Kiberhujum — bu kompyuter, telefon, tarmoq yoki dasturga qarshi qasddan qilinadigan hujum bo‘lib, unda hujumchi ma’lumotlarni o‘g‘irlash, buzish, o‘chirish yoki tizimni ishdan chiqarish orqali zarar yetkazishni maqsad qiladi.
Oddiy qilib aytganda, kiberhujum — bu internet orqali amalga oshiriladigan “hacker” hujumi.
- Ma’lumot o‘g‘irlash (parol, karta raqami, shaxsiy fayllar)
- Tizimni ishdan chiqarish (sayt yoki serverni bloklash)
- Firibgarlik orqali pul olish
- Tashkilotni sharmanda qilish yoki zarar yetkazish
Eng ko‘p uchraydigan kiberhujumlar:
| Hujum turi | Qisqa izoh |
|---|---|
| Fishing | Soxta havola yoki xabar orqali aldash |
| Virus va Troyanlar | Qurilmaga yashirincha kirib nazoratni qo‘lga olish |
| DDoS hujum | Saytni ko‘p so‘rov bilan ishdan chiqarish |
| Parolni buzish (Bruteforce) | Parollarni avtomatik taxmin qilish |
- Noma’lum havolalarni bosmang
- Kuchli va murakkab parollardan foydalaning
- Ikki bosqichli himoyani yoqing
- Qurilmada antivirus bo‘lsin
- Soxta kanallar va botlarga ishonmang
Xavfsizlik — har bir foydalanuvchining o‘zi qo‘lida.
