Hozirgi paytda noxush kasallik geografik hududlarni qamrab olishi salbiy oqibatlarni yuzaga keltirmoqda. Bundan insoniyat jabr va ziyon ko’rmoqda. Bu esa kishilik jamiyatini teran fikrlab, aqlan ish tutib, shukronalik va sabr kabi muqaddas tuyg’ularni chuqur anglab tafakkur va tadabbur bilan yashashga undamoqda. Gidrologiyadagi suv sathini o’zgarish grafigi (gidrograf) singari hayotning davom etishi ham bir tekis kechmaydi. Xalqimiz salomatligini saqlash yo’lidagi hukumatimizning say-harakatlarini amalga oshirishda hamjihat bo’laylik.Zero, Qur’oni karimning “Anbiyo” surasi 35-oyatida: Biz sizlarni (sabr toqatlaringizni sinash uchun) yomonlik bilan ham, (shukur qilishingizni bilish uchun) yaxshilik bilan ham “aldab” imtihon qilurmiz deb e’tirof etilgan. Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning Muhammad payg’ambar alayhis-s-salom qissasi. Hadislar kitobida esa kishilarning shukrona qilishlari uchun 595-hadisda quyidagilar keltirilgan Muso alayhissalom so’radilar: “Ey robbim, odamzot senga qanday shukur qiladi?” Alloh dedi: “Ne’matni mendan deb bilsa, o’sha uning qilgan shukridir” deb ta’kidlangan.Mutafakkir Abdulla Avloniy ta’biri bilan aytganda Sabr deb boshimizga kelgan balo va qazolarga chidamli bo’lmog'imiz aytilur. Har bir ishda sabr va sovuqqonlik ila harakat qilmoq lozimdur. Chunki boshimizga keladurg’on balo va qazo, zahmat va mashaqqatlarning barchasi janobi Haqning irodasi ila o’ldig’i uchun bularg’a sabrsizlik qilgan kishilar ajr va savobdan quruq qolurlar. Sabr insonlar uchun buyuk bir fazilatdurki, janobi Haq sobirlarni suyar. Qur’oni karim ichida ko’p yerda sabrni, sobirlarni madh qilmishdur. Shariyati islomiyada janobi Haq tarafidan kelgan balo qazog’a sabr qilmoq farzi ayndur. Inson harbir ishni sabr va matonat ila yurutsa, maqsudig’a tinch va rohatda borub yetar. Hamisha saodatda yashar.Sekin borg’an kishi maqsudga yetgay,Shoshub besabrlar kaj yo’lga ketgay.Agar sabring bo’lsa nafsingga yo’ldosh,Sani tavfiq rabboniga eltgay.Nafsini sabr ila rom qilgan kishi har ishda oshiqmay, ohista harakat qilur. Nafsini halokatdan, g’ururdan saqlar. Sabr shunday bir kuchli narsadurki, shahvatni iffatga, g’azabni shijoatga, shiddatni hilmga, kattalikni tavozu’ga, yomonlikni yaxshilikg’a aylandurmakg’a quvvati yetar.Shul xususda so’ylanmish bir hadisi sharifning ma’nosi “ilm iymonli kishilarning muhibi, hilm homiysi, aql dalili, yaxshi amal sarmoyasi, muloyimat volidi, avf ahavoni, sabr hokimi vijdonidur”,- deyilmish. Arablar “as-sabru miftohul farah”- sabr shodlig’ning kalididur”,-deyurlar. Sabr har mushkil ish zoyil bo’lur, Sabr edan maqsudina noyil bo’lur. Har kishida bo’lmasa sabri jamil, Nafs ko’yina yurib soyil bo’lur. Sabr qilsang g’o’rdan halvo bitar Sabrsizlar o’z oyog’idan yitar. Darhaqiqat barcha ezgulik va yaxshiliklar shukronada bo’lish va go’zal sabr ortdidan keladi. Shu borada qalb kechinmalarni bayon etishni joiz deb bildim.Jumla mo'min sendan umidvor,Yolg'iz o'zing bizga madadkor.Kulfat ichra qolib olomon,Yaratganga aytar istixfor.Balolardan o'zing asragil,Qazolardan o'zing saqlagil.Ahli inson juda ham ojiz,Kuch qudratda o'zingdir tengsiz.Maxfirat qil, rahm et AllohShikast qalblar yig'laydi unsiz.Balolardan o'zing asragil,Qazolardan o'zing saqlagil.Bandlaring qilib iltijo,Karamingdan qilma deb judo.Qudratingni darig' tutmagilDardlarga ber o'zing bir shifo.Balolardan o'zing asragil,Qazolardan o'zing saqlagil. Har bir olgan nafasimiz uchun Allohga behisob shukrona aytib, har bosgan qadamimiz ezgulik va yaxshilikka yo’g’rilgan bo’lsin. Hayitov Y.Q.BuxDU ekologiya va geografiya kafedrasi professori, geografiya fanlari doktori
