So‘ngi yillarda mamlakatimizda aholi o‘rtasida jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish, fuqarolarimizni sog‘lom turmush tarziga bo‘lgan qiziqishi kundan kunga oshib bormoqda. Buning yorqin misollarini yurtimizda barpo etilayotgan ko‘plab sport majmualari, mahalalarda, ta’lim muassasalarida foydalanishga topshirilayotgan sport turlari bo‘yicha zamonaviy obyektlar hamda ularda minglab fuqarolarimiz va ayniqsa, yoshlarimizning faol sport bilan shug‘ullanayotganida ko‘rish mumkin. Shuningdek, ko‘rkam istirohat bog‘larida ham yoshu keksalarimizni yurush, sog‘lom hayot tarziga chorlovchi yurish, ertalabki yoki kechki badantarbiya an’analarini ommaviy tarzda amalga oshirayotganlarida ko‘rish, guvohi bo‘lish mumkin.
Albatta, bu borada yurtimiz Rahbarining “O‘zbekiston – 2030” strategiyasi va 2024-yil – “Yoshlar va biznesni qo‘llab-quvvatlash yili”da amalga oshirishga oid davlat dasturi tegishli bandlarida belgilangan ustuvor vazifalarda ham aynan aholini sport bilan shug‘ullanishi, sog‘lom turmush tarzini ommaviy harakatga aylantirish kabi masalalarga yuqorida darajada e’tibor qaratilgan.
Mamlakatimiz rahbarining kuni kecha o‘tkazgan videoselektori yig‘ilishida mamlakatimizda sog‘lom turmush tarzini keng ommalashtirish masalalariga ham to‘xtalib o‘tildi.
Ta’kidlandiki, aholini badantarbiya qilish, yugurish, velosiped haydash kabi odatlarni targ‘ib qilish, yengil kasalliklarni ham dori bilan tuzatishga o‘rganib qolishning oldini olish zarurligi hamda bu yo‘nalishda tushuntirish ishlarini, ayniqsa 30 yoshdan katta aholiga mo‘ljallangan ommaviy dasturlarni ko‘paytirish muhim ekani ko‘rsatib o‘tildi. “Mahalla yettiligi”ni odamlarni jismoniy mashq, yurish, yugurish, velosiped haydashga chorlashda faol ishtirok etishga chaqirildi.
Ushbu yig‘ilishda professional va maktablarda faoliyat yuritayotgan sport trenerlarini mahallalarga biriktirish, tibbiyot brigadalari, oilaviy shifokor va poliklinikalar ishiga aholini to‘g‘ri ovqatlanish va sog‘lom turmush tarzini o‘rgatish bo‘yicha yangi-yangi yondashuvlarni joriy qilish muhimligi shuningdek, mahallalarning jismoniy faollik reytingi tuzilishi, eng yaxshi mahalla va oilalarni rag‘batlantirilishi kabi bir qator vazifalarni tizimli ravishda amalga oshirish bo‘yicha aniq vazifalar belgilab berildi.
Albatta, barcha mutasaddi vazirlik, idora, hokimliklar, ta’lim muassasalari qatorida Buxoro davlat universitetida ham bu borada aniq manzilli ishlar boshlangan. Ayniqsa, so‘ngi 3 yilda universitet tashabbusi bilan viloyatdagi oliy ta’lim muassasalarini keng jalb qilgan holda “Ziyorat velomarafoni” yo‘lga qo‘yilgan. Ushbu marafon har haftaning juma kuni an’anaviy ravishda Bahouddin Naqshband ziyoratgohi (BuxDU – ziyoratgoh 14.5 km), “Chorbakr ziyoratgohi” (BuxDU - chorbakr ziyoratgohi 9.5 km ), Buxoro shahridagi “Sitorai moxi Xossa” (BuxDU – sanatoriya 6 km) kabi qator tarixiy obidalar va ziyorat majmualariga jamoaviy velomarafon uyushtirib kelinmoqda. Shuningdek, har haftaning seshanba kuni universitet rahbar-xodimlari, professor-o‘qituvchilari hamda talaba-yoshlari ko‘ngilli ravishda “Sog‘lom hayot uchun 500 qadam” yurish marafoni yo‘lga qo‘yilgan. Albatta, bu kabi marafonlarda badantarbiya mashg‘ulotlari ham amalga oshirib kelinadi.
Universitetda barcha sport turlari bilan jamoamiz ayniqsa, yoshlarni muntazam shug‘ullanishi sharoitlar mavjud. Bugungi kunda nafaqat universitet jamoasi balki, universitet yon-atrofida joylashgan mahalla yoshlari ham kelib katta va kichik futbol, voleybol, basketbol, yengil atletika, boks, kurash kabi sport turlari bilan shug‘ullanish tizimi yo‘lga qo‘yilgan. Universitet jamoasi haftaning deyarli har kunida sportning u yoki bu turi bo‘yicha musobaqalar, salomatlik uchun o‘rtoqlik o‘yinlari bilan shug‘ullanishadi. Birgina, oktyabr oyida universitetdagi jami 8 ta fakultet tomonidan sportning 5ta turi: voleybol (qizlar, yigitlar) bo‘yicha - 1160 nafar, mini futbol bo‘yicha 680 nafar, shaxmat bo‘yicha 440 nafar, shashka 495 nafar, stol tennisi bo‘yicha 380 nafar talaba-yoshlar “Dekan kubogi” musobaqalarida ishtirok etmoqda. Shunga mos ravishda sentyabr-oktyabr oylarida yurtimiz bo‘yicha amaliyoti yo‘lga qo‘yilgan “Besh tashabbas olimpiadasi” va “Talaba ligasi” sport musobaqalarining oliy ta’lim bosqichlari ham o‘tkazib kelinmoqda. Quvonarli jihati shunda-ki, ushbu musobaqalarda ko‘ngilli ravishda ishtirok etuvchilar har mavsumda bir necha karraga oshib bormoqda. Va shunga alohida e’tibor qaratish lozimki, universitet jamoa vakillari nafaqat viloyat miqyosda balki, respublika bosqichlarida yuqori natijalarni qo‘lga kiritmoqda. Universityet yuzlab yoshlari Jahon va Osiyo chempionatlarida qo‘lga kiritayotgan yutuqlari qatorida magistrant Abdumalik Xalakov boks sport turi bo‘yicha Parij olimpiadasi-2024 oltin medal sovrindori va dotsent Sherzod Namozovni dyuzdo sport turi bo‘yicha Parij paraolimpiadasi-2024 musobaqalarida oltin medalni qo‘lga kiritib, ikki karra olimpiada chempionligiga sazovor bo‘lgani bizga katta g‘urur bag‘ishladi. Umuman olganda, oliygohimizda barcha sport turlari bo‘yicha faoliyatlar va shuningdek, jamoaning sog‘lom turmush tarzini o‘z istagi bilan yaxshilashga bo‘lgan intilishi, xohishi ommaviy harakatga aylandi.
Davlatimiz Rahbarining yaratib bergan imkoniyat va sharoitlari hamda aholini jismoniy tarbiya va sportga bo‘lgan qiziqishi, o‘z salomatligini yaxshilash yo‘lidagi ustuvor vazifalarini Buxoro davlat universitet jamoasi doimiy qo‘llab-quvvatlaydi, shu bilan birga “Sportni sev, sport bilan yasha” shiori ostida keng jamoatchilikni bunday ulug‘vor maqsadlar sari chorlab, jadal ravishda targ‘ibot qilib o‘zining munosib hissasini qo‘shib boradi.
Obidjon XAMIDOV,
BuxDU rektori, iqtisodiyot fanlari doktori, professor