Zulmat ichra oʼtar mening tunu kunim, men ham sizdek koʼrgim kelar oy-quyoshni,Lek taqdirdan nolimasdan yashayman men, faryod urib toshga urmay aziz boshni.Shukr deyman oyoq-qoʼlim salomatdir, gar nolisam bu xudoga malomatdir.Ming bor shukr koʼkka yetar boʼylarimiz, har kun toʼyga ulanmoqda toʼylarimiz,Tirik jonga rizqin berar qodir xudo, elga tinchlik duo soʼrar soʼzlarimiz,Neʼmatlarning eng yaxshisi halovatdir, gar nolisak bu xudoga malomatdir.Toʼrt yonimda topganim chin yoru doʼstlar, bilinmaydi uncha-muncha kamu koʼstlar,Farzandlarim kulgisini eshitsam, bas, xotirjamman koʼrmasa ham, mayli koʼzlar,Qalbing bilan koʼrishlilik karomatdir, gar nolisak bu xudoga malomatdir.Kimga erta, kimga bir kech kelgay davron, kimlargadir bu kunlar ham boʼlgay armon,Sinovlarga sabr qilmoq qanday goʼzal - shunda Oʼzi qoʼllar bizni Buyuk Rahmon.Shukr qilmoq komillikdan dalolatdir, gar nolisak bu xudoga malomatdir.Tiriklikning oʼzi ham bir mukofotdir, gar nolisak bu xudoga malomatdir. Baʼzida inson oila, ish muammolariga duch kelganda va zerikkanda oʼz-oʼzidan xafa boʼlib ketadi yoki muammolarga berilib asabiylashadi. Yuragi taskin topishini xohlaydi. Shunday onlarda chiroyli suhbat, ohanrabo musiqa, dildan yozilgan satrlar insonga huzur bagʼishlaydi, deb oʼylayman. Yuqorida keltirilgan Oʼzbekiston xalq hofizi Orolmirzo Safarov tomonidan ijro etilgan Botirjon Ergashev qalamiga mansub “Gar nolisak...” qoʼshigʼi har qanday kishini toʼlqinlantirmasdan qoʼymaydi. Misralarni oʼqib sergak tortasan, oʼz-oʼzidan shukronalik keltirasan, oʼzingni tergaysan, baʼzida qilgan nojoʼya ishingdan pushaymon boʼlasan. Gap shukronalik haqida borar ekan, shukronalik oʼzi nima? “Shukrona arabcha soʼz boʼlib, minnatdorchilik, tashakkur, rahmat aytish, qanoat va mamnunlik, shukr qilish ifodasi”dir. Noshukurlik esa shu maʼnolarning zididir. Darhaqiqat, berilgan neʼmatlarga shukr qilsak, uning qadriga yetsak, yurt ravnaqi, vatan taraqqiyoti, millat hamjihatligi, xalq farovonligi yoʼlida astoydil xizmat qilsak, albatta murodimizga yetamiz. Buyuk allomamiz Navoiy yozadi:Ulki, iflosdin ayogʼinda Kafsh yoʼli azmi chogʼi yoʼqtur oning, Shukr qildik boqib birav sori, Ki yururgʼa ayogʼi yoʼq oning. Yoʼlga chiqqan kishi oʼzining nochorligidan, kiyishga kafshi yoʼqligidan shikoyat qilmasligi, bundan aslo xafa boʼlmasligi kerak. U kiyishga kafshi boʼlmasa ham, yurishga oyogʼi borligidan shukr qilishi lozim, degan purmaʼno hikmat bor mazkur misralarda. Mening fikrimcha, inson taqdiri yurakning urish tezligini tekshiradigan EKG (elektrokardiogramma), yaʼni yurak mushagi ishlayotganda hosil boʼlgan elektr impulьslari yozib olingan egri chiziq) tasviriga oʼxshaydi. Tasvirdagi chiziqlar bir yuqoriga, bir pastga qarab chizilgan boʼladi. Shunday xulosaga kelishimiz mumkinki, hayot turli xil baland-pastliklardan, omad-muammolardan iborat. Bugungi hayotimiz ham mana shunday muammolar bilan bizni sinamoqda. Аlbatta bu kunlarni sabru matonat bilan yengib oʼtamiz. Dono yurtboshimiz rahbarligida davlatimiz tomonidan xalqimiz baxtu saodati, farovonligi, osoyishtaligi va tinchligi yoʼlida qilinayotgan xayrli va ezgu amallarning mohiyatini anglash, eʼtirof etish, minnatdorlik hissi bilan yashash har bir jamiyatimiz aʼzosining burchidir, deb oʼylayman. “COVID-19” virusi bilan kurash maqsadida yurtimizda eʼlon qilingan karantin sharoitida kam taʼminlangan koʼplab oilalarga saxovatpesha insonlarning koʼrsatayotgan yordamlari uchun shukronalik keltiramiz. Ushbu kasallikdan aziyat chekayotgan koʼplab insonlarning sogʼligini tiklash uchun oʼzining va oila aʼzolarining jonini xavfga qoʼyib tinimsiz mehnat qilayotgan shifokorlarimizdan minnatdormiz. Yurtimiz tinchligi yoʼlida, jamiyatimizda tartib-intizomni saqlash ishlarida tunu kun xizmat qilayotgan insonlar mehnatidan minnatdormiz. Shukronalik hissi xalqimizni birlashtiradi va har qanday ogʼir hamda sinovli kunlarni matonat bilan yengishimizda kuch-quvvat ato etib, baxtli kunlarga yetaklaydi. Bugun mamlakatimizda koronavirus pandemiyasi davrida aholini qoʼllab-quvvatlash boʼyicha barcha choralar qoʼllanyapti. Darhaqiqat, biz boriga shukur qilgan, topganini oʼzidan muhtojroqlarga bergan, bitta mayizni qirq boʼlib yegan, bolalariga, hatto, qoʼshnisiga ilinganidan tomogʼidan ovqat oʼtmaydigan buyuk xalqning avlodlarimiz. Hozirgi sharoitda xalqimizning ana shunday yuksak fazilatlarini yanada yaqqolroq namoyon etishimiz kerakligini unutmaylik. Hozirgi kunda karantinning oltin qoidasi: “Uyda qoling” soʼzlari tez-tez takrorlanayotgani ayni muddaodir. Biz uyda turib ilmu ijod bilan shugʼullanib, kelajak bunyodkorlarini tarbiyalashga vatanimiz, Muhtaram yurtboshimiz, vijdonimiz va Yaratganing oʼzi oldida masʼulligimizni yana bir karra his qilib faoliyat yuritishga tayyormiz. Sinovli kunlarda baloyu ofatlardan asrashi uchun vazifamizga chin dildan kirishish fursati keldi. Shukrona aytaylik, yurtimiz tinch, osmonimiz musaffo, saharlarda turib chin ixlos bilan sinovli kunlarda behalovat va tinib-tinchimayotgan hamyurtlarimiz, shirin jonini tahlikaga qoʼyib, oʼzgalar hayoti uchun kurashayotgan shifokorlarimiz, tinchligimiz posbonlari - barcha-barchalarining haqlariga duolar qilaylik. Oʼzimizni asraylik, toʼrt muchamiz salomatligi uchun yaratgan egamga shukronalar aytaylik, shukr qilaylik! Shunda oʼzimizni, bolalarimizni, bizga zavq ulashayotgan jondan aziz nevaralarimizni, yaqinlarimizni koronavirus kasali xavfidan asraymiz va yurtimizda tezroq bunyodkorlik, yaratuvchanlik ishlari jonlanishiga, joʼshqin hayot baravj davom etishiga zamin yaratamiz.M.Q.АbuzalovaBuxDU oʼzbek tilshunosligi kafedrasi professori, filologiya fanlari doktori
