G`ijduvon iqtisodiyot kollejida “Ommaviy madaniyat va uning salbiy oqibatlari”, “Yoshlarni ommaviy madaniyat ta’siridan himoya qilishda jamoatchilikning roli” mavzusida o`tkazilgan davra suhbati o`tkazildi.Tadbirda Buxoro davlat universiteti AL va KHK bo`limi oshlig`i A.Sh.Rashidov va Buxoro davlat universiteti “Tarix” kafedrasi katta o`qituvchisi M.Z.Orziyev, kollej o`qituvchilari va o`qituvchilari qatnashdilar. Davra suhbatini kollej direktori Sh.Tursunov ochib berdi va “Ommaviy madaniyatning mohiyati va uning yoshlar qalbi va ongiga tahdidi” mavzusida ma’ruza qildi. U o`z ma’ruzasida bugungi kunda ommaviy madaniyatning jamiyatimiz hayotiga, yoshlarimizning kelajagiga salbiy ta’siri va bu yo`lda mamlakatimizda o`zlarining g`ayriinsoniy va umumiy aytganda ahloqiy buzuq g`oyalarini tarqatishga harakat qilayotgan turli xil oqimlarning g`arazli maqsadlari yoshlarni chalg`itish, ular yordamida mamlakatni o`z taraqqiyot yo`lidan chetlatib yuborishga harakat qilayotganliklarini ta’kidlab o`tdi. Buxoro davlat universiteti AL va KHK bo`limi boshlig`i A.Sh.Rashidov “Yoshlarni “ommaviy madaniyat” ta’siridan himoya qilishda jamoatchilikning roli” haqida ma’ruza qildi. U islom dini qadriyatlari milliy qadriyatlar bilan tarixan bog`lanib ketganligi, jamiyatda ma’naviyatni qaror toptirish va insonni ruhan poklash dinning asosiy funktsiyalaridan biri ekanligini ta’kidladi. Hozirda yoshlarimizning “ommaviy madaniyat” ta’siriga tushib qolmasligi uchun bola tarbiyasini uning go`daklik chog`idan boshlash kerak ekanligini, bunda ota-onaning roli judayam katta ekanligini aytdi. Yoshlarga “ommaviy madaniyat”ning salbiy g`oyaviy ta’sirida internetning, telefonning juda katta ahamiyati borligi haqida ham to`xtaldi. U so`zini o`tmishda o`tgan aziz avliyolar, mutafakkir olimlarning so`zlaridan misol keltirib o`zbek xalqining ma’naviyati qay darajada boy ekanligini farzandlarimizga tushuntirib o`tishimiz har bir insonning vazifasi ekanligiga to`xtaldi. Kun tartibidagi ikkinchi masala yuzasidan Buxoro davlat universiteti “Tarix” kafedrasi katta o`qituvchisi M.Z.Orziyev so`zga chiqdi. “Diniy ekstremizm mohiyati va g`oyaviy ildizlari” haqida ma’ruza qildi. U O`z so`zida bugungi kunda insoniyatga xavf solayotgan diniy ekstremizmning ildizlari va mohiyatiga to`xtaldi. Mamlakatimizda o`zlarining g`ayriinsoniy va g`ayriislomiy g`oyalarini tarqatishga harakat qilayotgan diniy ekstremistlarning g`arazli maqsadlari yoshlarni chalg`itish, ular yordamida mamlakatni o`z taraqqiyot yo`lidan chetlatib yuborishga intilishlari haqida gapirib halqaro terrorizm mohiyati terroristik tashkilotlar faoliyatiga to`xtalib o`tdi. M.Z.Orziyev davra suhbati davomida “Ommaviy madaniyat va uning salbiy oqibatlari” mavzusida ham ma’ruza qildilar. “Ommaviy madaniyat” G‘arb dunyosida o‘tgan asrning ikkinchi yarmida shakllandi. Uni G‘arbda «populyar» yoki qisqartirilgan holda, «pop-kultura» (ya'ni «ommaviy madaniyat») deb atashadi. Garchi «madaniyat» deb atalsa-da, aslida, tub mazmun-ma'nosiga, maqsad-niyatiga ko‘ra «ommaviy madaniyat» chinakam madaniyatning kushandasidir.Mutaxassislar (faylasuf va sotsiolog olimlar)ning fikricha, hali ilm-fanda «antikultura» («g‘ayrimadaniyat») degan ilmiy tushuncha shakllanmaganligi uchun «Pop (ommaviy) madaniyat» tushunchasi, nochorlikdan qo‘llanilmoqda. Chunki, «ommaviy madaniyat», aslida madaniyatsizlik, ya'ni ma'naviyatsizlik va axloqsizlik sinonimidir. «Ommaviy madaniyat» shu boisdan, eng avvalo, yuksak iste'dod va o‘lmas ma'naviy-axloqiy g‘oyalar bayroqdori bo‘lgan mumtoz madaniyatga, san'atga, uning boyliklariga qarshi tish-tirnog‘i bilan kurashib, uni inkor etib kelyapti. G‘arb dunyosining o‘zidagi faylasuflar, sotsiolog olimlar, «Bizga «To‘qqizinchi simfoniya» (Betxoven) kerak emas!» yoki «Mona Liza»ni loyga qorishtiramiz!» kabi jaholatparastlikka asoslangan xitoblar «ommaviy madaniyat» tarafdorlari va muxlislarining dasturiy qarashlari negizini tashkil etadi, deb yozadilar. Taassufli jihati shundaki, gohida g‘oyatda iste'dodli insonlar ham «ommaviy madaniyat» targ‘ibotchilarining qutqusiga uchrab, uning tegirmoniga suv quymoqda. Masalan, rassom Salvador Dali Leonardo da Vinchining «Mona Liza» («Jakonda») asarini kulgi qilib, Mona Liza lablari ustiga mo‘ylov chizgan va «Mo‘ylovli Jakonda» asarini yaratgan. Tadqiqotchilarning fikricha, mana shunday «achchiq istehzoli, qora mazmunli kulgi» - «ommaviy madaniyat» faoliyatining eng yetakchi belgilaridan biridir. «Ommaviy madaniyat» namoyandalari qora, zaharxanda, behayo kulguni «isyon ifodasi» deb bilishadi. «Nimaga qarshi isyon» degan savol tug‘iladi. Agar «pop-madaniyat» dunyoga «ehson» eta¬yotgan «pop-art» («tasviriy san'at» desa ham bo‘ladi), «pop-muzika», «pop-adabiyot» natijalariga qarab hukm yuritadigan bo‘lsak, ular insoniyat yaratgan barcha qadriyatlarni isyonkorlik bilan inkor etadi: yuksak madaniyatni, ma'naviyatni, axloqni, yuksak orzu-maqsadlarni mensimaydi... Ular uchun ezgulikning o‘zi yo‘q. Jumladan, san'at - alohida iste'dodlar tomonidan yaratiladigan ma'naviy boylik, mo‘'jiza ekanligi kabi ijodning oliy mezonlari «pop-madaniyat» tarafdorlarining o‘ta darajada g‘ashini keltiradi. Ularcha, hamma san'atkor bo‘lishi mumkin. Hamma narsa san'at atalishi mumkin. «Pop-art» - ommaviy san'at shu xulosa manbaida vujudga kelgan. Chunonchi, «ommaviy madaniyat» namoyandalaridan biri Karl Manning fikricha, atrof-borliqda, maishiy hayotda mavjud barcha narsalar (masalan, konserva bankalari, siniq tish cho‘tkalari, mashina, vodoprovod kabilarning zanglagan bo‘laklari, turli suratlar, jurnal-gazeta qiyqimlari ham) hayot bag‘ridan alohida ajratilib, ularga muayyan tartib berilib, odamlar nazariga tutilsa, bu oddiy chiqindilar baayni arxeologik qazilmalar chog‘ida topilgan qadimgi yunonlar davriga xos osori atiqalarday o‘zgacha ahamiyat kasb etib, «san'at, madaniyat namunalari» qatoridan o‘rin olar emish.«Pop-art»chilarning dasturiy qarashi shundayki, ular insonni emas, aksincha, narsalar va buyumlarni e'zozlashadi; ma'naviy dunyoni emas, maishiy-iste'molchilik his-tuyg‘ularini qadrlaydilar va ularni keng ommalashtirishga intiladilar. Ularning ma'naviy pozitsiyasi - ma'naviyatni o‘ldirish va «narsalarga qullik»ni rag‘batlantirishdir. Amerikaning taniqli adibi R. Bredberi aytganidek, «ommaviy madaniyat» maktabidan o‘tgan avlod uchun hayotning ma'nosi - avtomobil, televizor, muzlatkichga ega bo‘lish. Agar televizor ikkita bo‘lsa, ularga shuncha yaxshi.Davra suhbat so`ngida qatnashchilar o`zlarini qiziqtirgan barcha savollariga javob oldilar.
