Fakultet haqida. Tarix fakultetining tashkil etilishi Buxoro davlat pedagogika instituti (hozirgi BuxDU) ochilgan 1930-yil bilan bir vaqtga to‘g‘ri keladi. Fizika–matematika, Ximiya–biologiya, Filologiya, Tarix va jamiyatshunoslik kabi to‘rt bo‘lim ish boshlagan. Institutga qabul qilingan ilk qaldirg‘och talabalarning bir qismi tarixchi talabalar edi. 1934 yilda “Tarix va jamiyatshunoslik” bo‘limi bazasida mustaqil Tarix fakulteti tashkil etildi. Fakultetning asosiy maqsadi tarix va jamiyatshunoslik fanlari bo‘yicha o‘rta maktablar uchun o‘qtuvchilar tayyorlash etib belgilandi. Fakultet faoliyatining birinchi yillari, VKP (b) tarixi, SSSR tarixi, Komintern tarixi, Umumiy tarix, Filosofiya va pedagogika fanlari o‘qitildi.
1960-yillarning o‘rtalariga qadar Tarix fakulteti qoshida Qarshi va Termiz filiallari faoliyat ko‘rsatib, Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlarining o‘rta, o‘rta maxsus va oliy o‘quv yurtlari uchun ham ko‘plab mutaxassislar yetkazib berdi.
Tarix va madaniy meros fakulteti 2018-yil 5-aprelda Tarix fakulteti negizida tashkil etilgan. 2019-yil 1-avgustdan Jo‘rayev Jamshid Rahmatilloyevich fakultet dekani lavozimida ishlab kelmoqda.
Fakultet tarkibida 4 ta kafedra: Buxoro tarixi kafedrasi, Jahon tarixi kafedrasi, Milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi kafedrasi va Islom tarixi va manbashunosligi, falsafa kafedrasi mavjud bo‘lib, 7 ta ta’lim yo‘nalishi va 4 ta magistratura mutaxassisliklari faoliyat ko‘rsatmokda. Jami 1400 ga yaqin talaba faoliyat ko‘rsatab kelmoqda.
Ilmiy-tadqiqot va ta’lim sohasidagi hamkorlik: 1) O‘zbekiston Milliy universiteti;
2) Samarqand davlat universiteti;
3) Navoiy davlat pedagogika instituti;
4) Nizomiy nomidagi TDPI;
5) O‘zRFA “Arxeologiya” instituti;
6) O‘zRFA “Tarix” instituti;
7) O‘zRFA “Falsafa” instituti;
8) Buxoro muhandislik texnologiyasi instituti.
Ilmiy-tadqiqot sohasidagi xalqaro hamkorlik: 1) Moskva davlat universiteti (Rossiya);
2) Janubiy Federal Universiteti (Rossiya);
3) Kazan Federal Universiteti (Rossiya);
4) Novosibrsk davlat universiteti (Rossiya);
5) Tomsk Federal Universiteti (Rossiya);
6) Sank-Peterburg davlat universiteti (Rossiya);
7) Malayziya texnika universiteti (Malayziya);
8) Turkiyaning Anqara, Istambul, Rajab Tayib universiteti;
9) Misrning Al-Asqad, Ayn-Shams, Qoxira hamda Tanta universitetlari;
10) Xitoyning Shimoli-g‘arbiy universiteti
Fakultetda erishilgan yutuqlar. Fakultetda ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha o‘quv adabiyotlari, monografiya, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalar va ishlanmalar hamda o‘qitiladigan fanlarning o‘quv-uslubiy majmualarini tayyorlashga alohida e’tibor qaratilgan. Yaratilgan elektron majmualar Buxoro davlat universitetining axborot resurslari markazi, ZiyoNet tarmog‘i va fakultet veb-saytiga joylashtirib borilmoqda. Professor-o‘qituvchilar tomonidan oxirgi 3 yilda 5 ta darslik, 10 ta monografiya, 14 o‘quv qo‘llanma, 30 o‘quv-usuliy qo‘llanma, 100 dan ortiq maqola va tezislar chop etildi.
Xususan, 2018-yilda professor-o‘qituvchilar tomonidan impakt faktorga ega xorijiy jurnallarda 19 ta ilmiy maqola nashr qilinib, universitet reytingiga munosib hissa qo‘shildi.
Mazkur yillarda fakultetda 5 ta xalqaro va 10 ta Respublika miqyosdagi ilmiy-amaliy anjumanlar tashkil qilindi.
Fakultetda iqtidorli talabalarni ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb qilish yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. 2019-2022-yillarda 4 ta Davlat stipendiyasi sovrindori bo‘ldi.