Har bir er-xotin oʼz munosabatlarida alohida muvozanatga ega, ammo barcha juftliklar uchun umumiy boʼlgan baʼzi belgilar mavjud. Bu belgilar er-xotin haqiqiy inqirozni boshdan kechirayaptimi yoki ular boshidan kechirayotgan qiyinchiliklar vaqtinchalik qaysidir holatning oqibati ekanligini tushunishga imkon beradi:
•janjallar sezilarli darajada oshgan yoki nizolar sukunat bilan almashgan;
•yaqinlik qilish uchun istakning yoʼqligi yoki qandaydir holatlar tufayli yaqinlikning yoʼqligi.
•Turmush oʼrtogʼi bilan munosabatlarda noqulaylik hissi;
•gʼazab, norozilik va umidsizlik hissining oshganligi;
•haddan tashqari hasad yoki nazorat qiluvchi xatti-harakatlar;
•jismoniy yoki ogʼzaki zoʼravonlik shakllari.
Hatto birga vaqt oʼtkazish uchun motivatsiyaning yetishmasligi, gʼayrioddiy koʼrinadigan asabiylashish, haddan tashqari emotsionallik, muloqot qilishda qiyinchilik va charchoq ham munosabatlar inqirozining birinchi alomatlari boʼlishi mumkin .
Sabablari:
Insonlardagi dunyoqarashning oʼzgarishi, qadriyatlarning farqlanishi, shaxsiyatning rivojlanishi, boshqarib boʼlmaydigan kasallik, ishni yoʼqotish, yaqin kishisini yoʼqotish, ofatlar singari holatlar ham munosabatlarning inqiroziga sabab boʼlishi mumkin.
Qachon mutaxassisga murojaat etish kerak?
“Er-xotinning munosabatlari vaqt oʼtishi bilan oʼzgarib turadi, chunki ular bir vaqtning oʼzida rivojlanadi va tashqi sharoitlar munosabatlarning dinamikasiga taʼsir qiladi, shuning uchun er-xotinlar munosabatlaridagi inqirozni bartaraf etishlari uchun baʼzida tashqi aralashuvlar talab etilishi mumkin. Аgar bunda:
-inqirozning chuqurlashgani sababli muloqot shubha ostiga olina boshlasa;
- sogʼlom munosabatga kirishish uchun sogʼlom aloqa yoʼllari topilmay qolsa;
-er-xotinning ichki resurslari yetmay qolsa.
Koʼpgina er-xotinlar maslahat soʼrash kerakmi yoki munosabatlarni tiklash uchun juda kechmi?,- degan fikrga borib, mutaxassisga murojaat etishmaydi. Аmmo his –tuygʼular kuchli boʼlsa, gʼazab, umidsizlik sizni qamrab olganda ham, doim oʼzingizni oʼzgarishga undaydigan sabablar yetarli boʼladi.
Oʼzgarish istagiga boʼlgan ehtiyoj er-xotin ichki xotijamligini tiklash uchun asosiy dastak hisoblanadi. Bunday holatda psixologning asosiy vazifasi vaziyatni tushunish va er-xotinga shu vaziyatga bshqa tomondan qarashga imkon yaratish va munosabatlarni qayta tiklashga imkon beradigan sogʼlom muloqotni yoʼlga qoʼyishdan iboratdir.
Yaʼni er-xotinlar uchun psixologik yordam , ularni boshi berk koʼchadan olib chiqishda sogʼlom muloqot va oʼzaro munosabatni tiklashdan iboratdir.
Er-xotinning nizolarni hal qilish uchun faol ishtiroki, samimiy istagi, hatto ajralishga qaror qilgan juftliklarning qarorlarini yana qayta koʼrib chiqishga va uni ijobiy tomonga oʼzgartirishga yordam berishi mumkin. Psixolog er-xotinning ichki aloqalarini yaxshilash, stressli holatlarni yengish va hayotiy qiyinchiliklarni bartaraf etish yoʼllarini topishga yordam beradi.
Аmaliyotchi psixolog D. Hamdamova
