+998 (65) 221 29 06

+998 (65) 221 30 46

Psixolog maslahati

  1. Bosh sahifa  
  2. Psixolog maslahati  
  3. Kitoblar uyg'onish uchun o'qiladi- uxlash uchun e…

Kitoblar uyg'onish uchun o'qiladi- uxlash uchun emas

06.04.2024

Kitoblar uyg'onish uchun o'qiladi- uxlash uchun emas

Musinova Nozira Mirzadjanovna

Yoshlarni ma’naviy yuksalishga

ko’maklashish  departamenti psixologi

 

Frensis Bekon

Shunday odamlarni axtaringki, ular bilan suhbat qilmoq yaxshi kitob oʻqimoqqa barobar boʻlsin.

Shunday kitoblarni axtaringki, mutolaasi faylasuflar suhbatiga teng boʻlsin.

 

         Kitob mutolaasi ko‘ngil xohishi bilan bog‘liq mashg‘ulot. Albatta, hech kim birovni kitob o‘qishga majburlay olmaydi. Aksincha, mutolaaga da’vat etishi mumkin xolos. Ammo Eduar Labule: «Taraqqiyotning umumiy ko‘lamida har bir xalqning o‘rni o‘sha xalq o‘qiyotgan kitoblarning soni bilan belgilanadi», – deb yozadi.

Insoniyat hamisha nimadandir foyda ko'zlab harakatni boshlagan bir paytda, nima uchun kitoblardan foyda ko'zlanmasligi kerak?!

    Shubhasiz, hamisha nimadir ko'zlab harakatga tushishimiz aniq. Masalan, ovqat yeymiz sog'liq uchun. Biror narsa o'rganamiz kelajagimiz, farzandlar va hokazolar uchun. Shu o'rinda, o'z-o'zidan kitob o'qib, nimaga erishish mumkin degan savol yuzaga kelishi tabiiy. Bir qancha foydali taraflarni sanab o'tishimiz mumkin!

Misol uchun:

Insoniyat juda ko'p stress va depressiyaga tushadi, ayniqsa hozir texnologiya asrida. Kitob o'qish bizga depressiyani unutishni va miyyani normal holatiga olib kelishga ko'maklashadi. "Kitob o'qiyapti" degan ibora quloqqa yaxshi eshitiladi, biroq bu miya uchun toza havo degani. Nega?

Mutolaa orqali Siz miyangizni boshqa dunyoga olib ketish uchun yordam berasiz. O'qishni boshlaganingizdan so'ng, siz o'zingizning stressingizga emas, balki so'zlar va hikoyalarga e'tiboringizni qaratasiz. Vaqt o'tishi bilan o'qish sizning stress darajangizni pasaytiradi, siz o'zingizni ruhiy va jismoniy jihatdan yaxshi his qila boshlaysiz. Nafaqat jismingizni balki, ruhingizni ham bo'shashtirishga yordam beradi.

Ko'p mutolaa qiladigan inson tez diqqatni jamlay oladi. Xotirasi mustahkamlanadi va tez-aniq xulosaga kela oladi. O'z fikrini mustahkamlashda qat'iy qarorlariga tayanadi!

Stimulatsiya. Tasavvur qilish. Tasavvur hayotning barcha jabhalarida foydali bo'lishi mumkin bo'lgan kuchli vositadir. Garchi bu tez-tez ko'rib chiqilmasa ham, tasavvur odamlarga hamdard bo'lishimizga imkon beradi. Mutolaa tasavvurni yaxshilashning eng yaxshi usullaridan biri. Kitobning nomini o'qiganingizdayoq tasavvurni ishga solib boshlaysiz. Ichiga kirib boshlaganingizda, ko'z oldingizga qahramonlar keladi va kitobni tugatayotganingizda, Siz butun dunyoni kitobni to'ldirgan belgilar orqali osongina tasavvur qilishingiz mumkin. Mutolaa miyani stimulatsiya qilishi bilan, tasavvurni ishga soladi.

Uyquga ilk qadam. Uyqu oldida qilingan mutolaa, ong uchun yengillik keltiradi. Uzundan-uzoq mutolaa ko'zda tutilmadi bu yerda. Kitoblar olib kelishi mumkin bo'lgan yengillik, har kecha yotishdan oldin o'qishning ajoyib afzalliklaridan hisoblanadi.

     Kitoblar bizga yangi g'oyalarni beradi. Siz o'qiyotganingizda doimo o'rganasiz va dunyoga muvozanatli nuqtai nazardan qarashni boshlashingiz mumkin. Boshqa nuqtai nazarlar bo'lmagan taqdirda ham, biz o'z tarbiyamizga asoslangan o'lchovli fikrlashga moyil bo'lib boshlaymiz.

Insonlarda qancha ko'p mutolaa oshgani sari, insonlarning fikrini o'qishimiz ham shu qadar oshib boradi.

    Atrofga boshqa ko'z bilan nazar solishga yordam beradi. Sizdan turli xil sharoitlarda yashaydigan yoki yashagan odamlarning hayoti va vaqtlari haqida o'qish, Sizdan farq qiladigan insonlarni tushunishingiz va ular bilan munosabatlarni osonlashtirishga yordam beradi.

Insonning ichki holatini aniqlashga yordam berishi mumkin. Siz tanlab mutolaa qiladigan kitoblar, o'zingizga Siz haqingizda so'zlashi mumkin va Sizga harakatlaringiz, xarakteringiz haqida so'zlab Sizni to'g'ri yo'naltirishi mumkin (bu Sizni xulosangizga bog'liq).

Mutolaada davom eting. Bu har kimda bo'lishi mumkin bo'lgan eng ajoyib sarguzashtlardan biridir!

Kitob o'qish - bilimingizni oshirish va yangi dunyolarni kashf qilishning ajoyib usuli. Kitoblar, shuningdek, sizning so'z boyligingizni kengaytirishga va yozish qobiliyatingizni yaxshilashga yordam beradi, bu esa o'z navbatida ko'proq ish imkoniyatlariga olib keladi. Kitoblar ham o'z-o'ziga yordam berish bo'yicha maslahatlar uchun ajoyib manbadir! Ammo ba'zida o'qish uchun motivatsiyani topish qiyin - shuning uchun biz sizga tez orada motivatsiya olishingizga yordam beradigan ba'zi maslahatlarni beraman.

Avvalo, siz uchun qiziqarli bo'lgan kitobni toping. Kimdir sizga bu ajoyib kitob deb aytgani uchun biror narsani o‘qishga urinmang – agar mavzu yoki janr sizni qiziqtirmasa, uni o‘qish qiyin bo‘ladi. Mahalliy kutubxonangizni yoki kitob do'koningizni ko'rib chiqing yoki sizga yoqadigan kitoblarni topish uchun onlayn sharhlarni tekshiring.

Bu oson emas

Agar siz kitoblarni yaxshi ko'rsangiz, kitob sotib olsangiz va javoningizda to'p-to'p kitoblarni to'plasangiz ham, bu sizga kitobni qo'lga olish, o'tirish va o'qishni boshlash oson kechayotganini anglatmaydi. Ba'zi odamlar uchun kitobni tark etmasdan boshlash va davom etish qiyin. O'qish odatini rivojlantirish mushakni mashq qilish kabidir. Agar siz kichik kitoblardan boshlasangiz yaxshi bo'ladi. Hatto kichik kitoblarni ham tugatish, tugatganingizdan so'ng muvaffaqiyat hissini his qilishingizga yordam beradi va bu keyingi va ehtimol undan ham kattaroq kitobga o'tishingizga yordam beradi.

Qiyinchiliklarga duch keling

Qiziqarli ko'rinadigan kitobni topganingizdan so'ng, o'zingizga oddiy maqsadlar qo'ying. “Urush va tinchlik”ni bir o‘tirishda o‘qishga urinmang – har kuni 30 daqiqa yoki hatto besh sahifa o‘qishni maqsad qilib boshlang. Maqsadingizga erishganingizdan so'ng, ertasi kuni uni oshiring. Ushbu bosqichma-bosqich o'sish sizni motivatsiya qilishga yordam beradi va o'qishni yanada qiziqarli qiladi.

  1. Chalg'itadigan narsalar va buzilish manbalaridan xalos bo'lish orqali o'qish seansingizga tayyorlaning.
  2. Kofe, choy yoki o'zingiz tanlagan boshqa ichimlik ichib, kitob o'qing.
  3. Oilangiz va do'stlaringizni siz bilan kitob o'qishga jalb qiling - uni qiziqarli qiling.
  4. Har kuni o'qish uchun vaqt ajrating, hatto 10 daqiqa bo'lsa ham.
  5. Internetda yoki mahalliy kutubxonangizda yangi kitoblarni toping.
  6. O'qish sarguzashtlarida adashib qolish uchun ko'plab qulay o'rindiqlarga ega ekanligingizga ishonch hosil qiling.
  7. O'qiyotganlaringizni yozib oling va ularni boshqalar bilan baham ko'ring - boshqalarning tajribasidan o'rganing.

Nihoyat, har kuni o'qish uchun bir oz vaqt ajratishga harakat qiling. Agar siz yotishdan oldin atigi o'n daqiqa vaqt ajratsangiz ham, bu sizning fikringizni o'qiganlaringizni hazm qilishga imkon beradi

Xulosa qilib aytganda kitob o'qish - bilimingizni kengaytirish va yangi dunyolarni kashf qilishning ajoyib usuli va bu sizning kelajagingiz uchun juda ko'p foyda keltiradi. Kitob klubiga a'zo bo'lasizmi yoki har kuni vaqt ajratasizmi, ko'proq kitob o'qish motivatsiyasini topish uchun ushbu maqoladagi maslahatlardan foydalaning. Shuningdek, dam olishni unutmang.  itoblardan o‘rganish ajoyib, lekin vaqti-vaqti bilan badiiy adabiyot o‘qish ham yoqimli. 

Kitob haqida buyuklar nima deydi?

 

Frensis Bekon

Kitob zamonlar dengizida sayohat qilayotgan va oʼzining qimmatbaho yukini avlodlardan-avlodlarga tashiyotgan hikmat kemasidir.

 

А. H. Baxmanyor

Shunday odamlarni axtaringki, ular bilan suhbat qilmoq yaxshi kitob oʼqimoqqa barobar boʼlsin. Shunday kitoblarni axtaringki, mutolaasi faylasuflar suhbatiga teng boʼlsin.

 

Isaak Barrou

Yaxshi kitoblarni bugun oʼqing, yomon kitoblarni oʼqishga ertaga albatta vaqt topiladi.

 

Qosimbek Zokir

Nodonlar-la oʼtirib-turmoqdan kitob bilan yolgʼiz qolmoq yaxshiroqdir.

 

Georg Lixtenberg

Kitob qanchadir yillardan keyin sizga manzur kela boshlasa, bu uning yaxshi kitob ekanidan dalolatdir.

 

Frenchesko Petrarka

Kitob yigʼish yaxshi ishdir, ularni oʼqimoq esa foydali.

 

Tomas Jefferson

Kitob oʼqimagan odamning murdadan farqi yoʼq.

 

Rene Dekart

Kitoblar sizni minglab asr avval dunyodan oʼtgan dohiylar bilan uchrashtiradi.

 

Hoji Baktosh Vali

Inson — qancha oʼqisang ham bitmaydigan kitobdir.

 

Аndrey Upit

Kitob hayotning eng olis va qorongʼu yoʼllariga nur baxsh etgan afsonaviy chiroqdir.

 

Peter Gille

Kitoblar ovozsiz muallimlardir.

 

Herbert Spenser

Bir insonning qiymati oʼqigan kitoblari bilan oʼlchanadi.

 

Pol Valeri

Kitoblarning dushmanlari ham insonlarnikiga oʼxshashdir: olov, suv, vaqt va ichidagilar.

 

Haynrix Hayne

Kitoblar yoqib yuborilgan joyda odamlar ham yondirilajak.

 

Jon Ruskin

Kitoblarni ikki guruhga ajratish mumkin: kun kitobi va barcha kunlarning kitobi.

 

Shekspir

Kitoblarim men uchun butun umrga yetajak ulkan qirollikdir.

 

Mishel de Monten

Men kitoblarni emas, kitoblar meni yaratdi.

 

Ozarboyjon xalq maqoli

Аqlli qoʼshning yoʼq boʼlsa, kitob bilan suhbat qur.

 

Yapon xalq maqoli

Kitob ruhiyat davolovchisidir.

 

Xitoy xalq maqoli

Kitob odamlarning yoʼlini yoritib turuvchi mayoqdir.

 

Аrab xalq maqoli

Har davrning oʼz kitobi bor.

 

Lotin xalq maqoli

Hayoti davomida birgina kitob oʼqigan odamlardan qoʼrqing.

 

Olmon xalq maqoli

Yaxshi kitob yashash manbaidir.