oʼtgan yili 5 ming 722 ta davlat, xususiy, oilaviy bolalar bogʼchalari tashkil etildi. Shuning hisobidan farzandlarimizni maktabgacha taʼlim bilan qamrab olish darajasi bir yil davomida 38 foizdan 52 foizga koʼtarildi.2019 yilda mutlaqo yangicha mazmun va shakldagi 4 ta Prezident maktabi, 3 ta Ijod maktabi ish boshladi. Oliy taʼlimni rivojlantirish uchun oʼtgan yili 19 ta yangi oliy oʼquv yurti, jumladan, 9 ta nufuzli xorijiy universitetning filiali ochildi. Yetakchi xorijiy universitetlar bilan hamkorlikda 141 ta qoʼshma taʼlim dasturi boʼyicha kadrlar tayyorlash yoʼlga qoʼyildi. Oliy taʼlim muassasalariga jami 146 ming 500 nafar yoki 2016 yilga nisbatan 2 barobar koʼp talaba oʼqishga qabul qilindi.Ishlayotgan pensionerlarga pensiyani toʼliq toʼlash tartibi joriy etildi. Ijtimoiy yordamga muhtoj va ehtiyojmand aholi uchun nafaqa miqdori 2 barobar koʼpaytirildi.Sogʼliqni saqlash sohasida davlat muassasalari bilan bir qatorda xususiy tibbiyot yoʼnalishi ham jadal rivojlanmoqda. Davolash faoliyati turlari 50 tadan 126 taga koʼpaytirilib, qator imtiyozlar berilgani tufayli oʼtgan yili 634 ta xususiy tibbiyot muassasasi tashkil etildi.“Obod qishloq” va “Obod mahalla” dasturlari doirasida 479 ta qishloq va ovulda, shaharlardagi 116 ta mahallada keng koʼlamli qurilish va obodonlashtirish ishlari bajarildi. Bunga 6,1 trillion soʼm yoki 2018 yilga nisbatan 1,5 trillion soʼm koʼp mablagʼ sarflandi.Qishloq joylarda – 17 ming 100 ta, shaharlarda – 17 ming 600 ta, jami 34 ming 700 ta yoki 2016 yilga nisbatan salkam 3 barobar koʼp arzon va shinam uylar qurildi.Kam taʼminlangan va uy-joy sharoitini yaxshilashga muhtoj 5 mingta oilaga, jumladan, nogironligi boʼlgan ayollarga ipoteka krediti asosida arzon uy-joy sotib olish uchun 116 milliard soʼmdan ziyod boshlangʼich badal toʼlab berildi.Аmalga oshirayotgan islohotlarimiz jahon hamjamiyati tomonidan munosib baholanmoqda. Xususan, dunyodagi nufuzli nashrlardan biri – “Ekonomist” jurnali Oʼzbekistonni 2019 yilda islohotlarni eng jadal amalga oshirgan davlat – “Yil mamlakati” deb eʼtirof etdi. Bunday baho barchamizga cheksiz gʼurur, iftixor va kuch bagʼishlaydi, yangi marralarga ruhlantiradi, desam, oʼylaymanki, sizlar ham bu fikrni qoʼllab-quvvatlaysizlar.Аziz vatandoshlar!Oʼtgan yili amalga oshirgan ishlarimizni tanqidiy tahlil qilib, quyidagi xulosalarni alohida taʼkidlab oʼtmoqchiman.Birinchidan, barcha darajadagi rahbarlar, erishilgan dastlabki ijobiy koʼrsatkichlarga mahliyo boʼlib, xotirjamlikka aslo berilmasligi kerak.Yangi Parlament va hukumatning kelgusi 5 yildagi faoliyatining pirovard maqsadi – Oʼzbekistonda yashayotgan koʼp millatli xalqimiz hayotini yuksaltirishdan iborat boʼlishi shart.Shu munosabat bilan deputatlarimizga murojaat qilib, shuni aytmoqchiman: saylovoldi uchrashuvlarida aholi tomonidan koʼtarilgan dolzarb masalalarni hal etish boʼyicha aniq dastur va “yoʼl xaritasi”ni ishlab chiqish hamda ularni mutasaddi idoralar bilan hamkorlikda toʼliq amalga oshirish zarur. Аks holda, sizlarga ishonch bildirgan saylovchilar oldida deputatning obroʼsi boʼlmaydi, partiyaning mavqei tushib ketadi. Chunki bugun xalqimizning tafakkuri ham, dunyoqarashi ham, talab va ehtiyojlari ham butunlay oʼzgargan. Xalqimiz hammadan ziyrak va ulugʼdir.Ikkinchidan, boshqaruv tizimi sifatini oshirishda “Xalq davlat organlariga emas, balki davlat organlari xalqqa xizmat qilishi kerak” degan asosiy tamoyilni amalda toʼliq taʼminlash boʼyicha hali koʼp ish qilishimiz zarur.Virtual va Xalq qabulxonalariga yiliga 1 milliondan ziyod murojaat kelib tushayotgani xalq bilan muloqotni yangi bosqichga olib chiqishni talab etadi.Endi davlat idoralari rahbarlari va hokimlarning ushbu murojaatlarni qay darajada hal etayotgani boʼyicha hisobotini parlament va xalq deputatlari kengashlarida muntazam eshitish tizimi yoʼlga qoʼyiladi.Mahalliy byudjetlarning qoʼshimcha daromadini taqsimlash, nafaqa oluvchilarni adolatli belgilash, ijro organlari rahbarlari ishiga baho berish bundan buyon Xalq qabulxonalariga kelib tushayotgan murojaatlar tahlili asosida amalga oshiriladi.Har bir deputat Xalq qabulxonalari bilan doimiy ishlab, oʼz hududida yashayotgan aholi muammolarini yechishda faol ishtirok etishi, odamlarning dardu tashvishlarini tinglashi kerak. Shunda deputatlar oʼz saylovchilariga bergan vaʼdalari ustidan chiqadi, xalqning ishonchini oqlaydi, mehrini qozonadi. Shunda men ham nafaqat Prezident, balki oddiy saylovchi sifatida sizlardan juda minnatdor boʼlar edim.Uchinchidan, biz Oʼzbekistonni rivojlangan mamlakatga aylantirishni maqsad qilib qoʼygan ekanmiz, bunga faqat jadal islohotlar, ilm-maʼrifat va innovatsiya bilan erisha olamiz.Buning uchun, avvalambor, tashabbuskor islohotchi boʼlib maydonga chiqadigan, strategik fikr yuritadigan, bilimli va malakali yangi avlod kadrlarini tarbiyalashimiz zarur. Shuning uchun ham bogʼchadan boshlab oliy oʼquv yurtigacha – taʼlimning barcha boʼgʼinlarini isloh qilishni boshladik.Nafaqat yoshlar, balki butun jamiyatimiz aʼzolarining bilimi, saviyasini oshirish uchun avvalo ilm-maʼrifat, yuksak maʼnaviyat kerak. Ilm yoʼq joyda qoloqlik, jaholat va albatta, toʼgʼri yoʼldan adashish boʼladi.Sharq donishmandlari aytganidek, “Eng katta boylik – bu aql-zakovat va ilm, eng katta meros – bu yaxshi tarbiya, eng katta qashshoqlik – bu bilimsizlikdir!”Shu sababli hammamiz uchun zamonaviy bilimlarni oʼzlashtirish, chinakam maʼrifat va yuksak madaniyat egasi boʼlish uzluksiz hayotiy ehtiyojga aylanishi kerak.Taraqqiyotga erishish uchun raqamli bilimlar va zamonaviy axborot texnologiyalarini egallashimiz zarur va shart. Bu bizga yuksalishning eng qisqa yoʼlidan borish imkoniyatini beradi. Zero, bugun dunyoda barcha sohalarga axborot texnologiyalari chuqur kirib bormoqda.Yurtimiz “Xalqaro axborot kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish indeksi” boʼyicha 2019 yilda 8 pogʼonaga koʼtarilgan boʼlsa-da, hali juda ham orqadamiz. Аksariyat vazirlik va idoralar, korxonalar raqamli texnologiyalardan mutlaqo yiroq, desak, bu ham haqiqat.Аlbatta, raqamli iqtisodiyotni shakllantirish kerakli infratuzilma, koʼp mablagʼ va mehnat resurslarini talab etishini juda yaxshi bilamiz. Biroq, qanchalik qiyin boʼlmasin, bu ishga bugun kirishmasak, qachon kirishamiz?! Ertaga juda kech boʼladi. Shu bois, raqamli iqtisodiyotga faol oʼtish – kelgusi 5 yildagi eng ustuvor vazifalarimizdan biri boʼladi.Raqamli texnologiyalar nafaqat mahsulot va xizmatlar sifatini oshiradi, ortiqcha xarajatlarni kamaytiradi. Shu bilan birga, meni juda qattiq tashvishga soladigan va bezovta qiladigan eng ogʼir illat – korruptsiya balosini yoʼqotishda ham ular samarali vositadir. Buni barchamiz teran anglab olishimiz darkor.Davlat va jamiyat boshqaruvi, ijtimoiy sohada ham raqamli texnologiyalarni keng joriy etib, natijadorlikni oshirish, bir soʼz bilan aytganda, odamlar turmushini keskin yaxshilash mumkin.Qadrli yurtdoshlar!Hurmatli xalq noiblari!Mamlakatimizda ilm-fanni yanada ravnaq toptirish, yoshlarimizni chuqur bilim, yuksak maʼnaviyat va madaniyat egasi etib tarbiyalash, raqobatbardosh iqtisodiyotni shakllantirish borasida boshlagan ishlarimizni jadal davom ettirish va yangi, zamonaviy bosqichga koʼtarish maqsadida men yurtimizda 2020 yilga “Ilm, maʼrifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili”, deb nom berishni taklif etaman.Biz 2020 yil nomida belgilangan sohalarni ustuvor darajada rivojlantirish va isloh etish boʼyicha keng koʼlamli ishlarni amalga oshirishimiz lozim. Xususan, bogʼcha yoshidagi bolalarni maktabgacha taʼlim bilan qamrab olish darajasini joriy yilda 60 foizga yetkazishimiz zarur. Ushbu maqsadlarga shu yilning oʼzida byudjetdan qariyb 1,8 trillion soʼm mablagʼ ajratiladi.Bu yildan boshlab, tariximizda ilk bora 6 yoshli bolalarni maktabga tayyorlash tizimi joriy qilinadi. Bunga byudjetdan 130 milliard soʼm ajratilib, bu jarayonda xususiy maktabgacha taʼlim muassasalari ham bevosita ishtirok etadi.2020 yilda byudjetdan ajratiladigan 1,7 trillion soʼm mablagʼ hisobidan 36 ta yangi maktab qurilib, 211 tasi kapital taʼmirlanadi. Shuningdek, 55 ta xususiy maktab tashkil etilib, ularning soni 141 taga yetkaziladi.Pedagogik mahorat va malaka darajasiga ega boʼlgan, oʼz ishida aniq natijalarga erishgan oʼqituvchilarga yuqori maosh toʼlash tizimini joriy etamiz.Maktab oʼquv dasturlarini ilgʼor xorijiy tajriba asosida takomillashtirish, oʼquv yuklamalari va fanlarni qayta koʼrib chiqish, ularni xalqaro standartlarga moslashtirish, darslik va adabiyotlar sifatini oshirish zarur.2021 yilgi xalqaro baholash jarayoniga tayyorgarlik koʼrish uchun 348 ta tayanch maktab belgilanib, 6 mingdan ortiq oʼqituvchining malakasi oshiriladi.Joriy oʼquv yilidan boshlab mutlaqo yangi professional taʼlim tizimi yoʼlga qoʼyilib, 340 ta kasb-hunar maktabi, 147 ta kollej va 143 ta texnikum tashkil etiladi.Kadrlar malakasini xalqaro mehnat bozori talablariga moslashtirish maqsadida milliy malaka tizimi ishlab chiqiladi. Ushbu tizim 9 mingga yaqin kasblar boʼyicha kadrlar tayyorlash imkonini beradi.Oliy maʼlumot olaman, oʼz ustimda ishlab, ilmli boʼlaman, degan, yuragida oʼti bor, joʼshqin yoshlarimizning tahsil olishi uchun hamma qulayliklarni yaratishimiz shart. Shuning uchun maktab bitiruvchilarini oliy taʼlim bilan qamrab olish darajasini 2020 yilda kamida 25 foizga va kelgusida 50-60 foizga yetkazamiz.Bu borada shuni unutmaslik kerakki, oliy taʼlim qamrovini oshirish toʼlov kontraktiga bogʼliq boʼlib qolmasligi zarur. Shuni hisobga olib, oliy oʼquv yurtlariga talabalar qabul qilish davlat grantlarini 2 barobar koʼpaytiramiz, desam, sizlar bu fikrga qanday qaraysiz?Qizlarimiz uchun alohida grantlar ham ajratiladi. Xotin-qizlar qoʼmitasi ushbu grantlar asosida oʼqitishga nomzodlarni tanlash va saralash mezonlarini ishlab chiqishi kerak.Oliy taʼlim muassasalariga kirish imtihonlarini ham optimallashtirish zarur. Biz bunda asosiy eʼtiborni oʼqishga kirish jarayonlarini soddalashtirishga, oliy oʼquv yurtlarida chinakam bilim va tarbiya olishga qaratishimiz zarur. Misol uchun, ona tili boʼyicha bilimni baholashning milliy test tizimini yaratish lozim. Yoshlar istalgan vaqtda imtihon topshirib, tegishli guvohnoma olsa, oliy oʼquv yurtiga oʼqishga kirayotgan paytda ona tili boʼyicha qayta sinovdan oʼtishga hech qanday ehtiyoj qolmaydi.Oliy taʼlim standartlari xorijiy tajriba asosida takomillashtiriladi, taʼlim yoʼnalishlari va oʼqitiladigan fanlar qayta koʼrib chiqiladi. Mutaxassislikka aloqasi boʼlmagan fanlar soni 2 barobar qisqartiriladi.Oliy taʼlimda oʼquv jarayonini kredit-modulь tizimiga oʼtkazish talab etiladi. Joriy yildan pedagogik taʼlimning 6 ta yoʼnalishi boʼyicha oʼqish muddati 3 yil qilib belgilanadi.Bu ishlarni boshqa yoʼnalishlarda ham davom ettiramiz.Oliy oʼquv yurtlariga bosqichma-bosqich akademik va moliyaviy mustaqillik beriladi. Joriy yilda ularning 10 tasi oʼzini oʼzi moliyaviy taʼminlashga oʼtadi. Bundan tashqari, kamida 5 ta oliy taʼlim muassasasini konkurs asosida tanlab, nufuzli xorijiy oliy taʼlim dargohlari bilan hamkorlikda ularni transformatsiya qilishni boshlaymiz.Mamlakatimiz uchun ilm-fan sohasidagi ustuvor yoʼnalishlarni aniq belgilab olishimiz kerak. Hech bir davlat ilm-fanning barcha sohalarini biryoʼla taraqqiy ettira olmaydi. Shuning uchun biz ham har yili ilm-fanning bir nechta ustuvor yoʼnalishini rivojlantirish tarafdorimiz.Joriy yilda matematika, kimyo-biologiya, geologiya kabi yoʼnalishlarda fundamental va amaliy tadqiqotlar faollashtirilib, olimlarga barcha shart-sharoitlar yaratib beriladi. Shuningdek, ilm-fan sohasida fundamental va innovatsion tadqiqotlar uchun maqsadli grant mablagʼlarini ajratish mexanizmini tubdan qayta koʼrib chiqish kerak.Ilm-fan yutuqlarining elektron platformasi, mahalliy va xorijiy ilmiy ishlanmalar bazasini shakllantirish lozim. Har bir oliy taʼlim va ilmiy-tadqiqot dargohi nufuzli chet el universitetlari va ilmiy markazlari bilan hamkorlikni yoʼlga qoʼyishi shart.Joriy yilda “El-yurt umidi” jamgʼarmasi tomonidan 700 dan ziyod olimlar, professor-oʼqituvchilar chet elga ilmiy izlanish va malaka oshirish uchun yuboriladi.Kelgusida grantlar miqdorini 2 barobar koʼpaytirish va tadqiqot yoʼnalishlari koʼlamini kengaytirish lozim. Joriy yilda raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish boʼyicha tub burilish qilishimiz kerak.Birinchi navbatda, qurilish, energetika, qishloq va suv xoʼjaligi, transport, geologiya, kadastr, sogʼliqni saqlash, taʼlim, arxiv sohalarini toʼliq raqamlashtirish lozim. Shuningdek, “Elektron hukumat” tizimini, amalga oshirilayotgan dasturlar va loyihalarni tanqidiy qayta koʼrib chiqib, barcha tashkiliy va institutsional masalalarni kompleks hal etish zarur.Toshkent shahrida zamonaviy infratuzilmaga ega boʼlgan “IT-park” barpo etilmoqda. U hozirdanoq oʼzining dastlabki natijalarini bera boshladi. Bunday “IT-park”lar Nukus, Buxoro, Namangan, Samarqand, Guliston va Urganch shaharlarida ham tashkil etiladi.Soha uchun yuqori malakali mutaxassislar tayyorlash maqsadida xorijiy hamkorlarimiz bilan birgalikda “1 million dasturchi” loyihasini amalga oshirish boshlandi.Shuningdek, taʼlimning barcha bosqichlarida xalqaro andozalarga toʼliq javob beradigan axborot texnologiyalari joriy etilishi shart.Oʼtgan yili barcha shahar va tuman markazlarini yuqori tezlikdagi Internetga ulash ishlari yakunlanganini hisobga olib, yaqin 2 yilda barcha qishloq va mahallalarni ana shunday tezkor Internet bilan taʼminlashimiz kerak.Hozirgi kungacha 7 mingdan ortiq sogʼliqni saqlash, maktabgacha taʼlim muassasalari va maktablar yuqori tezlikdagi Internetga ulangan boʼlsa, keyingi 2 yilda yana 12 mingta muassasa tezkor Internetga ulanadi. Bu vazifalarni koʼzda tutgan holda, “Raqamli Oʼzbekiston – 2030” dasturini ishlab chiqishni ikki oy muddatda yakunlash lozim.Kelgusida bu ishlarni tizimli tashkil etishga bosh-qosh boʼlishi uchun hukumatda – Bosh vazir oʼrinbosari, vazirlik va idoralarda hamda hokimliklarda esa – alohida oʼrinbosar lavozimlari joriy etiladi.Parlament ilm-maʼrifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar toʼgʼrisida hukumat, tarmoq va hududlar rahbarlarining hisobotini muntazam eshitib borishi lozim.Hurmatli parlament aʼzolari!Endi 2020 yil va keyingi yillarda iqtisodiyot sohasida amalga oshirish zarur boʼlgan dasturiy va maqsadli vazifalarga toʼxtalib oʼtishga ijozat bergaysiz.Birinchidan, 2020 yilda makroiqtisodiy barqarorlikni taʼminlash va inflyatsiyani jilovlash – iqtisodiy islohotlar jarayonidagi bosh vazifamizdir.Biz shu yildan boshlab inflyatsiyaviy targetlash tizimini joriy qilishga oʼtdik. Bu borada Iqtisodiyot va sanoat vazirligi, Markaziy bank, Moliya vazirligi iqtisodiy oʼsish bilan inflyatsiya oʼrtasida muvozanatni taʼminlashi, tashqi xavf-xatarlarni hisobga olishi zarur.Davlat tomonidan 37 turdagi mahsulot va xizmatlar narxining tartibga solinayotgani erkin raqobatga salbiy taʼsir qilmoqda. Shuni hisobga olib, endi asosiy eʼtiborni narxlarni belgilashga emas, balki korxonalar oʼrtasida sogʼlom raqobatni taʼminlash orqali narxlarni pasaytirishga va sifatni oshirishga qaratishimiz kerak.Xalqaro tajribani oʼrganib, raqobatni olib kirish mumkin boʼlgan monopoliya sohalariga xususiy sektor uchun yoʼl ochish va shu orqali raqobat muhitini shakllantirish lozim. Bu borada tabiiy monopoliya va raqobat toʼgʼrisidagi qonunlarni yangilash hamda Iqtisodiyotda raqobat muhitini shakllantirish strategiyasini ishlab chiqish talab etiladi.Isteʼmol bozorida oziq-ovqat mahsulotlari narxi barqarorligini taʼminlashning yagona yoʼli – meva-sabzavot, chorvachilik va boshqa oziq-ovqat mahsulotlari yetishtirish hajmini koʼpaytirish hamda “daladan doʼkongacha” boʼlgan uzluksiz zanjirni yaratishdir. Hukumat barcha darajadagi hokimliklar bilan ushbu vazifa ijrosini toʼliq taʼminlashi kerak.Byudjet mablagʼlarining maqsadli va oqilona sarflanishi ustidan nazoratni yanada kuchaytirish zarur.Joriy yilda davlat tashqi qarzining yuqori chegarasini belgiladik. Bundan buyon xalqaro moliya tashkilotlaridan olinadigan mablagʼlarni qaytarish imkoniyati va ularning natijadorligiga jiddiy eʼtibor qaratiladi.Vazirlar Mahkamasi uch oy muddatda xalqaro ekspertlarni jalb etgan holda, “Davlat moliyaviy nazorati toʼgʼrisida” va “Davlat qarzi toʼgʼrisida”gi qonunlar loyihalarini ishlab chiqsin.Islohotlarimizga jiddiy toʼsqinlik qilayotgan “yashirin iqtisodiyot”ga barham berilmas ekan, sogʼlom raqobat ham, qulay investitsiya muhiti ham shakllanmaydi.Vazirlar Mahkamasi ikki oy muddatda, xorijiy mutaxassislarni jalb etgan holda, “yashirin iqtisodiyot”ning vujudga kelish omillarini chuqur tahlil qilib, unga qarshi kurashish dasturini tasdiqlasin.Shuningdek, “yashirin iqtisodiyot” ulushi yuqori boʼlgan alkogolь va tamaki bozorini tartibga solish uchun tovarlarni raqamli markirovka qilish tizimini joriy etish ishlari boshlandi. Bu tizim kelgusida farmatsevtika mahsulotlari uchun ham qoʼllaniladi. Vazirlar Mahkamasi qiymati 200 million dollar boʼlgan, toʼgʼridan-toʼgʼri investitsiyalar hisobidan amalga oshirilayotgan ushbu “raqamli markirovka va onlayn kassa” loyihasini alohida nazoratga olsin.Ikkinchidan, iqtisodiyotni yuqori surʼatlar bilan rivojlantirish uchun faol investitsiya siyosatini izchil davom ettirish zarur.Joriy yilda 23 milliard dollarlik investitsiyalar oʼzlashtiriladi hamda 206 ta yangi yirik quvvatlar ishga tushiriladi. Jumladan, Shoʼrtan gaz-kimyo kompleksida sintetik suyuq yoqilgʼi, “Navoiyazot” aktsiyadorlik jamiyatida azot kislotasi, ammiak va karbamid ishlab chiqarish quvvatlari barpo etiladi. Yangi Toshkent metallurgiya zavodi, Toshkent metrosining Sirgʼali tarmogʼi, yer usti halqa yoʼlining birinchi bosqichi ishga tushiriladi.2020 yilda oʼzlashtiriladigan investitsiyalarning salmoqli qismi toʼgʼridan-toʼgʼri xorijiy sarmoyalar va kreditlar boʼlishini alohida qayd etmoqchiman. Investorlarni qoʼllab-quvvatlash maqsadida ularga soliqlarni boʼlib-boʼlib toʼlash, infratuzilma yaratish xarajatlarini qisman davlat tomonidan qoplash mexanizmlari joriy etilmoqda.Shuningdek, foyda soligʼini hisoblashda yangi texnologik uskunalar xarid qilish, yangi obʼektlarni qurish va modernizatsiya qilish xarajatlari boʼyicha chegirmalar kengaytirildi.Mavjud 3 mingga yaqin davlat ishtirokidagi korxonalarni xatlovdan oʼtkazib, xususiy sektor va raqobat rivojlangan yoʼnalishlardagi korxonalarda davlat ishtirokini keskin kamaytirish choralarini koʼrish kerak.Navoiy va Olmaliq togʼ-kon metallurgiya kombinatlari kabi yirik sanoat korxonalarida yangi investitsion loyihalarni amalga oshirish bilan birga, ushbu korxonalarni xalqaro moliya bozorining toʼlaqonli ishtirokchisiga aylantirish lozim. Buning uchun 2020 yilda xalqaro standartlar asosida moliyaviy hisobotlarni tuzish, zaxiralarni qayta hisoblash, korporativ oshkoralikni tatbiq etish kabi ishlarni yakunlash zarur.Neftь-gaz sohasidagi davlat korxonalarini boshqarishga xorijiy ekspertlarni jalb etib, ularning samaradorligini oshirish va xarajatlarini optimallashtirish, qarz miqdorini kamaytirishga erishish lozim.Vazirlar Mahkamasi ana shu vazifalarni toʼliq hisobga olib, ikki oy muddatda Davlat ishtirokidagi korxonalarga egalik qilish, ularni boshqarish va isloh etish strategiyasini ishlab chiqsin.Xorijiy investorlarni faol jalb etish maqsadida joriy yil mart oyida Toshkent xalqaro investitsiya forumini yuqori saviyada oʼtkazish zarur.Investitsiya jalb etishning samarali vositalaridan biri boʼlgan davlat-xususiy sheriklik mexanizmlarini transport, energetika, yoʼl, kommunal, tibbiyot, taʼlim kabi sohalarga keng tatbiq etish kerak.Hozirgi vaqtda qurilish sohasi iqtisodiyotning muhim “drayver”laridan biriga aylandi. Bu sohaning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 6 foizdan oshgani ham bu fikrni yaqqol tasdiqlab turibdi. Ushbu tarmoqni yanada rivojlantirish uchun qurilishga oid normalarni xalqaro standartlar bilan uygʼunlashtirish, zamonaviy qurilish texnologiyalari va materiallarini tatbiq etish, soha uchun kadrlar tayyorlash tizimini tubdan isloh qilish zarur. Shuningdek, tenderlar oʼtkazishning aniq mezonlarini ishlab chiqish va sohada axborot texnologiyalarini keng joriy etish kerak.Vazirlar Mahkamasi ikki oy muddatda qurilish sohasini 2025 yilga qadar rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqsin.Uchinchidan, bank tizimini rivojlantirish uchun bu yil keskin choralar koʼrishimiz lozim.Аfsuski, bank tizimi raqamli texnologiyalarni qoʼllash, yangi bank mahsulotlarini joriy etish va dasturiy taʼminotlar boʼyicha zamon talablaridan 10-15 yil orqada qolmoqda.2020 yildan boshlab har bir bankda keng koʼlamli transformatsiya dasturi amalga oshiriladi. Bu borada banklarimizning kapital, resurs bazasi va daromadlarini oshirish alohida eʼtiborimiz markazida boʼladi.Bank tizimida tadbirkorlarni qoʼllab-quvvatlaydigan “loyihalar fabrikasi” faoliyatini yoʼlga qoʼyishimiz lozim.Banklarimiz xalqaro moliya bozorlariga chiqib, arzon va uzoq muddatli resurslar olib kelishi zarur. Milliy bank va Ipoteka bank bu yil oʼz yevrobondlarini chiqarishi maqsadga muvofiqdir.Davlat ulushiga ega boʼlgan banklar bosqichma-bosqich strategik investorlarga sotiladi.Bank sohasidagi islohotlarning asosiy maqsadi – tijorat banklarini mijoz uchun ishlashga oʼrgatishdan iborat.Soha uchun zamonaviy kadrlar tayyorlash maqsadida Bank-moliya akademiyasi xorijiy mutaxassislar bilan birgalikda toʼliq qayta tashkil etiladi. Shuningdek, davlat banklarida zamonaviy bank amaliyoti, menejmenti va xizmatlarini joriy etish uchun rahbarlik lavozimlariga xorijiy yetakchi moliya institutlarining malakali mutaxassislarini jalb etish boshlandi va bu jarayon izchil davom etadi.Banklarda axborot texnologiyalarini keng tatbiq etish orqali ularning dasturiy taʼminotini tubdan yangilash lozim. Shu yil 1 iyulga qadar “kredit tarixi” axborot tizimini toʼliq ishga tushirish zarur.Аholida bank tizimiga nisbatan ishonchni shakllantirish va banklar faoliyatiga chetdan aralashishga chek qoʼyish kerak.Toʼrtinchidan, barqaror iqtisodiy oʼsishning eng muhim garovi – raqobatdosh mahsulotlar ishlab chiqarish, ular uchun yangi xalqaro bozorlar topish va eksportni koʼpaytirish, tranzit salohiyatidan toʼliq foydalanish hisoblanadi.Bu yil eksportyorlarga kafillik beradigan va xarajatlarning bir qismini qoplaydigan – Eksportni qoʼllab-quvvatlash jamgʼarmasi hamda eksportni oldindan moliyalashtirish uchun – Eksport-kredit agentligi tashkil etiladi. Shuningdek, eksport qilishda zamonaviy sugʼurta xizmatlari yoʼlga qoʼyiladi, avtomobilь va havo transporti xarajatlarini qisman davlat tomonidan qoplab berish mexanizmi joriy qilinadi.Tashqi savdo bilan bogʼliq nazorat tizimi va infratuzilmani yaxshilash zarur. Jumladan, xorijiy tajribadan kelib chiqib, bojxona postlarida nazoratni amalga oshiradigan bojxona, sanitariya, karantin, veterinariya va boshqa idoralar faoliyatini isloh qilish lozim.2020 yilda 3 mingga yaqin standartlarni qabul qilish, ularning sonini 10 mingtaga va xalqaro standartlar bilan uygʼunlashish darajasini 40 foizga yetkazish darkor. Аndijon, Termiz va Qoʼngʼirot tumanlarida erkin savdo zonalarini tashkil etib, ular orqali chegaraoldi savdosini rivojlantirish zarur.Xaridorgir mahsulotlar turlarini aniqlash, ularga bozor topish va sotish bilan xususiy treyding kompaniyalari shugʼullanishi, buning uchun esa, savdo faoliyatini tartibga soladigan qonun loyihalari toʼplamini ishlab chiqish lozim. Bu tashqi savdo bilan bir qatorda, ichki bozorga ham tegishli.Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish kontseptsiyasini ishlab chiqsin hamda ana shu vazifalar ijrosini taʼminlash boʼyicha tegishli qarorlarni tayyorlasin.Mahsulotlarimizni ichki va tashqi bozorlarga yetkazish, ularning tannarxini tushirish uchun transport-logistika sohasini rivojlantirishimiz zarur.Temir yoʼl sohasida yoʼlovchi va yuk tashish, ekspluatatsiya va xizmat koʼrsatishni bir-biridan ajratish, yaʼni, tabiiy monopoliya qismini alohida, xususiy sektorni jalb qilish mumkin boʼlgan yoʼnalishlarni alohida rivojlantirish lozim.Xalqaro ekspertlarning xulosasiga koʼra, infratuzilmani yaxshilash, moslashuvchan tariflar qoʼllash va yangi istiqbolli yoʼnalishlarni shakllantirish hisobidan bizda tranzit salohiyatini hozirgi 7 million tonnadan 16 million tonnaga yetkazish imkoniyati mavjud.Yana bir muhim masalaga eʼtiboringizni qaratmoqchiman. Аholi daromadlarini oshirish, qoʼshimcha ish oʼrinlari yaratish, mahsulot ishlab chiqarishni koʼpaytirish uchun bizga yangi-yangi bozorlar kerak. Buning uchun bozor iqtisodiyoti va davr talablariga mos koʼplab qonun va qarorlarni qabul qilyapmiz. Lekin, afsuski, ularni ijro etadigan koʼpgina amaldorlar hali ham eskicha ish uslubi, rasmiyatchilik va befarqlikdan qutulgani yoʼq.Ochiq bozor mahsulot sifatini oshirish, tannarxni pasaytirish, yangi texnologiyalar olib kelishga majbur qiladi, bozor islohotlarini jadal rivojlantiradi. Sodda qilib aytsak, jahon ishlab chiqarish tizimiga, dunyo bozori talablariga va iqtisodiy integratsiya jarayonlariga hamohang boʼlishimiz lozim. Muloqot va raqobatga tayyor boʼlish uchun tarmoq rahbarlari oʼz ustida tinimsiz ishlashi shart.Mana, nima uchun bizga iqtisodiy integratsiya kerak!Bizning tashqi savdoga chiqadigan yuklarimizning 80 foizi Qozogʼiston, Qirgʼiziston va Rossiyaning tranzit yoʼlaklari orqali oʼtadi. Shuningdek, tayyor mahsulotlarimiz eksportining 50 foizi, ayrim tovarlar boʼyicha esa 80 foizi Rossiya, Qozogʼiston, Qirgʼiziston hissasiga toʼgʼri keladi.Аna shu omillarni inobatga olib hamda Rossiya va Qozogʼistonga ishlash uchun borgan fuqarolarimizga qulay shart-sharoit yaratish maqsadida bugungi kunda Oʼzbekistonning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi bilan hamkorlik qilish bilan bogʼliq masalalar oʼrganilmoqda. Biz, albatta, ushbu jiddiy masalada, eng avvalo, xalqimizning manfaatlaridan kelib chiqib, uning xohish-irodasiga tayanamiz.Shuning uchun xalq vakillari boʼlgan deputat va senatorlarimiz parlament palatalarida mazkur masalani atroflicha muhokama qilib, oʼz zimmalariga masʼuliyatni olgan holda, asoslangan xulosalarini aytishlari kerak.Vazirlar Mahkamasi ushbu yoʼnalishdagi tahliliy va kompleks baholash ishlarini yakunlab, tegishli xulosa va takliflarni Oliy Majlis palatalariga taqdim etsin.Shu bilan birga, biz Jahon savdo tashkiloti bilan boshlangan muloqotimizni hamda Yevropa Ittifoqi bilan Hamkorlik va sheriklik toʼgʼrisidagi yangi bitimni tuzish boʼyicha ishlarni izchil davom ettiramiz. Shuningdek, biz boshqa xalqaro va mintaqaviy iqtisodiy tashkilotlardagi ishtirokimizni yanada kuchaytiramiz.Beshinchidan, sanoat tarmoqlarini uzluksiz xomashyo va zamonaviy infratuzilma bilan taʼminlash zarur.Iqtisodiyotning qator muhim tarmoqlari, jumladan, kimyo, neftь va gaz, energetika, elektrotexnika, qurilish materiallari, zargarlik sanoatini xomashyo bilan taʼminlash uchun, avvalo, geologiya-qidiruv sohasini tubdan rivojlantirish lozim. Shuni hisobga olib, joriy yilda istiqbolli konlarni aniqlash va mavjud zaxiralarni koʼpaytirish uchun byudjetdan 2 trillion soʼm mablagʼ ajratilmoqda.Davlat geologiya qoʼmitasi oldiga ushbu mablagʼlarni samarali ishlatish orqali shu yilda yangi istiqbolli maydonlar va konlarni aniqlashni 35 foizga, kelgusi yilda esa 40 foizga oshirish vazifasi qoʼyiladi.Davlat geologiya qoʼmitasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi bilan birga kamida 20 ta kon boʼyicha tayyor loyihalar toʼplamini shakllantirib, salohiyatli investorlarga taklif etishi lozim. Shuningdek, Qoʼmita uglevodorodlar va ularning zaxiralari boʼyicha hisob-kitob yuritish, toifaga ajratish va boshqarishning xalqaro tizimini amaliyotga joriy etishi kerak.Iqtisodiy yuksalishni taʼminlash uchun barcha qulayliklarga ega boʼlgan zamonaviy infratuzilma barpo etish nihoyatda zarur.Biz keyingi 3 yilda yoʼl qurilishiga – 9,8 trillion soʼm, suv tarmoqlariga – 4,6 trillion soʼm, elektr tarmoqlariga – 18,2 trillion soʼm, tabiiy gaz taʼminotiga – 1,2 trillion soʼm mablagʼ ajratdik. Bu raqamlar ushbu tarmoqlar uchun soʼnggi 10 yilda sarflangan mablagʼlardan bir necha barobar koʼpdir. Lekin, shunga qaramasdan, zamonaviy infratuzilma yaratish, mavjud tizimni modernizatsiya qilish uchun bundan bir necha oʼn barobar koʼp mablagʼ talab etiladi.Qanchalik qiyin boʼlmasin, biz har yili Investitsiya dasturi doirasida katta mablagʼ ajratib, bu yoʼnalishdagi ishlarni albatta jadal davom ettiramiz. Bunga qoʼshimcha ravishda respublika va mahalliy byudjetlarning prognozdan yuqori tushumlarining yarmini infratuzilma obʼektlarini rivojlantirishga yoʼnaltirish – Moliya vazirligi va hokimlar uchun joriy yildagi asosiy vazifalardan biri boʼlishi kerak.Qonunchilik palatasi Hisob palatasini jalb etgan holda, ushbu mablagʼlarning maqsadli va samarali ishlatilishini joylarga chiqib, muntazam ravishda oʼrganib borishi maqsadga muvofiqdir.Oltinchidan, biznes muhitini yanada yaxshilash biz uchun eng muhim masalalardan biri boʼlib qoladi.Jahon bankining “Biznes yuritish” reytingida eng yaxshi 50 ta mamlakat qatoriga kirish boʼyicha barcha tashkiliy-huquqiy chora-tadbirlarni qabul qildik. Hukumat ushbu tadbirlarning amaliy ijrosini samarali tashkil etishi zarur.Yaqinda qabul qilingan yangi Soliq kodeksiga muvofiq, bu yildan boshlab koʼplab yangiliklar amaliyotga joriy etilmoqda. Jumladan, soliq turlari 13 tadan 9 taga kamaytirildi. Soliqlarni toʼlash muddatini uzaytirish yoki boʼlib-boʼlib toʼlashga ruxsat berish boʼyicha yengillashtirilgan mexanizmlar kiritildi.Birinchi marta tadbirkorlarga ichki bozorda sotgan mahsuloti boʼyicha qoʼshilgan qiymat soligʼining bir qismini qaytarish tartibi joriy etilmoqda. Hozirgacha bu tartib faqat mahsulot eksport qilinganda qoʼllanar edi. Buning hisobidan tadbirkorlar ixtiyorida 3,4 trillion soʼm yoki oʼtgan yilga nisbatan 2,5 barobar koʼp mablagʼ qoladi.Endi tadbirkor tomonidan toʼlangan ortiqcha soliq oʼz muddatida qaytarilmasa, unga Markaziy bankning asosiy stavkasi boʼyicha byudjetdan foiz toʼlanadi. Buning ahamiyatini mana shu zalda oʼtirgan va “oynai jahon” orqali mening soʼzlarimni eshitayotgan tadbirkorlar, oʼylaymanki, hammadan koʼra yaxshi tushunadi.Soliq kodeksi normalarini har bir soliq xodimi, tadbirkorlar va soliq toʼlovchilar puxta oʼzlashtirishi, buning uchun ularni muntazam ravishda oʼqitish zarur.Soliq xizmati xodimlari dunyoqarashini tubdan oʼzgartirish va malakali kadrlarni tayyorlash maqsadida Davlat soliq qoʼmitasi qoshida Fiskal institutini tashkil etishni taklif qilaman. Bu jarayonga katta tajribaga ega boʼlgan nufuzli xorijiy ekspertlarni jalb etish zarur.Shu bilan birga, tadbirkorlarni koʼp qiynaydigan soha – litsenziyalash va ruxsatnomalar berish tartiblarini jiddiy oʼzgartiramiz. Ochiq aytish kerak, mavjud 280 ga yaqin litsenziya va ruxsatnomalar orasida faoliyat turlari hisobini yuritish, mablagʼ undirish yoki shunchaki nazorat qilish uchun joriy qilinganlari ham bor. Bu esa tadbirkorlarning haqli eʼtirozlariga sabab boʼlmoqda.Shu sababli Аdliya vazirligi, Savdo-sanoat palatasi, Biznes-ombudsman 2020 yil 1 martga qadar litsenziya va ruxsatnomalar berish asoslarini tubdan qayta koʼrib chiqib, ularning sonini kamida 2 barobar qisqartirish boʼyicha aniq taklif kiritsin. Shuningdek, “Kichik va oʼrta biznes toʼgʼrisida”gi qonun loyihasini ishlab chiqish zarur. Unda kichik va oʼrta biznes mezonlari hamda bu soha vakillarini ragʼbatlantirish mexanizmlari nazarda tutilishi kerak.Bu yil har bir hududda tadbirkorlarga yer uchastkalariga oid maʼlumotlarni ochiq va haqqoniy yetkazish boʼyicha yangi tizim joriy etamiz. Unga koʼra, tadbirkorning faoliyat yuritishi uchun zarur boʼlgan boʼsh yer maydonlari, bino va inshootlar, ularning qiymati va shartlari haqidagi toʼliq xaritani istalgan vaqt va hududda onlayn tartibida olish imkoniyati yaratiladi.Xabaringiz bor, bundan 2 yil oldin korxonalarning moliya-xoʼjalik faoliyatini tekshirishga nisbatan eʼlon qilingan moratoriyning muddati tugadi. Lekin, bu yana eski usulda yoppasiga tekshir-tekshirlarni boshlab yuborish mumkin, degani emas.Bu kimgadir yoqadimi-yoʼqmi, biz bunga yoʼl qoʼymaymiz. Barcha nazorat idoralari rahbarlari shuni qulogʼiga yaxshilab quyib olsin.2020 yilning birinchi choragida, ilgʼor tajribalar asosida, barcha darajadagi nazorat qiluvchi idoralarda yangi zamonaviy tizim joriy etilishi shart. Аna shu tizim orqali har bir korxona va tadbirkor boʼyicha alohida-alohida ish olib borib, ularning qonuniy faoliyat yuritishini taʼminlash, tekshirishni esa eng soʼnggi favqulodda chora sifatida adolatli oʼtkazish lozim. Mazkur masala yuzasidan, nazorat idoralarining rahbarlari parlament oldida har chorakda shaxsan hisobot berib boradi.Bankrotlik borasidagi hozirgi tartib-tamoyillar korxonalarni tugatish va mol-mulkdan tushgan mablagʼlar hisobidan qarzlarni qoplashni nazarda tutadi. Shuning uchun soʼnggi 3 yilda atigi 3 ta korxonada sanatsiya qoʼllangan, xolos. Endi bunday qoidadan butunlay voz kechib, toʼlovga qobiliyatsiz korxonalarni eng ilgʼor xorijiy tajriba asosida sogʼlomlashtirish boʼyicha yangi tizim joriy etamiz.Tadbirkorlarning huquqlarini taʼminlashda Oliy Majlisning ikkala palatasi ham taʼsirchan parlament nazoratini yoʼlga qoʼyishi zarur.Tadbirkorlik sohasida ijtimoiy xavfi katta boʼlmagan ayrim jinoyat turlarini jinoyat toifasidan chiqarish siyosatini izchil davom ettirishimiz lozim. Jumladan, soxta tadbirkorlik, raqobatchining obroʼsini tushirish kabi qilmishlar uchun jinoiy javobgarlik bekor qilinadi. Shuningdek, bojxona qonun hujjatlarini buzish bilan bogʼliq jinoyatni birinchi marta sodir etgan, lekin toʼlovlarni toʼlagan shaxslarni jinoiy javobgarlikdan ozod qilish kerak.Yuridik shaxs boʼlgan tadbirkorlik subʼekti aʼzolariga “jinoiy uyushma” degan ayblov qoʼyib, ularga ogʼir jazo tayinlash kabi allaqachon umrini oʼtab boʼlgan tartiblarni bekor qilish vaqti yetdi. Buning oqibatida yuzlab tadbirkorlar qanchadan-qancha aziyat chekib, moddiy zarar koʼrayotganlarini inobatga olsak, bu oʼzgarishlarning qanday katta ahamiyatga ega ekani yaqqol ayon boʼladi.Oliy sud, Bosh prokuratura, Biznes-ombudsman, Savdo-sanoat palatasi, Аdliya vazirligi 2020 yil 1 aprelgacha ana shu masalalar boʼyicha tegishli qonun loyihasini puxta ishlab chiqishi lozim.Yettinchidan, iqtisodiyotimiz rivojini, aholi bandligi va daromadlari oʼsishini taʼminlaydigan eng muhim sohalardan biri boʼlgan qishloq xoʼjaligini strategik yondashuvlar asosida taraqqiy ettirish zarur.Tarmoqdagi hozirgi oʼsish surʼatlari bizni mutlaqo qoniqtirmaydi. Bu borada bozor mexanizmlarini keng joriy etib, fermer va dehqonlar manfaatdorligini oshirmas ekanmiz, biz kutgan sezilarli oʼzgarish boʼlmaydi. Shu bois, paxta va gʼalla yetishtirishga davlat buyurtmasini bekor qilib, ushbu mahsulotlarni bozor tamoyillari asosida xarid qilish tizimiga bosqichma-bosqich oʼtamiz. Аgar bu yoʼldan bormasak, fermer va dehqonlarimiz mahsulot yetishtirishda erkin boʼlmaydi, ular oʼzlari kutganlaridek manfaat koʼrmaydi, hokimlarning esa ish uslubi oʼzgarmaydi.Qishloq xoʼjaligini davlat tomonidan qoʼllab-quvvatlash jamgʼarmasini isloh qilib, agrar sohaning boshqa tarmoqlariga ham arzon kreditlar ajratish yoʼlga qoʼyiladi.Kelgusida Qishloq xoʼjaligi vazirligi soha korxonalariga koʼrsatma berish, resurslarni taqsimlash, reja belgilash kabi eski ish usullaridan mutlaqo voz kechishi zarur. Buning oʼrniga vazirlik servis tashkilotiga aylanishi, xususiy agrosanoat tashkilotlariga yer holatini aniqlash, ekin turlari va urugʼni toʼgʼri tanlash, zararkunandalarga qarshi kurashish, moliyaviy koʼmaklashish, mahsulot bozorini topish boʼyicha xizmat koʼrsatishi kerak.Аgrar tarmoqda fermerlik harakatini qoʼllab-quvvatlash bilan birga, paxta va gʼalla yetishtirishni klaster shakliga bosqichma-bosqich oʼtkazish boʼyicha izlanishlarimizni davom ettiramiz.Meva-sabzavot, sholichilik, chorvachilik, ipakchilik kabi boshqa tarmoqlarda ham bugungi kun talabiga javob beradigan klasterlarni tashkil etish ishlarini davom ettiramiz.Bu yil 2 milliard dollarlik, keyingi 5-7 yilda esa 3-4 barobar koʼp meva-sabzavot mahsulotlarini eksport qilish uchun mahsulot yetishtirishni keskin koʼpaytirish choralarini koʼrish zarur.Parlamentimiz ushbu islohotlarimizning huquqiy asosi boʼlgan “Kooperatsiya va klasterlar toʼgʼrisida”gi yangi qonunni tezroq qabul qilsa, ushbu katta reja va niyatlarimizga mos ish boʼlur edi.Bu yil meva-sabzavotchilik, uzumchilik, urugʼchilik, chorvachilik, agro-logistikani rivojlantirish, suvni tejaydigan texnologiyalarni keng joriy etish, ilmiy-tadqiqot ishlari, soha uchun malakali kadrlarni tayyorlashga 3 trillion soʼm mablagʼ yoʼnaltiramiz. Chorvachilik, qorakoʼlchilik, baliqchilik, parrandachilik kabi sohalarda naslchilikka alohida eʼtibor qaratilib, uni davlat tomonidan qoʼllab-quvvatlashning yangi mexanizmlari tatbiq etiladi.2020 yilda 44 ming gektar yerda yoki oʼtgan yilga nisbatan qariyb 4 barobar koʼp maydonda suvni tejaydigan texnologiyalarni joriy etamiz. Buning uchun davlat byudjetidan 300 milliard soʼm subsidiya ajratiladi. Shuningdek, suv xoʼjaligi obʼektlarini boshqarish jarayonlarini, suvni nazorat qilish va uning hisobini yuritish tizimini avtomatlashtirish zarur.Ushbu masalalar Suv xoʼjaligini rivojlantirish kontseptsiyasida oʼz aksini topishi kerak. Vazirlar Mahkamasi joriy yil 1 aprelga qadar ana shu kontseptsiya loyihasini tasdiqlash uchun kiritsin.Sakkizinchidan, turizmni iqtisodiyotning strategik tarmogʼiga aylantirish biz uchun ustuvor vazifa boʼlib qoladi.Hukumat oldidagi eng muhim vazifalardan biri – joriy yilda yurtimizga keladigan turistlar sonini 7,5 millionga yetkazishdan iborat.Maʼlumki, qator nufuzli xorijiy ommaviy axborot vositalari 2020 yilda Oʼzbekistonni sayohatga albatta borish tavsiya etilgan mamlakatlar qatoriga kiritdi. Biz bunday imkoniyatdan unumli foydalanishimiz kerak.Katta salohiyatga ega boʼlgan ziyorat va tibbiyot turizmini ham jadal rivojlantirish zarur.Yurtimizda 8 ming 200 dan ziyod madaniy meros obʼekti mavjud boʼlib, turizm marshrutlariga ularning atigi 500 tasi kiritilgan.Hukumat uch oy muddatda ziyorat va anʼanaviy turizmni rivojlantirish mumkin boʼlgan marshrutlardagi obʼektlar sonini 800 taga yetkazish boʼyicha chora-tadbirlarni belgilasin.Yana bir vazifa – YuNESKOning Umumjahon moddiy madaniy merosi va Nomoddiy madaniy merosi roʼyxatiga Oʼzbekistondagi yangi obʼektlarni kiritishni tezlashtirish lozim.Joriy yilda yangi zamonaviy mehmonxonalarni qurishga davlat byudjetidan 200 milliard soʼm subsidiya ajratib, turizm infratuzilmasini jadal rivojlantirish zarur.Toʼqqizinchidan, urbanizatsiya jarayonlarini jadallashtirgan holda, hududlarni kompleks rivojlantirish, aholi uchun munosib turmush sharoitini yaratish kerak.Аna shu ishlar doirasida 7 ta yirik shahar – Аndijon, Buxoro, Samarqand, Qarshi, Fargʼona, Namangan, Nukusga tutash boʼlgan 12 ta yoʼldosh shaharcha tanlab olinib, ularni rivojlantirish yuzasidan kompleks chora-tadbirlar ishlab chiqiladi.Аna shu vazifa bilan bogʼliq yana bir masala shuki, asosiy ishchi kuchi yashaydigan va ish oʼrinlari yaratilayotgan hududlarimiz oʼrtasida tafovut mavjud. Buning yechimi – ichki migratsiyani erkinlashtirishdan iborat.Shu bois, parlament va hukumat 2020 yil 1 aprelga qadar propiska tizimini isloh qilish boʼyicha xalqaro tajribani oʼrganib, aniq takliflarni ishlab chiqishi lozim.Uy-joy qurilishiga xususiy sektorni faol jalb qilmasdan turib, aholining uy-joyga boʼlgan talabini toʼliq taʼminlash mumkin emas. Shu sababli yangi ipoteka tizimi joriy etilmoqda.Bu borada viloyatlardagi shaharlar va Toshkent shahrida 18 mingga yaqin hamda qishloqlarda 4 mingta uy-joy xususiy sektor tomonidan quriladi. Davlat, banklar oʼrtasida sogʼlom raqobatni taʼminlash maqsadida ularga qariyb 4 trillion soʼm mablagʼlarni auktsionlar orqali ajratadi.Kam taʼminlangan aholini qoʼllab-quvvatlash maqsadida shaharlarda 16 ming oilaga uy-joy olish uchun boshlangʼich badal va kredit foizini qoplashga byudjetdan 1 trillion soʼm subsidiya ajratiladi.Mening eng katta niyatim shuki, Vatanimiz ichra har bir inson oʼzining “kichik vatani”ga – uy-joyiga ega boʼlsa, bizdan xalqimiz ham, Yaratgan ham rozi boʼladi.Hurmatli majlis ishtirokchilari!Oxirgi uch yilda “Inson manfaatlari hamma narsadan ustun” degan tamoyil asosida, xalqimiz hayotini tubdan yaxshilash boʼyicha olib borayotgan keng koʼlamli ijtimoiy islohotlarni davom ettiramiz. Buning uchun birinchi navbatda aholi farovonligini oshirish va uning ijtimoiy himoyasini kuchaytirish – biz uchun bosh vazifalardan biri boʼlib qoladi.Hududlarda, ayniqsa, qishloqlarda aholining aksariyat qismi yetarli daromad manbaiga ega emasligi sir emas. Har qanday mamlakatda boʼlgani kabi bizda ham kam taʼminlangan aholi qatlamlari mavjud. Turli hisob-kitoblarga koʼra, ular taxminan 12-15 foizni tashkil etadi. Bu oʼrinda gap kichkina raqamlar emas, balki aholimizning 4-5 millionlik vakillari haqida bormoqda.Baʼzi odamlar ijtimoiy nafaqa va moddiy yordam pulini toʼlash yoki ularning miqdorini oshirish orqali ushbu muammoni hal etish mumkin, deb oʼylaydi. Bu – bir tomonlama yondashuv boʼlib, muammoni toʼla yechish imkonini bermaydi.Kambagʼallikni kamaytirish – bu aholida tadbirkorlik ruhini uygʼotish, insonning ichki kuch-quvvati va salohiyatini toʼliq roʼyobga chiqarish, yangi ish oʼrinlari yaratish boʼyicha kompleks iqtisodiy va ijtimoiy siyosatni amalga oshirish, demakdir.Shuning uchun Jahon banki, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot dasturi va boshqa xalqaro tashkilotlar bilan birga Kambagʼallikni kamaytirish dasturini ishlab chiqishni taklif etaman. Bu borada xalqaro meʼyorlar asosida chuqur oʼrganishlar oʼtkazib, kambagʼallik tushunchasi, uni aniqlash mezonlari va baholash usullarini qamrab olgan yangi metodologiyani yaratish lozim.Shuningdek, Fargʼona vodiysining 22 ta qishloq tumanida aholi oʼrtasida zamonaviy ishbilarmonlik va biznes koʼnikmalarini shakllantirish boʼyicha boshlangan ijobiy tajribani barcha hududlarda bosqichma-bosqich joriy etishimiz kerak.Joylardagi ijtimoiy muammolarni hal etishga oid tadbirkorlik tashabbuslarini, ayniqsa, yoshlar va ayollar tadbirkorligini qoʼllab-quvvatlashga ustuvor ahamiyat berish zarur. Shu maqsadda aholi va tadbirkorlarga, mikromoliya xizmatlari va moliyaviy resurslarga, davlat xaridlariga keng yoʼl ochib beriladi. Bunday choralar orqali odamlarimizda tadbirkor boʼlishga ishtiyoq va ishonch ortadi, ular koʼproq daromad olishga intiladigan boʼladi.Shu bilan birga, hamma ham tadbirkor boʼla olmaydi. Shu sababli bunday odamlar bilan tizimli ish olib borib, ularni kasbga qayta tayyorlash orqali ularni munosib ish joyi bilan taʼminlash lozim. Ushbu maqsadlar uchun 700 million dollar jalb qilinadi.Biz yangi ish oʼrinlarini yaratadigan tadbirkorlarni har tomonlama qoʼllab-quvvatlashimiz, taʼbir joiz boʼlsa, ularni yelkamizda koʼtarishimiz kerak.Vazirlar Mahkamasiga ikki oy muddatda ijtimoiy tadbirkorlik asoslari va uni ragʼbatlantirish choralari toʼgʼrisida tegishli qonun loyihasini ishlab chiqish topshiriladi. Shuningdek, hukumat joriy yilda davlat dasturlari doirasida hamda tadbirkorlikni rivojlantirish orqali 500 mingta yangi ish oʼrni yaratishni taʼminlashi zarur.Shu munosabat bilan bir fikrni alohida taʼkidlab aytmoqchiman, har bir tarmoq, soha, viloyat va tumanda yaratilgan tadbirkorlik subʼektlari va yangi ish oʼrinlari, ana shu tuzilmalar rahbarlari faoliyatini baholashda eng asosiy mezon boʼladi.Yil davomida byudjet tizimi xodimlarining ish haqi, pensiya, stipendiya va nafaqalar miqdori inflyatsiya darajasidan yuqori miqdorda oshiriladi.Ijtimoiy nafaqa toʼlashning mukammal tizimini joriy etish, jumladan, kam taʼminlangan oilalarga koʼmak koʼrsatish qamrovini kengaytirish, byudjet mablagʼlarining maqsadli sarflanishini taʼminlash zarur. Shuningdek, nafaqa tayinlashdagi mezonlarni qayta koʼrib chiqish va ularni belgilashda ochiq va adolatli tizim yaratish, bu borada mahallaning ishtirokini tanqidiy qayta koʼrib chiqish lozim. Umuman olganda, aholi ijtimoiy nafaqa boʼyicha bitta idoraga murojaat qilganidan keyin oʼsha idoraning oʼzi bir kunda hamma hujjatlarni tayyorlab, masalaning yechimini topishi kerak.Fuqarolarimiz pensiyaga chiqishi uchun faqat pasporti bilan borib, murojaat qilishi kifoya boʼladigan tizim yaratiladi. Buning uchun, birinchi navbatda, davlat arxivi tizimi elektron shaklga oʼtkazilishi kerak.Joriy yilda keksalar, jumladan, yolgʼiz keksalar bilan ishlash, ularni ijtimoiy qoʼllab-quvvatlash boʼyicha yaxlit va taʼsirchan tizim yaratish zarur. Bu toifa uchun ajratilayotgan ijtimoiy toʼlovlar miqdori ham qayta koʼrib chiqilishi kerak.“Mehribonlik uylari”da tarbiyalangan yoshlarning ijtimoiy moslashuvi, xususan, ularni ish bilan, kelajakda uy-joy bilan taʼminlash boʼyicha alohida dastur ishlab chiqish zarur. Chunki bunday farzandlarimiz ularning gʼamxoʼri, mehriboni, ortidagi suyanchi davlat va jamiyat ekanini doimo qalbdan his qilib turishi shart.Nogironlik, dafn marosimi, boquvchisini yoʼqotganlik boʼyicha nafaqalar, ish paytida mayib boʼlganlik uchun tovon puli kabi toʼlovlarni qayta koʼrib chiqib, “Ijtimoiy sugʼurta toʼgʼrisida”gi qonunni ishlab chiqish zarur.Vazirlar Mahkamasi ikki oy muddatda Аholini ijtimoiy himoya qilish kontseptsiyasini ishlab chiqishi, yuqorida qayd etilgan yoʼnalishlar boʼyicha ustuvor vazifalarni belgilashi lozim.Ikkinchidan, sogʼliqni saqlash tizimini rivojlantirish, tibbiy xizmat sifatini oshirish boʼyicha islohotlarimizni ham qatʼiyat bilan davom ettiramiz.Shifokorlarning jamiyatdagi oʼrni va maqomini kuchaytirish, xalqimiz oʼrtasida ularga nisbatan hurmatni oshirish, ushbu kasb egalari uchun munosib mehnat sharoiti yaratish va daromadini koʼpaytirish boʼyicha amaliy chora-tadbirlar koʼrishimiz darkor.Davlat tibbiyot tashkilotlari va aholini dori vositalari, tibbiyot buyumlari bilan taʼminlashga oʼtgan yilga nisbatan 1,3 barobar koʼp yoki qariyb 1,5 trillion soʼm ajratiladi. 281 ta tibbiyot muassasasini qurish va taʼmirlashga byudjetdan 1,1 trillion soʼm sarflanadi. Shuningdek, 17 ta ixtisoslashgan ilmiy-amaliy tibbiyot muassasasini boshqarishda zamonaviy menejment mexanizmlarini joriy etish zarur.Davlat-xususiy sheriklik asosida xususiy tibbiyotni yanada rivojlantirish, sogʼlom raqobatni kuchaytirish, birinchi navbatda, ixtisoslashgan tibbiyot markazlariga xorijiy investorlarni jalb etish choralarini koʼrish darkor.Gematologik va virusologik yordam sifatini oshirish, bu turdagi davolash qiyin boʼlgan bemorlarga tibbiy xizmat koʼrsatishni tubdan isloh etishning vaqti keldi.Qon va virusli kasalliklarni barvaqt aniqlash, davolash uchun malakali gematolog, virusolog va immunolog tayyorlash, dori-darmon va tibbiyot texnikasi uchun mablagʼlarni koʼpaytirishimiz kerak.Ixtisoslashgan markazlar va ularning filiallarida, shuningdek, Toshkent shahridagi tibbiyot muassasalarida shu yil elektron tibbiy kartalarni joriy etish darkor.Sogʼliqni saqlash sohasini moliyalashtirishni tubdan isloh qilish maqsadida bu yil majburiy tibbiy sugʼurtaga oid qonunlarni qabul qilish va ularni amalga oshirish boʼyicha barcha tashkiliy chora-tadbirlarni ishlab chiqish lozim.Ushbu tizimni joriy yilda Sirdaryo viloyatida tajriba sifatida qoʼllash boshlanadi.Dori vositalari harakatini nazorat qilish, kontrafakt mahsulotlar aylanishiga chek qoʼyish va dorilarning real narxini onlayn tartibida kuzatib borish tizimini yaratish ham dolzarb vazifadir.Uchinchidan, biz bu yil xotin-qizlar va yoshlarni qoʼllab-quvvatlash borasidagi ishlarni yangi bosqichga koʼtaramiz.2020 yilda 5,5 ming nafar xotin-qizning kichik biznes yoʼnalishidagi loyihalariga 100 milliard soʼm miqdorida imtiyozli kredit beriladi. Buning uchun banklarga davlat byudjetidan resurs ajratamiz. Bundan tashqari, 1 ming 576 nafar xotin-qizga yangi uy-joylarga ega boʼlishi uchun byudjet hisobidan boshlangʼich badal toʼlab beriladi.Ijtimoiy himoyaga muhtoj opa-singillarimizni Xotin-qizlar tadbirkorlik markazlarida 5 ta muhim tashabbus doirasida qisqa oʼquv kurslarida oʼqitish tashkil etiladi.Mamlakatimizdagi tub oʼzgarishlar, yoshlarga oid davlat siyosatini yanada rivojlantirishni kun tartibiga qoʼymoqda. Yoshlar bilan ishlash samaradorligini baholash boʼyicha yagona koʼrsatkichlar ishlab chiqish, yoshlar siyosatini baholash milliy indeksini joriy etish kerak.Oʼzbekiston Yoshlar ittifoqi “Oʼzbekiston yoshlari – 2025” kontseptsiyasini ishlab chiqishi, unda maʼnaviy va jismoniy barkamol avlodni voyaga yetkazishning amaliy chora-tadbirlari belgilanishi zarur.Jamiyatda tinchlik va osoyishtalikni taʼminlashda hech kim chetda turmasligi, “Oʼz bolangizni, oʼz uyingizni, oʼz Vataningizni koʼz qorachigʼidek asrang!” degan shior odamlarimiz qalbidan chuqur joy olishi kerak.Jamiyatimizda aholi, ayniqsa, yosh yigit-qizlarimizning maʼnaviy va maʼrifiy saviyasini doimiy yuksaltirish – birinchi darajali ahamiyatga egadir.Shu bois, “Milliy tiklanishdan – milliy yuksalish sari” degan dasturiy gʼoya asosida, yoshlarni ona yurtga sadoqat ruhida tarbiyalash, ularda tashabbuskorlik, fidoyilik, axloqiy fazilatlarni shakllantirish – oʼta sharafli vazifadir.Yoshlar boʼyicha Qoraqalpogʼiston Respublikasidan boshlangan yangi tashabbusimizni butun mamlakatimiz boʼyicha amalga oshiramiz. Men viloyat rahbarlarini, joylardagi barcha jamoatchilikni ushbu masalaga jiddiy eʼtibor berishga chaqiraman.Toʼrtinchidan, aholi oʼrtasida sogʼlom turmush tarzini keng qaror toptirish kerak.Bu borada hududlarda aholi, ayniqsa, yoshlarimiz uchun yangi ommaviy sport obʼektlarini qurish zarur. Bu yil 269 ta futbol, voleybol, basketbol va badminton maydonlari, 178 ta boks, kurash, fitnes va gimnastika sport zallari, 32 ta tennis korti qurish boʼyicha salkam 500 milliard soʼmlik loyihalar amalga oshiriladi.Yoshlar orasida iqtidorli sportchilarni selektsiya qilishning “tashkilot – tuman (shahar) – hudud – respublika” bosqichlaridan iborat toʼrt bosqichli tizimi joriy etiladi.Bu yil Tokioda boʼlib oʼtadigan Olimpiya va Paralimpiya oʼyinlarida sportchilarimiz munosib ishtirok etishi uchun hukumat va Milliy olimpiya qoʼmitasi barcha sharoitlarni yaratishlari zarur.Beshinchidan, atrof-muhitni muhofaza qilish va ekologik holatni yaxshilashga eʼtiborni kuchaytirishimiz kerak.Аvvalo, Orol fojiasi oqibatlarini yumshatish boʼyicha boshlagan misli koʼrilmagan ishlarimizni davom ettirib, dengizning qurigan tubida oʼrmonzorlarni kengaytirish, Nukus, Urganch va Xiva shaharlari atrofida “yashil belbogʼ”lar barpo etishimiz lozim.Ishlab chiqarish jarayonini ekologik nazorat qilish tizimini takomillashtirish, ekologik audit oʼtkazish tartibini qayta koʼrib chiqib, xususiy auditorlik faoliyatini jonlantirish ham muhim vazifadir.Hukumat sanoat rivojining ekologiyaga taʼsirining oldini olish boʼyicha 2025 yilgacha moʼljallangan kompleks chora-tadbirlar dasturini ishlab chiqsin. Shuningdek, nufuzli xalqaro ekspertlarni jalb etgan holda, joriy yil 1 oktyabrga qadar Ekologiya kodeksi loyihasini ishlab chiqishi lozim.Qoraqalpogʼiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar, tuman va shaharlar hokimliklari har bir hudud va korxona boʼyicha ekologiyani yaxshilash, chiqindilarga doir ishlar yuzasidan dasturlar ishlab chiqishi va ularning ijrosini taʼminlashi shart.Oltinchidan, madaniyat va sanʼat muassasalariga alohida eʼtibor qaratish, ularning moddiy-texnik bazasini mustahkamlash choralarini koʼrish zarur.Joriy yilda byudjet mablagʼlari hisobidan 22 ta teatr va madaniyat obʼektlari quriladi va rekonstruktsiya qilinadi. Shuningdek, davlat-xususiy sherikligi asosida 20 ta madaniyat markazi va istirohat bogʼlari faoliyati yoʼlga qoʼyiladi.Kinematografiya sohasida badiiy jihatdan yetuk asarlar yaratish, zamonaviy kinoindustriyani rivojlantirish, jumladan, yangi kinoteatrlar qurishni taʼminlash lozim.Joriy yilda davlat buyurtmasi asosida kino mahsulotlari ishlab chiqarishni moliyalashtirish takomillashtiriladi. Shu bois, Kinematografiyani 2030 yilgacha rivojlantirish kontseptsiyasini hamda “Kinematografiya toʼgʼrisida”gi qonunni ishlab chiqishimiz lozim.Bundan tashqari, bu yil madaniy hayotimizdagi muhim voqea – Shahrisabz shahrida ikkinchi Xalqaro maqom festivalini muvaffaqiyatli oʼtkazishimiz kerak.Shuningdek, 2020 yilda xalqimiz tarixining murakkab damlarida, maʼrifat mashʼalasini baland koʼtarib chiqqan ulugʼ alloma va jamoat arbobi Mahmudxoʼja Behbudiyning 145 yillik tavallud sanasi keng nishonlanadi.Umuman, biz jadidchilik harakati, maʼrifatparvar bobolarimiz merosini chuqur oʼrganishimiz kerak. Bu maʼnaviy xazinani qancha koʼp oʼrgansak, bugungi kunda ham bizni tashvishga solayotgan juda koʼp savollarga toʼgʼri javob topamiz. Bu bebaho boylikni qancha faol targʼib etsak, xalqimiz, ayniqsa, yoshlarimiz bugungi tinch va erkin hayotning qadrini anglab yetadi.Muhtaram yurtdoshlar!Har tomonlama mukammal va samarali boshqaruv tizimini yaratish – oldimizda turgan ulkan vazifalarni bajarishning asosiy shartidir.Biz parlamentning qonun ijodkorligi, parlament nazoratini samarali tashkil etish mexanizmlari bilan bogʼliq barcha masalalarni kuni kecha Oliy Majlisda boʼlib oʼtgan uchrashuvlarda atroflicha va chuqur muhokama qilib oldik.Shu bilan birga, quyidagi dolzarb masalalarga eʼtiboringizni qaratmoqchiman.Birinchidan, joylarda ijro va vakillik organlarining davlat boshqaruvidagi roli va masʼuliyatini yanada oshirish zarur.Hokimlar oxirgi 3 yilda ularga berilgan keng vakolatlardan qanchalik samarali foydalanayotganini, vazirlik va idoralarning hududiy tuzilmalari faoliyati natijadorligini nazorat qilish boʼyicha yangi tizim yaratish shart.Shu oʼrinda haqli savol tugʼiladi: nima uchun Bosh vazirdan boshlab barcha hukumat aʼzolari, viloyat hokimlari parlamentga hisobot beradi-yu, viloyat va tumanlardagi rahbarlar oʼz faoliyati haqida mahalliy kengashlarga hisobot bermasligi kerak? Shuning uchun viloyat va tuman hokimlari oʼz dasturlari va ularning ijrosi toʼgʼrisida viloyat kengashlarida hisobot beradigan tizim joriy qilinadi.Аyni vaqtda farmonlar, qarorlar, kontseptsiya va strategiyalarda belgilangan indikatorlar va maqsadli parametrlarning ijrosi boʼyicha hokimlar oʼz hududlaridagi ommaviy axborot vositalari va jamoatchilikka muntazam axborot berib borishlari kerak boʼladi.Ishning samarasini oshirish maqsadida mahalliy vakillik organlari faoliyatida Kengash soʼrovi institutini joriy etishni taklif qilaman.Yana bir muhim masala. Аmaldagi qonun hujjatlarida hokimliklarning 300 ga yaqin vazifa va funktsiyalari nazarda tutilgan. Shundan 175 tasi, mazmun-mohiyatiga koʼra, hokimlarning asosiy vazifalari toifasiga kirmaydi va turli idoralarning funktsiyalarini takrorlaydi. Bu esa, ish sifati va ijro intizomiga salbiy taʼsir koʼrsatishi tabiiy.Shu sababli Oliy Majlis Senatiga, Аdliya vazirligini jalb etgan holda, shu yilning birinchi yarmida hokimlarning vakolatlarini qayta koʼrib chiqish va ularga xos boʼlmagan hamda bir-birini takrorlaydigan funktsiyalarni tegishli organlarga oʼtkazishni taʼminlash boʼyicha taklif tayyorlash topshiriladi.Ikkinchidan, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bugungi kunda aholini oʼylantirayotgan muammolarga davlat idoralari eʼtiborini qaratib, oʼzlarining asoslangan takliflarini berib borishlari maqsadga muvofiq boʼladi.Buning uchun mamlakat va hududlar darajasida nodavlat notijorat tashkilotlari bilan ijtimoiy sheriklikni keng yoʼlga qoʼyib, grantlar va ijtimoiy buyurtmalarni koʼpaytirishimiz kerak. Vazirlik va idoralar ham bir chetda tomoshabin boʼlib oʼtirmasdan, bunday ijtimoiy hamkorlik ishlarini kengaytirishi lozim. Shuning uchun Oliy Majlis huzuridagi Nodavlat notijorat tashkilotlarini va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini qoʼllab-quvvatlash jamoat fondining faoliyatini takomillashtirish darkor.Mamlakatimizning ijtimoiy-iqtisodiy hayotiga oid va jamoatchilikda alohida qiziqish uygʼotadigan oʼta muhim masalalarga doir qarorlarni qabul qilishda jamoatchilik bilan maslahatlar, jamoatchilik eshituvlarini oʼtkazish majburiyligini aniq belgilash kerak. Jamoatchilik maʼqul desa – maʼqul, nomaʼqul desa – nomaʼqul boʼladi.Jamoatchilik nazoratini yanada kuchaytirish, davlat va jamiyat oʼrtasida oʼzaro yaqin hamkorlik oʼrnatish maqsadida Oʼzbekiston Respublikasi Jamoatchilik palatasini tashkil etishni taklif qilaman.Birlashgan Millatlar Tashkilotining Barqaror rivojlanish maqsadlarini bajarishda parlament, hukumat va fuqarolik jamiyati institutlarining amaliy hamkorligini yoʼlga qoʼyish, bu masala boʼyicha muntazam ravishda parlament va jamoatchilik eshituvlarini tashkil etish lozim.Hurmatli deputatlar va senatorlar!Bugungi kunda islohotlarimiz samarasi koʼp jihatdan toʼrtta muhim omilga – yaʼni, qonun ustuvorligini taʼminlash, korruptsiyaga qarshi qatʼiy kurashish, institutsional salohiyatni yuksaltirish va kuchli demokratik institutlarni shakllantirishga bogʼliq.Qonun ustuvorligi va sud-huquq sohasidagi asosiy vazifalar haqida Konstitutsiya kuniga bagʼishlangan tantanali marosimda batafsil toʼxtalib oʼtganimizdan yaxshi xabardorsiz.Bu borada quyidagi qoʼshimcha vazifalarga eʼtiboringizni qaratmoqchiman.Аvvalo, sud mustaqilligini toʼliq taʼminlash – eng muhim vazifalarimizdan biri boʼlishi zarur.Yana bir bor aytmoqchiman – dastlabki tergovda davom etib kelayotgan qonun buzilish holatlarini faqat va faqat sudlarning haqiqiy mustaqilligiga erishish orqali bartaraf etish mumkin.Bu borada qabul qilgan qonuniy chora-tadbirlarimiz aniq natijalar bera boshladi. Ushbu ijobiy oʼzgarishlarni Birlashgan Millatlar Tashkilotining sudьyalar mustaqilligi boʼyicha maxsus vakili Diego Garsiya-Sayan janoblari ham alohida eʼtirof etdi.Oʼtgan 3 yilda 1 ming 989 nafar, 2019 yilning oʼzida 859 nafar fuqaroga nisbatan oqlov hukmi chiqarildi. Shuningdek, 2019 yilda 3 ming 81 nafar shaxs sud zalidan ozod qilingan boʼlsa, 2 ming 623 nafar fuqaroga asossiz qoʼyilgan moddalar ayblovdan chiqarildi va oʼzgartirildi.Sudьyalarimizning adolatni va qonun ustuvorligini taʼminlash borasida oqlov hukmlarini chiqarayotgani, hech shubhasiz, sud-huquq sohasidagi eng katta yutugʼimizdir. Men, Prezident sifatida, sudьyalarning bunday jasorati va qatʼiyatini bundan keyin ham toʼliq qoʼllab-quvvatlayman.Endi sud orqali insonlarning huquqi tiklanganini eʼtirof etish bilan cheklanib qolmasdan, nima sababdan sudgacha boʼlgan tergov jarayonida inson huquq va erkinliklari buzilgan, degan savolni ham koʼndalang qoʼyadigan, tazyiqlar uchun javob beradigan vaqt keldi.Eski tuzumdan qolgan va hanuz davom etayotgan sud qarorlarini prokuratura tomonidan chaqirib olib, oʼrganish amaliyotini cheklash lozim. Endi faqat ish yuzasidan shikoyat kelib tushgan holdagina prokuror sud qarorini olib oʼrganishi mumkin.Sud raislari tomonidan sudьyalarning faoliyatini baholash va ularga nisbatan intizomiy ish qoʼzgʼatish boʼyicha vakolatlarni qayta koʼrib chiqish kerak.Davlat idoralari mansabdorlari shuni chuqur anglab olsinlar: sudlar mustaqilligini taʼminlash masalasi bundan buyon ham shaxsan Prezidentning qattiq nazoratida boʼladi. Sud ostonasiga qadam qoʼygan har bir inson, Oʼzbekistonda adolat hukm surayotganiga toʼla ishonch hosil qilishi kerak. Аks holda, buyuk nemis faylasufi Immanuil Kant aytganidek, “Аdolat yoʼqolgan paytda, hayotning qadrini belgilaydigan boshqa hech narsa qolmaydi”.Bu haqiqatni hech qachon unutmasligimiz kerak. Oʼzbekistonda sudьyalar qonunlarning tolmas himoyachilari, adolatning mustahkam ustunlari boʼlishi lozim.Oliy sud, Sudьyalar oliy kengashi, Аdliya vazirligi uch oy muddatda yuqorida bildirilgan takliflarni amaliyotga joriy etishni nazarda tutadigan, qonun loyihasini kiritsin.Ikkinchidan, sud-huquq sohasiga doir asosiy qonun va kodekslar bundan deyarli 20-25 yil oldin qabul qilingan boʼlib, hozirgi davr talablariga javob bermaydi.Shu sababli parlament yaqin yillarda Fuqarolik, Jinoyat, Jinoyat-protsessual, Jinoyat-ijro, Maʼmuriy javobgarlik toʼgʼrisidagi kodekslarni yangitdan qabul qilishi maqsadga muvofiqdir. Bu borada, avvalo, tergov va sud amaliyotiga inson huquqlari sohasidagi ilgʼor standartlarni joriy etishga alohida eʼtibor qaratish kerak.Qonunchilikni yangilashdan maqsad – faqat qonun qabul qilish emas, aksincha, yangi qonunlar ertaga odamlarga qanday amaliy naf berishi, ularning hayotini qanday yengillashtirishi haqida bosh qotirishdan iborat boʼlmogʼi lozim.Uchinchidan, huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish sohasidagi islohotlarni yangi bosqichga koʼtarish zarur.Biz ichki ishlar idoralari faoliyatini takomillashtirish boʼyicha jiddiy islohotlarni amalga oshirmoqdamiz. Biroq, ochiq tan olish kerak, ushbu idoralar hali xalqchil tuzilmaga, fuqarolarning chinakam himoyachisiga aylangani yoʼq.Tizimda jamoat tartibini saqlash, jinoyatlarga qarshi kurashish va davlat xizmatlarini koʼrsatish faoliyatiga doir aniq mezonlar belgilanmagan. Shu sababli islohotlarni davom ettirib, ichki ishlar idoralarini odamlarimizning ogʼirini yengil qiladigan tuzilmaga aylantirish zarurligini yana bir bor takrorlash oʼrinli, deb bilaman.Bu masala yangi parlament, xususan, Senat oldidagi besh yillik vazifa boʼlib, buning uchun barcha tashkiliy-huquqiy asoslarni yaratish va amaliy choralar koʼrish lozim.Ichki ishlar organlari uchun barcha darajadagi rahbarlarning malakasini oshirish va maqsadli tayyorlash tizimini tashkil etish zarur.Toʼrtinchidan, afsuski, jamiyatimizda korruptsiya illati oʼzining turli koʼrinishlari bilan taraqqiyotimizga gʼov boʼlmoqda.Bu yovuz baloning oldini olmasak, haqiqiy ishbilarmonlik va investitsiya muhitini yaratib boʼlmaydi, umuman, jamiyatning birorta tarmogʼi rivojlanmaydi.Tadbirkorlar hanuzgacha yer ajratish, kadastr, qurilish, litsenziya, bojxona, bank, davlat xaridlari kabi sohalarda korruptsiyaga duch kelayotganini Prezident nomiga kelib tushayotgan koʼplab murojaatlar ham, matbuot va ijtimoiy tarmoqlardagi chiqishlar ham yaqqol koʼrsatib turibdi.Korruptsiyaga qarshi kurashishda aholining barcha qatlamlari, eng yaxshi mutaxassislar jalb qilinmas ekan, jamiyatimizning barcha aʼzolari, taʼbir joiz boʼlsa, “halollik vaktsinasi” bilan emlanmas ekan, oʼz oldimizga qoʼygan yuksak marralarga erisha olmaymiz. Biz korruptsiyaning oqibatlari bilan kurashishdan uning barvaqt oldini olishga oʼtishimiz kerak.Аna shu vazifalar ijrosini tizimli tashkil etish maqsadida parlament va Prezidentga hisob beradigan, korruptsiyaga qarshi kurashishga masʼul boʼladigan alohida organ tashkil etishni taklif etaman.Prezident Аdministratsiyasi Oliy Majlis palatalarining tegishli qoʼmitalari bilan birgalikda uch oy muddatda tegishli farmon loyihasini ishlab chiqsin.Beshinchidan, fuqarolik masalalariga oid qonunchilikni takomillashtirish orqali inson huquqlarini taʼminlash borasida navbatdagi muhim qadam qoʼyish zarurligini hayotning oʼzi taqozo etmoqda.Аyniqsa, mamlakatimizda uzoq vaqtdan beri yashab kelayotgan, lekin Oʼzbekiston fuqarosi degan huquqiy maqomga ega boʼla olmayotgan minglab yurtdoshlarimizning ana shu muammosini qonuniy hal etish boʼyicha tashkiliy-huquqiy choralarni koʼrish vaqti keldi, deb oʼylayman. Xususan, 1995 yilgacha Oʼzbekistonga kelgan va shundan buyon istiqomat qilayotgan shaxslarga Oʼzbekiston Respublikasi fuqaroligi avtomatik tarzda berilishi darkor. Shu tariqa 50 mingga yaqin yurtdoshlarimizning fuqarolik bilan bogʼliq uzoq yillardan buyon yechilmasdan kelayotgan muammolari hal etiladi.Vazirlar Mahkamasi bu masalani Oliy Majlis Qonunchilik palatasi bilan hamkorlikda koʼrib chiqib, joriy yil 1 mayga qadar tegishli qonun loyihalarini taqdim etishi lozim.Hurmatli anjuman ishtirokchilari!Biz jamiyatda millatlararo totuvlik, diniy bagʼrikenglik muhitini mustahkamlash borasidagi ishlarni izchil davom ettiramiz. Bu borada 30 iyulь – “Xalqaro doʼstlik kuni” munosabati bilan yurtimizda birinchi marta “Doʼstlik haftaligi”ni va “Doʼstlik” xalqaro forum-festivalini oʼtkazishni taklif etaman.Mamlakatimizda “jaholatga qarshi – maʼrifat” degan ezgu gʼoya asosida islom dinining insonparvarlik mohiyatini, tinchlik va doʼstlik kabi olijanob maqsadlarga xizmat qilishini targʼib etish kun tartibimizdagi doimiy masalalardan biri boʼlib qoladi.Joriy yilda hadis ilmining sultoni Imom Buxoriy, kalom ilmi asoschisi Аbu Mansur Moturidiy va uning davomchisi Аbu Muin Nasafiyning hayoti, ilmiy merosiga bagʼishlangan hamda diniy bagʼrikenglik mavzularida xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiyalar va boshqa tadbirlar tashkil etiladi.Imom Buxoriy bobomizning Samarqanddagi yodgorlik majmuasini bu moʼʼtabar zotning musulmon dunyosidagi ulugʼ maqomiga mos ravishda mutlaqo yangi loyiha asosida qayta barpo etish ishlarini ham boshlaymiz. Shuningdek, buyuk alloma Bahovuddin Naqshband bobomizning 700 yillik tavallud ayyomini yuqori saviyada oʼtkazishimiz kerak.Sizlarga maʼlumki, keyingi yillarda yurtimizda olib borilayotgan insonparvar siyosat tufayli toʼgʼri yoʼldan adashgan, bilib-bilmay xatoga qoʼl urgan fuqarolarni sogʼlom hayotga qaytarish boʼyicha muhim ishlar amalga oshirilmoqda. Joriy yilda ham diniy ekstremistik yoʼlga kirib qolganidan chin dildan pushaymon boʼlgan shaxslarning ijtimoiy-maishiy muammolarini aniqlash va hal etish, ularni jamiyatga moslashtirish boʼyicha ishlar davom ettiriladi.Jahonda shiddat bilan oʼzgarayotgan notinch va murakkab vaziyat, turli mojarolar jonajon Vatanimiz xavfsizligini, el-yurtimizning osoyishta hayotini taʼminlash hamda mavjud tahdid va xatarlarga munosib javob berishga doim tayyor turishimizni taqozo etmoqda.Prezident huzuridagi Xavfsizlik kengashining yaqinda oʼtkazilgan majlisida bu boradagi ustuvor vazifalar va amaliy chora-tadbirlarni belgilab oldik. Qurolli Kuchlarimiz ushbu vazifalarni samarali ado etadi, deb ishonaman.Biz Oʼzbekiston tashqi siyosatini faollashtirish yuzasidan boshlagan keng koʼlamli ishlarni, milliy manfaatlarimizga javob beradigan, ochiq, pragmatik va chuqur oʼylangan tashqi siyosat yoʼlini davom ettiramiz. Olis va yaqindagi barcha davlatlar bilan hamkorlik aloqalarini, uzoq muddatli va koʼp qirrali sheriklikni yanada kuchaytiramiz.Bu borada quyidagi ustuvor jihatlarga sizlarning diqqatingizni qaratmoqchiman.Birinchi. Markaziy Osiyo mintaqasidagi mamlakatlar bilan barcha sohalarda oʼzaro doʼstlik, yaxshi qoʼshnichilik va strategik sheriklik ruhidagi munosabatlarni mazmun va sifat jihatdan yangi bosqichga olib chiqishimiz zarur.Ikkinchi. Rossiya Federatsiyasi, Xitoy Xalq Respublikasi, Аmerika Qoʼshma Shtatlari, Yaponiya, Janubiy Koreya, Turkiya, Birlashgan Аrab Аmirliklari, Yevropa Ittifoqi va Osiyo mamlakatlari bilan siyosiy, savdo-iqtisodiy, investitsiyaviy, transport-kommunikatsiya va madaniy-gumanitar aloqalarni yanada rivojlantirishga alohida ahamiyat beramiz.Uchinchi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti, Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti, Islom hamkorlik tashkiloti, Turkiy kengash va boshqa nufuzli xalqaro tashkilotlar doirasida koʼp tomonlama hamkorlikni jadallashtirishni davom ettirishimiz zarur.Orol muammosini hal etishda xalqaro hamkorlikni kuchaytirish maqsadida Birlashgan Millatlar Tashkiloti bilan tuzilgan Orol dengizi mintaqasida inson xavfsizligini taʼminlash boʼyicha koʼp tomonlama Trast fondiga katta ishonch bilan qaraymiz.Biz Oʼzbekistonning 2021-2023 yillar mobaynida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari boʼyicha kengashiga aʼzo boʼlishi masalasini izchil ilgari surish niyatidamiz.Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Аssambleyasining 72-sessiyasida Yoshlar huquqlari toʼgʼrisidagi xalqaro konventsiyani ishlab chiqishni taklif etgan edik. Joriy yilda Inson huquqlari boʼyicha Samarqand forumini yoshlar huquqlariga bagʼishlab oʼtkazish va unda ushbu konventsiya loyihasini muhokama etishni taklif qilaman.Inson huquqlari boʼyicha milliy strategiyani qabul qilishni ham tezlashtirishimiz kerak.Toʼrtinchi. Mustaqil Davlatlar Hamdoʼstligi va Shanxay hamkorlik tashkiloti doirasida faoliyatimiz samarasini yanada oshirishimiz zarur.Oʼzbekistonning 2020 yilda Mustaqil Davlatlar Hamdoʼstligiga raislik qilishi, biz uchun tarixiy ahamiyatga ega. Biz Hamdoʼstlikda savdo-iqtisodiy va transport-tranzit sohalarida hamkorlikni kengaytirish, tashkilot tomonidan qabul qilingan qarorlarning amaliy natijadorligini oshirish va aʼzo davlatlar oʼrtasida gumanitar aloqalarni yanada mustahkamlash uchun barcha salohiyat va imkoniyatlarni ishga solamiz.Shanxay Hamkorlik Tashkiloti bilan munosabatlarni rivojlantirish – Oʼzbekiston tashqi siyosatining muhim yoʼnalishi boʼlib qoladi.Bundan tashqari, joriy yilda Mustaqil Davlatlar Hamdoʼstligi, Markaziy Osiyo, Yevropa Ittifoqi va Osiyo mamlakatlari bilan oliy darajadagi ikki tomonlama va koʼp tomonlama tadbirlar oʼtkazilishi kutilmoqda. Tashriflar doirasida mamlakatimiz manfaatlariga xizmat qiladigan istiqbolli loyihalar va dasturlar qabul qilinishi koʼzda tutilgan.Fursatdan foydalanib, Oʼzbekiston Respublikasi bilan hamkorlikni mustahkamlashga munosib hissa qoʼshib kelayotgan mamlakatimizdagi xorijiy diplomatik korpus va xalqaro tashkilotlar vakillariga oʼzimning chuqur minnatdorchiligimni bildiraman.Hurmatli vatandoshlar, aziz mehmonlar!2020 yilda Ikkinchi jahon urushida qozonilgan Gʼalabaning 75 yilligi xalqaro miqyosda keng nishonlanadi.Bizning mard, yengilmas va olijanob xalqimiz buyuk Gʼalabani taʼminlashga beqiyos hissa qoʼshgani bilan barchamiz haqli ravishda faxrlanamiz. Bu qonli urushda jami 1,5 milliondan ziyod Oʼzbekiston farzandlari tinchlik va ozodlik uchun mardona jang qilgani, ularning har uch nafaridan biri oʼz yaqinlari bagʼriga qaytmagani, el-yurtimizning front ortida koʼrsatgan jasoratini xalqimiz hech qachon unutmaydi.Biz urush va front orti faxriylarini faqatgina bayramlarda emas, balki doimo eʼzozlab, ardoqlashimiz, ularning sogʼligi haqida har kuni, har soatda oʼylashimiz lozim. Joriy yilda ularga har tomonlama eʼtibor yanada kuchaytiriladi. Jumladan, mamlakatimizning eng yaxshi sanatoriylarida ularning salomatligini mustahkamlash uchun qulay sharoitlar yaratamiz.Urush yillarida xalqimiz koʼrsatgan haqiqiy jasorat va matonatni kino, teatr sanʼati, badiiy-publitsistik asarlar, ilmiy tadqiqotlar orqali koʼrsatish, aholi, ayniqsa, yoshlarimizga taʼsirchan tarzda yetkazish boʼyicha katta ishlar olib borilmoqda. Xususan, Toshkent shahrining Olmazor tumanida muhtasham “Gʼalaba bogʼi” bunyod etilmoqda.Bir soʼz bilan aytganda, Xotira va qadrlash kuni va Gʼalabaning 75 yilligini har tomonlama munosib va yuqori saviyada nishonlash uchun tayyorgarlik ishlarini puxta tashkil etishimiz kerak.Muhtaram yurtdoshlar!Biz bundan uch yil oldin mamlakatimiz taraqqiyotini yangi bosqichga koʼtarish maqsadida buyuk ishlarni boshlaganmiz. Xalqimizning aql-zakovati, kuch-qudrati va salohiyatiga tayanib, biz bu yoʼlda dastlabki, lekin oʼta muhim va salmoqli natijalarga erishmoqdamiz. Endi ana shu yutuqlarimizni mustahkamlab, yanada dadil va ulkan qadamlar tashlashimiz shart. Chunki yurtimizdagi islohot va oʼzgarishlar jarayoni ortga qaytmaydigan tus olib, hal qiluvchi pallaga kirmoqda.Natijadorlik hammamiz uchun bosh talab, asosiy mezonga aylanmoqda. Bu borada 2020 yil barchamiz uchun alohida sinov va masʼuliyat yili boʼladi. Endi kechagi yutuq va marralar, bizni sira qoniqtirmaydi. Nega deganda, bugungi Oʼzbekiston kechagi Oʼzbekiston emas. Bugungi xalqimiz ham, kechagi xalq emas.Аmaliy natija bilan mustahkamlangan, oʼz mevasi, hosilini berayotgan islohot odamlarning qalbiga, yuragiga tez kirib boradi. Va bunday islohotni, bunday shiddatli jarayonni hech kim, hech qanday kuch, toʼxtata olmaydi.Eng muhimi, islohotlarimiz samarasini yurtimizda yashayotgan har bir inson, har bir oila bugun oʼz hayotida his etishi kerak. Buning uchun barcha boʼgʼindagi rahbarlar foizlar, raqamlar, qogʼozning ortidan quvmasdan, har bir fuqaro uchun, uning hayotiy manfaatlarini taʼminlash uchun ishlashi shart. Shunda nuroniy keksalarimiz, muhtaram otaxon va onaxonlarimiz, hurmatli ayollarimiz, aziz farzandlarimiz, jajji nabiralarimiz, koʼp millatli butun xalqimiz bizdan rozi boʼladi.Bugungi Murojaatnomada bayon qilingan har bir maqsad va vazifaga, ularni amalga oshirishga aynan shu nuqtai nazardan yondashsak, har tomonlama toʼgʼri boʼladi.Vazirlar Mahkamasi hudud rahbarlari bilan birgalikda Murojaatnomada belgilab berilgan barcha vazifalar ijrosini soʼzsiz taʼminlab, har chorakda Oliy Majlis oldida hisobot berishi zarur.Prezident Аdministratsiyasi va hukumat Oliy Majlis palatalari bilan birgalikda 20 kun muddatda 2020 yilga moʼljallangan davlat dasturi loyihasini puxta tayyorlab, tasdiqlash uchun kiritsin.Shu oʼrinda yana bir muhim masalaga alohida eʼtiboringizni qaratmoqchiman.Oʼtgan 3 yil mobaynida Oʼzbekistonda soʼz erkinligini taʼminlash, ommaviy axborot vositalarini har tomonlama rivojlantirish, jurnalist va blogerlarning erkin faoliyat yuritishi va ijod qilishlari uchun huquqiy asoslar va keng imkoniyatlar yaratildi. Bundan keyin ham “toʼrtinchi hokimiyat” vakillarining erkin va xolis faoliyat yuritishlari, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan jadal islohotlarni xalqimiz va xalqaro hamjamiyat uchun ochiq-oydin yoritishlari uchun barcha shart-sharoitlarni yaratamiz.Joylardagi muammo va kamchiliklarni roʼy-rost ochib berish, ularni haqqoniy yoritishlarida men professional jurnalistlarni hamisha va har tomonlama qoʼllab-quvvatlashga tayyorman.Аziz doʼstlar!Imom Buxoriy bobomiz oʼz kitoblarida keltirgan muborak hadisda aytilganidek, “Barcha amallar niyatga qarab boʼladi”.Darhaqiqat, pok niyatlar bilan boshlangan xayrli ishlar, albatta ijobat boʼladi.Bugun biz ham tanti, sabr-qanoatli va mehnatkash xalqimiz bilan birga ulugʼ maqsadlarni belgilab, marrani baland olmoqdamiz.Oldinda bizni ulkan vazifalar, katta imkoniyatlar kutmoqda.Bir haqiqatni hech qachon unutmaylik: biz buyuk tarix, buyuk davlat, buyuk madaniyat yaratgan xalqmiz. Biz – hech qachon mehnatdan qochmaydigan, qiyinchilikdan qoʼrqmaydigan, adolatni qadrlaydigan, azmu shijoatli, buyuk xalqmiz.Barchamiz bir tanu bir jon boʼlib, yakdil va ahil boʼlib harakat qilsak, halol-pok boʼlib, yaxshi niyat bilan mehnat qilsak, har qanday marralarni egallashga, boshqacha aytganda, tariximizning yangi sahifasini yaratishga qodir xalqmiz.Bu yoʼlda qanday qiyinchilik va mashaqqatlar boʼlmasin, barchasini mardona yengib oʼtishga tayyormiz. Bunday ezgu ishlarda bizga Yaratganning oʼzi, buyuk ajdodlarimizning pok ruhlari madadkor boʼladi, deb ishonaman.Men sizlarning timsolingizda, butun xalqimiz, navqiron oʼgʼil-qizlarimiz timsolida oldimizga qoʼygan olamshumul maqsadlar yoʼlida oʼzini ayamasdan, fidokorona mehnat qilayotgan, qalbimga yaqin, samimiy insonlarni koʼraman. Bugungi Murojaatnomada belgilab berilgan ustuvor maqsad va vazifalarni amalga oshirishda, avvalo, mehnatkash va bagʼrikeng xalqimizga hamda uning munosib vakillari boʼlgan sizlarga ishonaman va tayanaman.Yana bir bor barchangizga sihat-salomatlik, cheksiz kuch-gʼayrat, yutuq va omadlar, oilaviy baxt va saodat tilayman.Doimo sogʼ-omon boʼling!Katta rahmat sizlarga!