2020 yil butun dunyoga Kovid-19 deb atalgan infektsiyaning tarqalishi bilan boshlandi. Bu holat esa insoniyatning xatti-harakati, oʼy-fikrlari, dunyoqarashida ham jiddiy oʼzgarish yasadi. Virusning global miqyosda tarqalishi sababli keskin choralar koʼrilgan boʼlsa-da, bu kasallik hech bir toʼsiqni nazar-pisand qilmay butun Yer yuzini zabt etdi. Bu esa biz maʼlum bir davlatning fuqarosi emas, hech qanday chegaralarsiz butun Yer yuziga tegishli borliq ekanligimizning isbotidir. Globallashuv faqat texnika taraqqiyotiga tegishli hodisa emasligining, biz hatto jonli tarzda ham yakdil tizim ekanligimizning isbotidir.Bugun barcha davlatlar har qanday gina-kuduratni unutib, karonavirusga qarshi bir-biriga koʼmak bergan holda kurashmoqda. Chunki bu ofatga qarshi yolgʼiz kurashib boʼlmaydi. Pandemiya tufayli insoniyat befarqlik nomli illatni bir chekkaga surib qoʼyishga, jamiyat hayotiga faolroq aralashishga erishdi. Oʼzbekistonda ham yoʼqotishlar barobarida bir qator jiddiy yuksalishlar roʼy berdi. Har kuni, har soatda karonavirus pandemiyasini jilovlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar oʼz natijasini berayapti. Sogʼlikning qiyossiz boylik ekanligini, tibbiyot xodimlarining hayotimizdagi oʼrnini teran anglagan holda olib borilayotgan ishlar kelajakda muhim ilmiy ishlarga zamin yaratyapti.Butun dunyoda yuzaga kelgan epidemiologik vaziyat koʼp jabhalarni isloh qilish zaruratini yuzaga keltirdi. Imkon qadar tezroq zamonga moslashishga, barcha tizimda raqamlashtirish ishlarini yoʼlga qoʼyish, onlayn formatda ishlashga ehtiyoj kuchaydi. Sohalardagi kamchiliklar koʼzga tashlanib, ularni zudlik bilan bartaraf etish zarurati tugʼildi. Muhimi, yurtboshimiz boshchiligida toʼgʼri tanlangan strategiya sabab aholi vahimaga berilib, tushkunlikka tushmadi. Har qachongidan-da jipslashib, yakdil xalq boʼlishimiz kerakligini angladik. Xatolarimizni, oqsayotgan jihatlarimizni teran mushohada qilish imkoniga ega boʼldik.Pandemiya sharoitida axborot texnologiyalarining hayotimizdagi oʼrni muhim ekanligi, bu borada oldinga bir necha qadam tashlashga ehtiyoj sezganimiz sir emas. Quvonarlisi, shunday vaziyatda ham taʼlim tizimida ijobiy oʼzgarishlar, yangiliklar, qulayliklar yuz berdi. Favqulodda holat bizni yangi sharoitlarga tezkor moslashishga va oʼzgacha tartib-qoidalar boʼyicha ish olib borishga majbur qildi. Faqat Oʼzbekiston emas, jahondagi barcha taʼlim muassasalari masofali oʼqitish tajribasini qoʼlladi. Talabalar salomatligini saqlash va ularga qulaylik yaratish maqsadida bir qator jarayonlar elektron shaklga oʼtkazildi. Chunki ofatga qarshi kurashning birdan bir chorasi ijtimoiy masofa saqlash, oʼz-oʼzini yakkalash boʼlib turgan bir paytda internet tizimi orqali taʼlim olish juda koʼp xavf-xatarlarning oldini olishi bilan samarali ekanligi amaliyotda isbotini topdi.Oʼzbekistonda ilgaridan tayyorgarlik koʼrilayotgan masofaviy shaklga oʼtish dasturi pandemiya sabab tezkor amalga oshdi. Jahon tajribasida sinalgan Moodle elektron taʼlim platformasidan samarali foydalanildi. Onlayn ariza topshirish tizimi qatʼiy yoʼlga qoʼyildi. Respublika oliy taʼlim muassasalarida oʼquv jarayonining uzluksizligini taʼminlash hamda talabalarning bilim olish faoliyatini masofadan turib metodik qoʼllab-quvvatlash maqsadida joriy yilning 1-aprel sanasidan masofaviy taʼlim platformalari ishga tushurildi. Ayniqsa, Zoom internet platformasida ishlash juda koʼp imkoniyatlar eshigini ochdi. Talabalarimiz pandemiya sharoitida ham eng nufuzli xalqaro olimpiadalarda munosib ishtirok etishdi. Onlayn konferentsiyalar, vebinarlar hisobiga xorijiy universitetlar bilan hamkorlik kuchaydi. Elektron ilmiy jurnallar faoliyatiga har qachongidan koʼproq ehtiyoj sezdik. Bu ehtiyoj tufayli talabalarimiz xalqaro nufuzli jurnallar bilan yaqindan tanishishdi. Yoshidan qatʼiy nazar barcha professor-oʼqituvchilar onlayn tizimda dars oʼtish koʼnikmasini oʼzlashtirishga majbur boʼlishdi. Bu holat esa yangilanayotgan Oʼzbekiston uchun muhim qadam boʼldi. Auditoriyada muloqot shakli faqat bir xil boʼlgani bois, xarakterlar xilma-xilligi sababli hamma talaba ham oʼz fikrini ochiq, dadil bildira olmas edi. Masofaviy taʼlimda esa fikrni matn, audio, video shakllarda yetkazib berish imkoniyatining mavjudligi sabab talabalarni yana bir bor kashf etdik. Pandemiya sharoitida tibbiyot xodimlariga ehtiyojimiz nechogʼlik yuqori boʼlsa, pedagog va axborot texnologiyalari mutaxassislariga ham shu qadar ehtiyojmand ekanligimizni his qildik. Texnik kamchiliklarga qaramasdan, rivojlanish ortidan videodarslar bazasi yaratildi.Taʼlim tizimi faqat bu bilan cheklanib qolgani yoʼq. Favqulodda vaziyat sabab har bir taʼlim muassasasi oʼz oʼquvchisining ijtimoiy ahvoliga ham teranroq nazar soldi. Xususan Buxoro davlat universiteti rektori Obidjon Hamidov tomonidan oʼtkazilgan onlayn videokonferentsiyalarda ijtimoiy ahvoli ogʼir, chin yetim, nogiron hamda koʼp farzandli oilalarda voyaga yetayotgan talabalarni aniqlab, ularning kontrakt toʼlovini toʼlashga amaliy yordam qilish masalasi bir necha bor keng muhokama qilindi.Xolis va oʼz oʼrnida yetkazilgan axborot bugungi kun uchun suv va havoday zarur. Koronavirusga qarshi kurash shtabi orqali Oliy va oʼrta maxsus taʼlim vazirligi har kuni aholini qiziqtirayotgan savollarga yetarlicha javob berayotgani ijtimoiy tarmoqlardagi oʼrinli-oʼrinsiz mish-mishlarga oʼrin qoldirmayapti. Har bir yomonlik ortida yaxshilik boʼlgani kabi insoniyatga saboq boʼlib kelgan bu ofat avvalo bebaho umrimizning qiymatini anglatgani bilan eʼtiborlidir. Prezidentimiz tomonidan yaqinda oʼtkazilgan videoselektorda olimlar va tajribali shifokorlar bilan maslahatlashgan holda vaktsina xarid qilish va aholini vaksinatsiya qilish yoʼllarini puxta oʼrganib chiqish topshirigʼi berilgan. Tez kunlarda bu infektsiyani bartaraf etishga erishamiz. Va hayotga, qadriyatlarga, madaniyatga qarashlarimiz teran yuksalgan holda hayotni davom ettiramiz. Gʼayrat Murodov, Buxoro davlat universiteti, Oʼzbek adabiyoti kafedrasi professori
